Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Առողջապահություն 3.2011

Մեր նպատակը բուժօգնության որակի բարձրացումն ու մատչելիության ապահովումն է

Մեր նպատակը բուժօգնության որակի բարձրացումն ու մատչելիության ապահովումն է

Հարցազրույց ՀՀ առողջապահության նախարար, բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Հարություն Քուշկյանի հետ:

Հետաքրքիր, բուռն և ստեղծարար ուղի է անցել ՀՀ առողջապահության նախարար, առողջապահության գործի հմուտ կազմակերպիչ, ՌԴ բնական գիտությունների և ՀՀ բժշկական գիտությունների ակադեմիաների իսկական անդամ, բժշկական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Հարություն Մաքսիմի Քուշկյանը: 

 

Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտի երիտասարդ շրջանավարտն իր աշխատանքային մկրտությունը ստանալով շտապ բուժօգնության թիվ 2 հիվանդանոցում որպես բժիշկ, այնուհետև աշխատեց ՀՀ պաշտպանության նախարարության ռազմաբժշկական վարչության պետ, ակտիվ մասնակցություն ունեցավ բաժանմունքների և առողջապահական ժամանակակից խոշոր կենտրոնների ստեղծման աշխատանքներին:

 

Մոսկվայում վիրաբուժական էնդոկրինոլոգիայի գծով մասնագիտական վերապատրաստում անցնելուց հետո, վերադառնալով Երևան` «Էրեբունի» հիվանդանոցում նա ստեղծեց էնդոկրինոլոգիական վիրաբուժության բաժանմունք, ստանձնելով բաժանմունքի վարիչի պարտականությունները, այնուհետև դարձավ հիվանդանոցի գլխավոր բժիշկ և ապա «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնի հիմնադիր-տնօրենը: 

 

Առողջապահության գործի կազմակերպչի աշխատանքին զուգահեռ նա անմասն չմնաց նաև ակտիվ քաղաքականությամբ զբաղվելուց, որի արդյունքում ընտրվեց ՀՀ Ազգային Ժողովի պատգամավոր:

 

Պարոն նախարար, արցախյան ազատամարտի տարիներին Դուք զբաղվում էիք նաև վիրաբուժական գործունեությամբ: Ինչպիսի՞ հիշողություններ և անջնջելի տպավորություններ են մնացել այդ տարիներից:

 

– Արցախյան ազատամարտի և մեր երկրի անկախության կերտման առաջամարտիկներից էին նաև բուժաշխատողները, որոնք հաճախ նշտարը փոխարինեցին զենքով, ռմբակոծությունների ներքո բազում կյանքեր փրկեցին` հերոսաբար և նվիրումով, դժվարին պայմաններում, բարձր պրոֆեսիոնալիզմի շնորհիվ կատարեցին իրենց առաքելությունը` հազարավոր մարտիկների կյանք պարգևեցին, հույս ու հավատ ներշնչեցին ապագայի հանդեպ:

 

Մեր ժողովրդի ազատագրական պայքարի տարիների դժվարություններն ու երկրի սոցիալ-տնտեսական ծանր վիճակը երբեք չընկճեցին մեզ, այլ, ընդհակառակն, ինչպես ասում են, դժվարությունները բացահայտում են մարդու ներքին ռեսուրսները և հնարավորություն տալիս հաղթահարելու անհաղթահարելին, անհնարինը դարձնելու հնարավոր: Ամբողջ օրն անցնում էր հիվանդանոցում, մոմի լույսի տակ կատարում էինք վիրահատություններ: Շատ համախմբված, երիտասարդ կոլեկտիվ էր, խոչընդոտները լուծում էինք համատեղ ջանքերով,գիտեինք, որ դրանք ժամանակավոր են, կար մեծ ոգևորություն, հավատ, նվիրվածությունգործին ու հիվանդին, մասնագիտությանն ուգործընկերներին:

 

Առողջապահության կազմակերպիչ դառնալուց հետո Դուք դադարեցիք զբաղվել վիրաբուժական գործունեությամբ: Այժմ, երբ տարիների հեռվից վերհիշում եք անցածը, արդյո՞ք Ձեզ մոտ կարոտի զգացում չի առաջանում սիրած մասնագիտության հանդեպ:

 

– Վիրաբուժությունը խանդոտ կնոջ է նման, կամ պետք է ամբողջովին նվիրվես իրեն, կամ` ոչ: Այսօր ես պետական կառույցի ղեկավար եմ և ժամանակի ու մեծ զբաղվածության պատճառով այդ ուղղությամբ առայժմ չեմ կարող մտածել, իսկ եթե առիթ լինի, ամենայն պատասխանատվությամբ և մեծ սիրով կրկին վիրահատություններ կկատարեմ, և ինձ թվում է, որ ամեն ինչ հաջող կստացվի: 

 

Խնդրում եմ զուգահեռներ անցկացնեք խորհրդային շրջանի և վերջին 20 տարիների առողջապահության ոլորտի աշխատողների կրթական մակարդակների միջև:


– Խորհրդային տարիներին մենք լավ կրթություն էինք ստանում, սակայն սահմանափակված էինք միայն ԽՍՀՄ բուհերում ձեռք բերվածգիտելիքներով ու փորձով: Հնարավորություն չկար ծանոթանալու եվրոպական և ամերիկյան առաջավոր փորձին ուգիտական նվաճումներին: Անկախության տարիները հնարավորություն ընձեռեցին, որ մենք արտասահմանյան պետական և մասնավոր բազմաթիվ կազմակերպությունների հետ համագործակցության լայն կապեր ստեղծենք: 

 

Մեր ժողովուրդն այսօր էլ մեծ երախտագիտությամբ է հիշում աղետալի երկրաշարժի ժամանակ վիթխարի օգնություն ցուցաբերած երկրներին և միջազգային կազմակերպություններին: Պետք է նշեմ, որ միջազգային կապերը նպաստեցին ծանոթանալու աշխարհի զարգացած երկրներում կիրառվող բուժման նորագույն մեթոդներին:

 

Ինչպիսի՞ հաջողություններ ձեռք բերվեցին 20 տարիներին և ինչպիսի՞ դժվարություններ հաղթահարվեցին:


– Նորանկախ հանրապետության առողջապահության ոլորտում տեղի ունեցան լուրջ բարեփոխումներ, բարելավվեց բժշկական ծառայությունների որակը, վերակառուցվեցին հիվանդանոցներն ու պոլիկլինիկաները, կառուցվեցին նորերը, որոնք հագեցված են ժամանակակից նորագույն սարքավորումներով: Իհարկե, դա ֆինանսական մեծ ծախսեր էր պահանջում, սակայն պետությունը կարողացավ միջոցներ գտնել և ներդնել առողջապահության զարգացմանգործին:

 

Վերջին 20 տարիներին առողջապահության գերակա խնդիրներն են եղել բնակչության առողջության առաջնային պահպանումը, պետության կողմից երաշխավորված անվճար բժշկական օգնությունն ու սպասարկումը: Հատուկ ուշադրություն է դարձվում սոցիալապես անապահով և առանձին խմբերում ընդգրկված անձանց բժշկական օգնությանը: Ուշադրության կենտրոնում է հատկապես մոր և մանկան առողջության պահպանումը, մշակվել և իրականացվում են մի շարք բարեփոխումներ:

 

Հաջողությամբ կյանքի է կոչվել «Ծննդօգնության պետական հավաստագրի ներդրման ծրագիրը», որի շրջանակներում լրացուցիչ ֆինանսական ներդրումները հնարավորություն են ընձեռել բարձրացնելու բուժաշխատողների աշխատավարձը: Դա նպաստեց ծառայությունն իրապես անվճար ու մատչելի դարձնելուն:

 

Առողջության առաջնային օղակում անվճար բուժօգնությունը նպաստում է բնակչության շրջանում տարաբնույթ հիվանդությունների վաղաժամ հայտնաբերմանն ու բուժմանը:

 

Այսօր ուշադրության կենտրոնում են մարզային հիվանդանոցներն ու պոլիկլինիկաները: Արդիականացվում և ժամանակակից բուժսարքավորումներով են հագեցվում հանրապետության մարզային բժշկական մի շարք կենտրոններ, հիվանդանոցներ, կլինիկաներ:

 

Վերջին տարիների նվաճումներից են նաև ընտանեկան բժշկության ինստիտուտի, երեխայի առողջության պետական հավաստագրի, ինչպես նաև համավճարի ներդրումն ու շտապ բուժօգնության ծառայության արդիականացումը:

 

Պետության կողմից մշակված և իրականացվող առողջապահության քաղաքականությունն ու ազգային ծրագրերը հիմք են տալիս հավաստիացնելու, որ բնակչության առողջությունը մշտապես գտնվում է պատկան մարմինների ամենօրյա ուշադրության կենտրոնում:

 

Ինչ վերաբերում է դժվարություններին, նշեմ, որ խորհրդային տարիներին մեր համակարգի ղեկավարումը իրականացվում էր մեկ կենտրոնից, իսկ անկախացումից հետո մենք դարձանք ինքնուրույն և ինքներս ստեղծեցինք կառավարման նոր համակարգ, կանոնակարգված օրենսդրական դաշտ:

 

Արդեն մի քանի մշակված ծրագրեր կան, որոնց իրականացման արդյունքում Հայաստանն առողջապահության առանձին ճյուղերի գծով կդառնա տարածաշրջանային մասնագիտացված կենտրոն, օրինակ, հակաքաղցկեղային և արյան հիվանդությունների բուժման նպատակով ստեղծվելիք կենտրոնները հագեցվելու են ժամանակակից տեխնոլոգիական նոր սարքավորումներով, դառնալով ոչ միայն Հայաստանի, այլև տարածաշրջանի կարևորագույն կենտրոններ: Ինչ խոսք, դրանք շատ ծախսատար և լուրջ ծրագրեր են, որոնց իրագործման համար ժամանակ է պետք, սակայն մենք վստահ ենք, որ շուտով այդ կենտրոնների ստեղծումը իրականություն կդառնա:

 

Այժմ անդրադառնանք «Առողջապահություն» հանդեսին, որը 55 տարեկան է, ի՞նչ կմաղթեիք հանդեսին, ինչպիսի՞ն կցանկանայիք այն տեսնել ապագայում:

 

– 55-ամյա «Առողջապահության» համար վերջին 20 տարիները եղել են վայրիվերումների և մաքառումների տարիներ, սակայն հաղթահարելով բոլոր դժվարությունները, խմբագրության աշխատակազմը կարողացել է ոչ միայն պահպանել հանդեսի գոյությունը, այլև նոր շունչ ու որակ հաղորդել նրան: Լինելով ՀՀ առողջապահության նախարարության պաշտոնական լրատվամիջոցը, հանդեսը կարևոր դեր է ստանձնել հասարակության լայն շրջանակներին նախարարության ծրագրերն ու փոփոխությունները ներկայացնելու, բժշկական գիտելիքները ոչ միայն բժիշկ-մասնագետներին, այլև բնակչության լայն զանգվածներին հասցնելու գործում: 

 

Հանդեսին մաղթում եմ առաջընթաց, ցանկանում եմ, որ ծավալը մեծանա, ընդգրկվեն բժշկագիտության նորությունները լուսաբանող հոդվածներ, անդրադարձ կատարվի բժիշկ-հիվանդ հարաբերություններին, բժշկական էթիկայի հարցերին և այլն:

Սկզբնաղբյուր. Առողջապահություն 3.2011 (292)
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

«Առողջապահություն» հանդեսի 55-ամյա տարեդարձը
«Առողջապահություն» հանդեսի 55-ամյա տարեդարձը

Սիրելի ընթերցո′ղ,

Այս տարին կրկնակի հոբելյանական է` համընկել են մեր երկրի անկախության 20-ամյակը և «Առողջապահություն» հանդեսի 55-ամյա տարեդարձը...

Իրադարձություններ Հայաստանում
55-ամյա «Առողջապահություն» հանդեսը
55-ամյա «Առողջապահություն» հանդեսը

Տպաքանակը միշտ էլ եղել է պարբերականի գնահատման և հեղինակության ցուցանիշ: Միութենական ամենաբարձր ատյանների թույլտվությանբ, ԽՍՀՄ առողջապահության նախարարության որոշմամբ և Հայաստանի...

Պատմության էջերից
Լուրջ ձեռքբերումներն ակնհայտ են այս ոլորտում
Լուրջ ձեռքբերումներն ակնհայտ են այս ոլորտում

Հարցազրույց ՀՀ ԱԺ առողջապահության, մայրության և մանկության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ, «Արաբկիր» բժշկական կենտրոնի գիտական ղեկավար, ՀՀ մանկական բժիշկների ասոցիացիայի նախագահ Արա Բաբլոյանի հետ...

Հրատապ թեմա Հայաստանում Բժիշկներ
Անկախության 20-ամյակին ընդառաջ մենք ունենք կայացած առողջապահական համակարգ
Անկախության 20-ամյակին ընդառաջ մենք ունենք կայացած առողջապահական համակարգ

ՀՀ առողջապահության նախարարության աշխատակազմի ղեկավար Սուրեն Քրմոյանի հետ...

Հրատապ թեմա Հայաստանում Բժիշկներ
Անկախությունն իրավական պետության կայացման կարևոր ուղենիշ է
Անկախությունն իրավական պետության կայացման կարևոր ուղենիշ է

Հարցազրույց ՀՀ ԲԳԱ նախագահ, ՌԴ ԲԳԱ ակադեմիկոս, ՀՀ գիտության վաստակավոր գործիչ, պրոֆեսոր Լևոն Մկրտչյանի հետ...

Բժիշկներ
Առաջնահերթը` առողջապահության համակարգի հետագա ամրապնդման, պահպանման խնդիրն է
Առաջնահերթը` առողջապահության համակարգի հետագա ամրապնդման, պահպանման խնդիրն է

Հարցազրույց «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի տնօրեն, բ.գ.դ., պրոՖեսոր Արա Մինասյանի հետ...

Հրատապ թեմա Հայաստանում Բժիշկներ
Առողջապահությունը հասանելի չէ ժողովրդական լայն զանգվածներին
Առողջապահությունը հասանելի չէ ժողովրդական լայն զանգվածներին

Հարցազրույց ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի բնական գիտությունների բաժանմունքի ակադեմիկոս-քարտուղար Վիլեն Հակոբյանի հետ...

Հրատապ թեմա Հայաստանում Բժիշկներ
Հանրապետությունում ծննդօգնության ոլորտում մեծ բարեփոխումներ են տեղի ունեցել
Հանրապետությունում ծննդօգնության ոլորտում մեծ բարեփոխումներ են տեղի ունեցել

Հարցազրույց «Պերինատալոգիայի, մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի ՀԻ» ՓԲԸ տնօրեն, ՀՀ ԳԱԱ թղթակից անդամ, ՀՀ վաստակավոր բժիշկ, ԱՆ գլխ. մանկաբարձ-գինեկոլոգ, Մ. Հերացու անվ. ՊԲՀ մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա Բժիշկներ
Բժիշկը նախ ի´նքը պետք է հարգի իր սպիտակ խալաթը: Հարցազրույց ՀԲԱ հիմնադիր նախագահ, Սրտաբանության ԳԻ փոխտնօրեն, Կանխարգելիչ սրտաբանության կենտրոնի տնօրեն Պարունակ Զելվեյանի հետ
Բժիշկը նախ ի´նքը պետք է հարգի իր սպիտակ խալաթը: Հարցազրույց ՀԲԱ հիմնադիր նախագահ, Սրտաբանության ԳԻ փոխտնօրեն, Կանխարգելիչ սրտաբանության կենտրոնի տնօրեն Պարունակ Զելվեյանի հետ

–  Համեմատեք, խնդրեմ, Հայաստանի երեք հանրապետությունների ժամանակ ունեցած առողջապահական համակարգերը` շեշտը դնելով անկախության 20 տարիների վրա...

Հրատապ թեմա Հայաստանում Բժիշկներ
Նա անվերապահորեն սիրում էր իր հայրենիքը և անմնացորդ նվիրվեց նրան
Նա անվերապահորեն սիրում էր իր հայրենիքը և անմնացորդ նվիրվեց նրան

Արցախյան ազատամարտի տարիներին ռազմադաշտում էին նաև Ղարաբաղյան շարժման առաջամարտիկներից շատերը, որոնք ոգևորված անկախության գաղափարով` պատրաստ էին իրենց կյանքը տալ հանուն այդ վեհ գաղափարի: Այդ նվիրյալներից էր նաև Գարեգին Հարությունյանը...

Պատմության էջերից
Հիգիենիկ և հակահամաճարակային ծառայությունը զարգացում է ապրում: Հարցազրույց ՀՀ ԱՆ աշխատակազմի պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության պետ Արտավազդ Վանյանի հետ
Հիգիենիկ և հակահամաճարակային ծառայությունը զարգացում է ապրում: Հարցազրույց ՀՀ ԱՆ աշխատակազմի պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչության պետ Արտավազդ Վանյանի հետ

–  Կցանկանայի զուգահեռներ անցկացնեիք ԽՍՀՄ սանիտարահակահամաճարակային և ՀՀ ԱՆ պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային ծառայությունների գործունեության միջև...

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ