Աբդոմինալ վիրաբուժություն. Պլաստիկայի ընտրությունը հետվիրահատական վենտրալ ճողվածքների ժամանակ

Որովայնային հետվիրահատական ճողվածքները տարածված վիրաբուժական հիվանդություններից են, որոնք դրսևորում են բացարձակ և հարաբերական քանա­կական աճի մշտական հակում` պայմա­նա­վոր­ված որովայնի օրգանների վրա կատարվող վիրահա­տու­թյունների քանակի տարեցտարի մեծացումով:

Ճողվածքների վիրաբուժության արդիակա­նու­թյունը պայմանավորված է նաև բուժման ոչ գոհա­ցուցիչ արդյունքներով` ի դեմս հիվանդության կրկնության 10-30% դեպքերում, որով և թելադրված է ճող­ված­քապլաստիկայի գոյություն ունեցող եղանակ­նե­րի կատարելագործման և նոր եղանակների ներ­դրման անհրաժեշտությունը:

Նպատակը.

Գնահատել հետվիրահատական ճողվածքների բուժ­ման ժամանակ կիրառվող պլաստիկայի եղանակ­ների արդյունավետությունը:

Նյութը և մեթոդները.

Վերլուծվել են հետվիրահատական վենտրալ ճող­վածքների (ՀՎՃ) կապակցությամբ կլինիկայում վիրա­հատված 188 հիվանդների պատմագրերը: Հի­վանդ­ները եղել են 27-ից 83 տարեկան, գերակշռել են իգական սեռի անձինք: Տարեց և ծեր հասակի հիվանդների խմբում (105 հոգի–55.8%) արձանագրվել են մեծ թվով ուղեկցող հիվանդություններ (հիպեր­տո­նիկ հիվանդություն, ճարպակալում, շաքարային դիա­բետ, սրտի ռիթմի խանգարումներ, պնևմոսկլերոզ, կարդիոսկլերոզ): Ըստ տեղադրության ՀՎՃ եղել են միջային և կողմնային, ըստ կլինիկական ընթացքի` օղակված և չօղակված, ըստ չափերի` փոքր և միջին, մեծ և հսկա:

Կրկնված ՀՎՃ դիտվել է 36 հոգու մոտ (19.1%): Հարկ է նշել, որ գերակշռել են միջային ՀՎՃ` տեղակայված որովայնի միջին գծի շրջանում և առաջացած որովայնի տարբեր օրգանների վրա կա­տար­ված, այդ թվում` գինեկոլոգիական վիրահա­տու­թյուններից հետո: Կողմնային ՀՎՃ հիմնական պատ­ճառ են եղել ապենդեկտոմիան, խոլեցիստեկտոմիան, փայծաղի, միզային օրգանների վրա կատարված վիրահատությունները, ինչպես նաև որովայնի կողմնա­յին շրջաններում բաց վնասվածքների պատ­ճառով կատարված որովայնահատումները: Վիրա­հա­տու­թյուններն առավելապես կատարվել են ներշնչա­փո­ղային բազմակոմպոնենտ նարկոզով, հազվադեպ օգտա­գործվել է շրջանային անզգայացման որևէ տեսակ:

Արդյունքների քննարկում.

ՀՎՃ-ի վիրահատական բուժման ժամանակ թե' պլանային, թե' անհետաձգելի և շտապ (օղակված ճողվածք­ների պարագայում) կարգով կատարված վիրահատությունների դեպքում կիրառվել են ճող­վածքա­պլաստիկայի 2` աուտոպլաստիկայի և ալո­պլաս­տիկայի եղանակները: Աուտոպլաստիկայի ավան­դական եղանակը կիրառվել է 102 հիվանդների մոտ, հիմնականում փակեղային և մկանափակեղային (ըստ Մեյոյի և Սապեժկոյի), հազվադեպ նաև մաշ­կային (ըստ Յանովի) լաթերի օգնությամբ: Այս եղա­նակը մեծ հաջողությամբ կիրառվել է փոքր և միջին չափերի ՀՎՃ-ի դեպքում (44 հոգի), ինչպես նաև օղակված ճողվածքների վիրահատությունների ժամա­նակ (37)` համարելով ոչ նպատակահարմար ճողված­քա­պլաստիկայի կատարումը սինթետիկ նյութերով, հյուս­վածքներում վարակի առկայության և հետվիրա­հատական վարակային բարդությունների հնարավոր զար­գացման պայմաններում:

Ալոպլաստիկայի եղա­նա­կով ճողվածքապլաստիկան կատարվել է 86 հի­վանդ­ների մոտ` օգտագործելով էթիկոնե և Լինտեքս-Էսֆիլե ֆիրմաների պոլիպրոպիլենային ցանցեր, որոնք փակեղի նկատմամբ տեղադրվել են onlay (69 հիվանդ) կամ, inlay և, sublay (17) եղանակներով: Ալո­պլաս­տիկայի կիրառման դեպքում խիստ կարևորվել է վարակային բնույթի բարդությունների կանխար­գելումը բուն վիրահատության տեխնիկապես ճիշտ և ատրավմատիկ կատարման, տարբեր տևողությամբ և դեղաչափերով նախա-, ներ- կամ հետվիրահատական հակաբիոտիկականխարգելման իրականացման և ըստ Ռեդոնի վերքերի վակուումային դրենավորման ճանապարհով:

Սույն եղանակով ճողվածքապլաս­տի­կան առավել հակված ենք եղել կիրառելու ճողվածք­նե­րի պլանային վիրաբուժության շրջանակներում, թեև այն բավական արդյունավետ կերպով կիրառվել է նաև անհետաձգելի ճողվածքահատումների ժամանակ ընդգծված ցուցումներով (որովայնի պատի թուլության, տեղային հյուսվածքների սպիական կազմափոխման, մեծ և հսկա չափերի ճողվածքային դեֆեկտների, տա­րեց հասակի անձանց, ինչպես նաև կրկնված և կրկնվող ճողվածքների դեպքում): Սինթետիկ էնդո­պրո­թեզների օգտագործումից հնարավորինս խուսա­փել ենք բորբոքաթարախային բարդություններով ուղեկցվող օղակված ճողվածքների վիրահատական միջամտությունների ժամանակ (որովայնի պատի ֆլեգմոնա, աղիքի գանգրենա, պերիտոնիտ):

Հետվիրահատական արդյունքներն ուսումնասիրե­լիս պարզվել է, որ մոտակա հետվիրահատական շրջա­նում աուտոպլաստիկայի եղանակով վիրա­հատված հիվանդների խմբից մահացել է 2 հիվանդ, որի պատճառ են եղել մեկ դեպքում պերիտոնիտը և ինտոքսիկացիան` աղիքի գանգրենայի պատճառով կատարված աղիքի ռեզեկցիայից հետո զարգացած կարերի անբավարարությունից, մյուս դեպքում` թո­քային զարկերակի թրոմբոէմբոլիան: Ալոպլաստիկայի եղանակով կատարված ճողվածքահատումից հետո դիտվել է մեկ մահացու ելք II–III0 ճարպակալումով հիվանդի մոտ, թոքային զարկերակի թրոմբոէմբոլիայի պատճառով:

Հետվիրահատական բարդություններ արձանագրվել են 23 հոգու մոտ: Հիմնականում դիտվել են վերքի հետ կապված բարդություններ (հեմատոմա, ինֆիլտրատ, սերոմա, վերքի թարախակալում): Ավելի լուրջ բարդություններ (էվենտրացիա, կպումային անան­­ցանելիություն, պերիտոնիտ) գրանցվել են աու­տո­պլաստիկ եղանակով վիրահատված օղակված ճողվածքներով հիվանդների մոտ:

Ստացված արդյունքները թույլ են տալիս եզրա­կաց­նելու, որ ցանցային պրոթեզների օգտագործումով ճող­ված­քապլաստիկան կարող է հանդիսանալ վիրա­հատության ընտրության եղանակ ոչ միայն պլա­նա­յին, այլև օղակված ճողվածքների վիրաբուժության մեջ:

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ