Պատմության էջերից
1827 թ. ապրիլի 7-ին անգլիացի դեղագործ Ջոն Ուոկերը վաճառեց առաջին լուցկիները իրավաբան Նիկսոնին
Առաջին հայացքից չկա ավելի հեշտ բան, քան լուցկիների տուփը: Բայց իրականում լուցկու ստեղծման պատմությունը բավականաչափ հետաքրքիր է: Ընդունված է, որ լուցկիների նախատիպերը չոր ճյուղերն են համարվում:
Դրանց օգնությամբ հին մարդիկ կրակ էին անում: Ավելի ուշ դրանց տեղը զբաղեցրեցին բնական հանքերը, որոնք ունակ էին կայծ տալու, հետո՝ հրահանը և կայծքարը: Եվ միայն չինացիները մեր թվարկության 570 թ. սկսեցին ձողիկները հագեցնել՝ ծծմբով շփման համար:
Լուցկու ծննդյան գործում շատ կարևոր դեր է խաղացել սպիտակ ֆոսֆորի բացահայտումը, որը կատարվել է Համբուրգից թոշակառու զինվոր Հեննինգ Բրանդի կողմից 1669 թ.: Նա ուսումնասիրել է այն ժամանավա հայտնի ալքիմիկոսների աշխատանքները՝ ոսկի ստանալու մտադրությամբ: Սակայն փորձերի արդյունքում պատահմամբ ստացվեց ինչ-որ պարզ փոշի, որն ուներ լուսավորելու զարմանալի հատկություն: Բրանդը այն կոչեց «ֆոսֆոր» (հունարենից թարգմանաբար նշանակում է «լուսակիր»):
Անգլիացի դեղագործ Ջոն Ուոկերը, ինչպես դա հաճախ է լինում, դա հայտնագործեց միանգամայն պատահական: 1826 թ. նա, քանի որ դեղագործ էր, խառնում էր քիմիկատները փայտիկի օգնությամբ: Այդ փայտի վերջում ձևավորվեց չորացած կաթիլ: Այն հեռացնելու համար նա հարվածեց փայտիկով հատակին: Կրակ դուրս եկավ: Սկսեց փորձարկել և… 1827 թ. ապրիլի 7-ին տեղի ունեցավ առաջին կոմերցիոն գործարքը: Ուոկերը Նիկսոն իրավաբանին վաճառեց առաջին լուցկիները:
Սակայն Ուոկերը, որը ցուցադրում էր իր բացահայտումը անխտիր բոլորին, ժամանակ չգտավ այն արտոնագրելու: Իսկ ահա Սեմուել Ջոնս անունով երիտասարդը, որը մի անգամ ներկա էր այդ ցուցադրությանը, գիտակցեց հայտնագործության շուկայական արժեքը: Նա լուցկիներն անվանեց «լյուցիֆերչիկներ» և սկսեց դրանք վաճառել տոննաներով, չնայած նրան, որ «լյուցիֆերչիկների» հետ կապված էին որոշ խնդիրներ՝ նրանք վատ էին բուրում և այրման ժամանակ կայծերի ամպեր էին սփռում շուրջկողմ:
1847 թ. վիեննացի քիմիկոս Շրետերը բացահայտում կատարեց՝ լուցկիներն «անվտանգ» դարձնելով: Շրետերը ստացավ «կարմիր» ֆոսֆոր, որը թունավոր չէր: Հաջորդ տարի արդեն լուցկիների գլխիկների կազմի մեջ ներառվեց ծծումբ, բերտոլետյան աղ, մանգանի պերօքսիդ և սոսինձ: Իսկ «լյուցիֆերչիկների» թողարկումն աստիճանաբար դադարեցվեց:
1910 թ. Դայմոնդ Մատչ ամերիկյան ընկերությունը առաջինը ստացավ առողջության համար անվտանգ լուցկիների արտոնագիր: Այդ հայտնագործության կարևորությունն այնքան մեծ էր, որ ԱՄՆ նախագահ Ուիլյամ Տաֆտը հրապարակայնորեն դիմեց արտոնագրի տերերին և խնդրեց նրանց հրաժարվել հեղինակային իրավունքներից: Ընկերությունը համաձայնվեց և 1911 թ. հունվարի 28-ին հրաժարվեց իր հայտնագործության բոլոր իրավունքներից: Այդ պատճառով այսօր լուցկիները փաստացիորեն պատկանում են բոլորին:
Լուցկիները Ռուսաստան հասան XIX դարի 30-ականներին: Քիչ ավելի ուշ հայտնվեցին առաջին լուցկու տուփերը, սկբում դրանք փայտից էին, հետո՝ թիթեղյա: Արդեն այն ժամանակ տուփերին սոսնձում էին էտիկետներ: Վերջինս իր մեջ ո´չ միայն ինֆորմացիա էր պարունակում, այլև զարդարում էր լուցկիները: Դա բերեց նաև կոլեկցիա կազմելու՝ ֆիլումենիայի հանդես գալուն:
Կարդացեք նաև
Գեյլ Բորդենը ծնվել է 1801 թ. նոյեմբերի 9-ին Նյու-Յորք նահանգում (ԱՄՆ): Իր աշխատանքային ուղին սկսել է Տեխաս նահանգում հողաչափ աշխատելով՝ ստեղծելով Գալվեստոն քաղաքի քաղաքաշինական պլանը, այնուհետև...
118 տարի առաջ գերմանացի ֆիզիկոս Վիլհելմ Ռենտգենը՝ Վյուրցբուրգյան համալսարանի (Բավարիա) պրոֆեսորը և ռեկտորը, համալսարանական լաբորատորիայում միայնակ փորձարկումներ իրականացնելիս...
Ալբրեխտ Հալլերը ծնվել է 1708 թ. հոկտեմբերի16-ին Բերնում: Սկզբում սովորել է Տյուբինգենյան, այնուհետև Լոնդոնյան համալսարաններում: 1727 թ.ն Հալլերը դարձավ բժշկական գիտությունների թեկնածու: Բժշկության բնագավառում մեկ տարի...
Իվան Միխայիլի Սեչենովը ծնվել է 1829թ. օգոստոսի 13-ին այժմյան Նիժնի Նովգորոդ շրջանի Սեչենովո գյուղում: 1848 թ. ավարտել է Պետերբուրգի Գլխավոր ճարտարագիտական դպրոցը և 1856 թ. Մոսկովյան համալսարանի...
Ջոզեֆ Դոլթոն Հուկերը ծնվել է 1817 թ. հունիսի 30-ին՝ Հեյլսուորտում: Նրա առաջին ուսուցիչը հենց իր հայրը՝ Վիլյամ Հուկերը դարձավ: Ջոզեֆը՝ 7 տարեկանից սկսած, Գլազգոյի համալսարանում նրա դասախոսություններն էր լսում...
Տեղային արհեստանոցում աշխատելով՝ Կրիստոֆեր Շոուլզը և նրա գործընկեր Կարլոս Գիդդենը գրքի էջերի հաջորդաբար համարակալման համար սարքավորում հնարեցին: Այս հասարակ հարմարանքից էլ սկիզբ է առել...
«20-րդ դարի ժանտախտ» համարվող հիվանդությունն առաջին անգամ հայտնաբերվել է 1981 թ. ԱՄՆ-ում: Բժիշկներին շատ անհանգստացրեց թոքաբորբով հիվանդացող երիտասարդների թվի խիստ աճը, ինչը...
Գերման Հագենը ծնվել է 1817 թ. մայիսի 30-ին Կենիգսբերգում (այժմյան Կալինինգրադ): Նա իր կարիերան սկսել է 1836 թ. Կենիգսբերգի համալսարանի բժշկական ֆակուլտետ ընդունվելուց հետո...
Մայիսի 29-ը առողջ մարսողության համաշխարհային օրն է (World Digestive Health Day), որը սահմանվել է համաշխարհային աղեստամոքսային կազմակերպության նախաձեռնությամբ (World Gastroenterology Organisation, WGO)...
Յուրաքանչյուր տարի, մայիս ամսվա երրորդ կիրակի օրն ընդունված է հիշել այն մարդկանց, որոնք մահացել են ՁԻԱՀ-ից: Սա արվում է ՁԻԱՀ-ով հիվանդ և ՄԻԱՎ վարակակիր մարդկանց խնդիրների վրա միջազգային հանրության ուշադրությունը գրավելու և այս հիվանդության հետագա...
Թոմաս Ջոնստոն Լիփթոնը ծնվել է 1850թ. մայիսի 10-ին Գլազգոյում (Շոտլանդիա): Արդեն հինգ տարեկան հասակում նա օգնում էր իր հորը նպարեղենի խանութում, իսկ երբ նրա եղբայրը և քույրը մահացան, նա ստիպված...
Անդրե Միշել Լվովը ծնվել է 1902թ. մայիսի 8-ին ֆրանսիական Էլե-լյո-Շատո գյուղում, ռուսական ծագում ունեցող մտավորական հրեայական ընտանիքում: 1922թ. նա ընդունվել է Պաստերյան ինստիտուտ, սովորել է աշխարհահռչակ ֆրանսիացի...
Ռուսաստանի ամենահին և ամենահայտնի համալսարանը Մոսկվայի Մ. Վ. Լոմոնոսովի անվան ռուսական համալսարանն է: Այն հիմնադրվել է 1755թ., նշանավոր գիտնական-հանրագիտարանագետ, առաջին ռուս ակադեմիկոս...
Զիգմունդ Ֆրեյդը ծնվել է 1856թ. մայիսի 6-ին Ֆրեյբուրգ մորավյան քաղաքում, բուրդ վաճառողի ընտանիքում: 1860թ. նրա ընտանիքը տեղափոխվել է Վիեննա, որտեղ Զիգմունդը գերազանց ավարտել է ավագ դպրոցը և դարձել...
Ջեյկոբ Լևին Մորենոն ծնվել է 1889թ. մայիսի 6-ին Բուխարեստում (Ռումինիա), իսպանացի հրեաների ընտանիքում, նա վեց` ավելի ուշ ծնված եղբայրներց և քույրերից ավագն էր...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն