Հրատապ թեմա Աշխարհում
ԵՊԲՀ. Մալարիայի դեմ երկար սպասված պատվաստանյութը հասանելի կլինի աֆրիկյան տարածաշրջանի մի շարք երկրներում

Թեև աշխարհում 2000 թվականից մալարիայի հիվանդացությունը զգալիորեն նվազել է, այն շարունակում է մնալ բազմաթիվ երկրների հանրային առողջապահության գերակա խնդիրներից մեկը:
Մալարիան կյանքին սպառնացող հիվանդություն է, որը տարածվում է մարդկանց շրջանում մոծակների որոշ տեսակների միջոցով: Այն հիմնականում հանդիպում է արևադարձային երկրներում և այն կանխարգելելի ու բուժելի է։
Ախտանիշները կարող են լինել թեթևից մինչև կյանքին սպառնացող: Մեղմ ախտանշաններն են՝ ջերմությունը, դողը և գլխացավը։ Լուրջ ախտանշաններն են հոգնածությունը, շփոթվածության զգացումը, նոպաները և շնչառության դժվարությունը: Նորածինները, մինչև 5 տարեկան երեխաները, հղի կանայք և ՄԻԱՎ-ով կամ ՁԻԱՀ-ով հիվանդ մարդիկ ավելի մեծ ռիսկի են ենթարկվում և ավելի ծանր են տանում վարակը:
Համաձայն Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության մալարիայի վերաբերյալ վերջին զեկույցի՝ 2021թ.-ին գրանցվել է մալարիայի 247 միլիոն դեպք՝ 2020թ.-ի 245 միլիոն դեպքի համեմատ: 2021թ.-ին մալարիայից մահացածների թիվը կազմել է 619.000՝ 2020 թվականի 625.000-ի համեմատ: Համաճարակի 2 տարիների ընթացքում (2020-2021) COVID-ի հետ կապված խափանումները հանգեցրել են մոտ 13 միլիոն մալարիայի ավելի շատ դեպքերի և 63.000-ով ավելի մալարիայից մահվան դեպքերի:
ԱՀԿ-ի Աֆրիկյան տարածաշրջանը շարունակում է կրել մալարիայի համաշխարհային բեռի անհամաչափ բարձր բաժինը: 2021թ.-ին տարածաշրջանում գրանցվել է մալարիայի բոլոր դեպքերի մոտ 95%-ը և մահերի 96%-ը: Տարածաշրջանում մալարիայից մահացածների մոտ 80%-ը բաժին է ընկնում մինչև 5 տարեկան երեխաներին: Աֆրիկյան 4 երկրներին բաժին է ընկել աշխարհում մալարիայից մահացածների կեսից մի փոքր ավելին՝ Նիգերիային (31,3%), Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությանը (12,6%), Տանզանիայի Միացյալ Հանրապետությանը (4,1%) և Նիգերին (3,9%):
Ինչպես այլ վարակիչ հիվանդությունների, այնպես էլ մալարիայի դեպքում պայքարի լավագույն միջոցը շարունակում է մնալ պատվաստումը:
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կողմից հաստատված պատվաստանյութը, որը ստացել է RTS,S/AS01 անվանումը` համարվելով անվտանգ և արդյունավետ մահերի և հիվանդության ծանր ընթացքի նվազեցման համար, 2019 թվականից ի վեր Գանայում, Քենիայում և Մալավիում 1.7 միլիոն երեխայի արդեն հասանելի է դարձել:
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը վերջերս հայտարարել է, որ մալարիայի դեմ երկար սպասված պատվաստանյութը հասանելի կդառնա Աֆրիկյան ևս 12 երկրում առաջիկա 2 տարվա ընթացքում, ինչը, հնարավոր է, կփրկի տասնյակ հազարավոր կյանքեր: Այժմ այն կտրվի Բենինին, Բուրկինա Ֆասոյին, Բուրունդիին, Կամերունին, Կոնգոյի Դեմոկրատական Հանրապետությանը, Լիբերիային, Նիգերին, Սիերա Լեոնեին և Ուգանդային, որոնց պատվաստանյութի ամբողջական չափաբաժինները կմատակարարվեն մինչև այս տարվա վերջ։
Ըստ Յունիսեֆի իմունիզացիայի գործադիր տնօրեն Է.Թ.Լեմանգոնի հայտնած կարծիքի՝ այս պատվաստանյութը կօգնի պայքարել մի հիվանդության դեմ, որն Աֆրիկայում ամեն տարի սպանում է գրեթե կես միլիոն 5 և ավելի փոքր տարիքի երեխաների:
«Մալարիայի դեմ աշխարհի առաջին պատվաստանյութի նախնական 18 միլիոն չափաբաժինները հատկացվել են այն երկրներին, որտեղ երեխաների հիվանդանալու և մալարիայից մահանալու ռիսկն ամենաբարձրն է եղել»,- ասվում է Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության և ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի համատեղ հայտարարության մեջ:
«Այս պատվաստանյութը կարող է շատ ազդեցիկ լինել մալարիայի դեմ պայքարում, և երբ լայնորեն կիրառվի այլ միջամտությունների հետ զուգահեռ, այն կարող է ամեն տարի կանխել տասնյակ հազարավոր մահեր»- նշված է հայտարարոթւյան մեջ:
Հայաստանում 2006թ.-ից մալարիայի տեղական դեպքեր չեն արձանագրվել, և 2011թ.-ին Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը Հայաստանին վկայագրել է` որպես մալարիայից ազատ տարածք: Այնուամենայնիվ, ամեն տարի հանրապետությունում արձանագրվում են բերովի դեպքեր, մասնավորապես` 2020-2022թթ.-ին արձանագրվել է մալարիայի 6 բերովի դեպք:
Հարկ է նշել, որ ներկայում ընթացող գլոբալ կլիմայական փոփոխությունները, որոնց «Հերացի» վերլուծականը մի քանի անգամ անդրադարձել է, կարող են հանգեցնել մալարիայի տարածման աշխարհագրության փոփոխությանը, այդ իսկ պատճառով պետությունների հանրային առողջության համար պատասխանատու կառույցները պետք է մշտապես պահպանեն զգոնությունը:

Կարդացեք նաև

Համաձայն բժշկագիտության ժամանակակից տվյալների՝ քաղցկեղների 30-50%-ը կարելի է կանխարգելել, եթե վերացվեն ռիսկի գործոնները և իրականացվեն ապացույցների վրա հիմնված մի շարք կանխարգելման ռազմավարություններ...


Առողջական ծայրահեղ ծանր վիճակով 1 տարեկան 8 ամսական երեխա է հոսպիտալացվել, ում մոտ ախտորոշվել է կարմրուկ: Փոքրիկն ունեցել է ուղեկցող մի շարք հիվանդություններ...


Համաձայն բրիտանական հայտնի “The Guardian” պարբերականում հրապարակված նյութի՝ Լորդերի պալատը կոչ է անում ստեղծել հատուկ խորհրդատվական խմբեր՝ աղտոտող նյութերի դեմ պայքարելու համար...


Ժողովրդագրության ուսումնասիրման հիմնական թիրախներից է բնակչության դինամիկան, որի մի մասն է կազմում ուրբանիզացիան՝ ազգաբնակչության կենտրոնացումը քաղաքներում: Վերջինս նպաստում է...


Թունավոր են միայն աշխարհի օձերի 15%-ը: Հայակական լեռնաշխարհում թունավոր են օձերի 4 հետևյալ տեսակները՝ գյուրզա, հայկական իժ, Դարևսկու իժ, լեռնատափաստանային իժ։ Թունավոր օձի խայթոցի դեպքում...


Ըստ միջազգային «The Economist» հայտնի պարբերականում վերջերս հրապարակված հոդվածի՝ բազմաթիվ մարդիկ չափից շատ դեղ են օգտագործում...


2001 թվականից սկսած մայիսի 22-ը նշվում է, որպես կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր: Այս օրը հռչակվել է ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեյի կոմից 1995 թվականին`1994թ. տեղի ունեցած Կենսաբանական բազմազանության Կոնվեցիայի...


Մարդու առողջության ձևավորման հիմնական դերակատարն է կենսակերպը, որն էլ իր հերթին մեծապես կախված է առօրյայում հանդիպող ռիսկի գործոններից: Հիվանդության զարգացման ռիսկի գործոնների դեմ արդյունավետ...


Բնակչության ծերացումը ժողովրդագրական հիմնական խնդիրներից է ամբողջ աշխարհում, որը պահանջում է առողջապահական և սոցիալական պաշտպանության համակարգերի աշխատանքի վերագնահատում...


Բնակչության ծերացումը անկասկած համարվում է 21-րդ դարի հիմնական ժողովրդագրական խնդիրը, ինչպես զարգացած, այնպես էլ զարգացող երկրների համար...


Տասնամյակներ շարունակ Արևմտյան Եվրոպայի ազգային առողջապահական համակարգերը լայնորեն գովազդվել են որպես լավագույնն աշխարհում...


Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ ներկայում սթրեսն ավելի տարածված է, քան նախկինում և հանդիսանում է «21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը»։ Ըստ վիճակագրական տվյալների...


Միջազգային առաջատար գիտնականների, հասարակական գործիչների և ԶԼՄ-ների ուշադրության կենտրոնում կրկին հայտնվել էր կլիմայի փոփոխությունը, որը 21-րդ դարում աշխարհի առջև ծառացած ամենամեծ գլոբալ...


Եթե բացենք 1961 թվականին հրատարակված Հայկական ՍՍՀ ատլասի 21-րդ էջը, կտեսնենք, որ հուլիս ամիսին Երևանում օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը տատանվում էր +24°C - +26°C-ի միջակայքում: Համաձայն Վիճակագրական կոմիտեի...





ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Ընկերության մասին
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Դդում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Սեռական գրգռում
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն