Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հրատապ թեմա Աշխարհում

ԵՊԲՀ. Մինչև 2030թ. աշխարհում 6-ից 1-ը կլինի 60 և ավելի տարեկան․ Հայաստանը ծերացած բնակչություն ունեցող երկրների շարքում

ԵՊԲՀ. Մինչև 2030թ. աշխարհում 6-ից 1-ը կլինի 60 և ավելի տարեկան․ Հայաստանը ծերացած բնակչություն ունեցող երկրների շարքում

Բնակչության ծերացումը ժողովրդագրական հիմնական խնդիրներից է ամբողջ աշխարհում, որը պահանջում է առողջապահական և սոցիալական պաշտպանության համակարգերի աշխատանքի վերագնահատում՝ ավելացած ծանրաբեռնվածության պայմաններում:

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալների համաձայն, 2015-2050թթ. 60 տարեկանից բարձր աշխարհի բնակչության համամասնությունը գրեթե կկրկնապատկվի 12%-ից մինչև 22%, իսկ արդեն 2020թ.-ին 60 տարեկանից բարձր մարդկանց թիվը գերազանցել է 5 տարեկանից փոքր երեխաների թվին։

Ըստ մասնագետների՝ բնակչության ծերացման գործընթացները արագացել են:  Մինչև 2030թ. աշխարհում 6-ից 1-ը կլինի 60 և ավելի տարեկան, ընդհանուր առմամբ կազմելով 1,4 միլիարդ մարդ։ Կանխատեսվում է նաև, որ 80 տարեկան և ավելի բարձր տարիքի մարդկանց թիվը 2020-2050թթ. կեռապատկվի՝ հասնելով 426 միլիոնի:

Թեև երկրի բնակչության բաշխման տարիքային այս տեղաշարժը, որը հայտնի է որպես բնակչության ծերացում, մեկնարկել է բարձր եկամուտ ունեցող երկրներում (օրինակ՝ Ճապոնիայում բնակչության 30%-ն արդեն 60 տարեկանից բարձր է), ներկայում այն տարածված է նաև ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում, որոնց թվին է դասվում նաև Հայաստանը: Փորձագետների գնահատմամբ՝ մինչև 2050թ. 60 տարեկանից բարձր բնակչության 2/3-ը կապրի ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում:             

«Հերացի-վերլուծական» կենտրոնի դիտարկմամբ՝ տարիքի ավելացումը փոխկապակցված է հիվանդությունների թվի աճի և բնույթի և բարդությունների փոփոխության հետ: Մասնավորապես՝ լսողության և տեսողության վատթարացումը կամ կորուստը, տեղաշարժվելու հետ կապված խնդիրները, մեջքի և պարանոցի ցավերը, թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդությունը, շաքարային դիաբետը, ահա այն ոչ ամբողջական ցանկը, որը կորելացվում է մարդու տարիքի հետ:

Վիճակագրական կոմիտեի տվյալները վկայում են, Հայաստանում 65 և բարձր տարիքի անձանց տեսակարար կշիռը 2022թ. կազմել է 10.5%, որը համարվում է բարձր ցուցանիշ և վկայում է բնակչության ծերացման մասին: Տարեցների խնամառության գործակիցը, որը ցույց է տալիս 63 ու բարձր տարիքի բնակչության հարաբերակցությունն է 16-62 տարեկան 100 բնակչի հաշվով 16,8%-ից 2010թ.-ին հասել է 24,5-ի 2021թ.-ին, ինչը նշանակում է աշխատունակ տարիքի մարդկանց տեսակարար կշիռը զգալի նվազել է: Համապատասխանաբար նույն ժամանակահատվածում շուրջ 2,9 տարով ավելացել է բնակչության միջին տարիքը հասնելով 37,2-ի:

Միևնույն ժամանակ, անհրաժեշտ է ընդգծել, որ ավելի երկար կյանքն իր հետ բերում է նաև հնարավորություններ ինչպես տարեց մարդկանց ու նրանց ընտանիքների, այնպես էլ հասարակությունների համար: Լրացուցիչ տարիները հնարավորություն են տալիս զբաղվելու նոր գործունեությամբ, ինչպիսիք են փորձի փոխանցումը, որոշակի աշխատանքներում ներգրավվածությունը: Տարեցները նաև շատ առումներով աջակցում են իրենց ընտանիքներին և համայնքներին: Այնուամենայնիվ, այս հնարավորությունների և ներդրումների չափը մեծապես կախված է մեկ գործոնից՝ առողջությունից:

Մասնագետները հիշեցնում են, որ կյանքի ընթացքում առողջ վարքագծի պահպանումը, այդ թվում հավասարակշռված սննդակարգը, կանոնավոր ֆիզիկական ակտիվությունը և ծխախոտի օգտագործումից հրաժարվելը նպաստում են հիվանդությունների ռիսկի նվազեցմանը, ֆիզիկական և մտավոր կարողությունների բարելավմանը և խնամքից կախվածության հետաձգելուն:

Մեր երկրում արված հետազոտությունները վկայում են, որ ցավոք որոշ դեպքերում տարեցներին դիտարկում են, որպես թույլ և կախվածության մեջ գտնվող մարդկանց, որոնք բեռ են հանդիսանում հասարակության համար:

Հետևաբար հանրային առողջության ծրագրեր մշակելիս պետք է ներդնել այնպիսի մոտեցումներ, որոնք կբացառեն խտրականությունը, դրական անդրադառնալով առողջ ծերացման հնարավորությունների վրա:

Սկզբնաղբյուր. Երևանի պետական բժշկական համալսարան
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

ԱՀ ԱՆ. Սողունների սեզոնային ակտիվացում. պետք չէ խուճապի մատնվել
ԱՀ ԱՆ. Սողունների սեզոնային ակտիվացում. պետք չէ խուճապի մատնվել

Թունավոր են միայն աշխարհի օձերի 15%-ը: Հայակական լեռնաշխարհում թունավոր են օձերի 4 հետևյալ տեսակները՝ գյուրզա, հայկական իժ, Դարևսկու իժ, լեռնատափաստանային իժ։ Թունավոր օձի խայթոցի դեպքում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ.Դեղերի գերսպառումը՝ մարդկանց առողջության սպառնալիք
ԵՊԲՀ.Դեղերի գերսպառումը՝ մարդկանց առողջության սպառնալիք

Ըստ միջազգային «The Economist» հայտնի պարբերականում վերջերս հրապարակված հոդվածի՝ բազմաթիվ մարդիկ չափից շատ դեղ են օգտագործում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
22 մայիսի` Կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր
22 մայիսի`  Կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր

2001 թվականից սկսած մայիսի 22-ը նշվում է, որպես կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր: Այս օրը հռչակվել է ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեյի կոմից 1995 թվականին`1994թ. տեղի ունեցած Կենսաբանական բազմազանության Կոնվեցիայի...

Հիշարժան տարեթվեր
Ալկոհոլի չարաշահման դեմ պայքարը կարող է փրկել 5000 մարդու կյանք
Ալկոհոլի չարաշահման դեմ պայքարը կարող է փրկել 5000 մարդու կյանք

Մարդու առողջության ձևավորման հիմնական դերակատարն է կենսակերպը, որն էլ իր հերթին մեծապես կախված է առօրյայում հանդիպող ռիսկի գործոններից: Հիվանդության զարգացման ռիսկի գործոնների դեմ արդյունավետ...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ԵՊԲՀ. Ծերացող մոլորակ. ժողովրդագրական նոր ռումբ
ԵՊԲՀ. Ծերացող մոլորակ. ժողովրդագրական նոր ռումբ

Բնակչության ծերացումը անկասկած համարվում է 21-րդ դարի հիմնական ժողովրդագրական խնդիրը, ինչպես զարգացած, այնպես էլ զարգացող երկրների համար...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ԵՊԲՀ. Եվրոպական երկրների առողջապահական համակարգերը՝ ճգնաժամի նախաշեմին
ԵՊԲՀ. Եվրոպական երկրների առողջապահական համակարգերը՝ ճգնաժամի նախաշեմին

Տասնամյակներ շարունակ Արևմտյան Եվրոպայի ազգային առողջապահական համակարգերը լայնորեն գովազդվել են որպես լավագույնն աշխարհում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ԵՊԲՀ. Սթրեսն աշխատավայրում. 21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը
ԵՊԲՀ. Սթրեսն աշխատավայրում. 21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ ներկայում սթրեսն ավելի տարածված է, քան նախկինում և հանդիսանում է «21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը»։ Ըստ վիճակագրական տվյալների...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում ԼՈՒՐԵՐ: Սթրես
Կլիմայի փոփոխությունը` գլոբալ առողջապահական սպառնալիք
Կլիմայի փոփոխությունը` գլոբալ առողջապահական սպառնալիք

Միջազգային առաջատար գիտնականների, հասարակական գործիչների և ԶԼՄ-ների ուշադրության կենտրոնում կրկին հայտնվել էր կլիմայի փոփոխությունը, որը 21-րդ դարում աշխարհի առջև ծառացած ամենամեծ գլոբալ...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ԵՊԲՀ. Կլիմայի փոփոխությունը՝ հանրային առողջության էական սպառնալիք
ԵՊԲՀ. Կլիմայի փոփոխությունը՝ հանրային առողջության էական սպառնալիք

Եթե բացենք 1961 թվականին հրատարակված Հայկական ՍՍՀ ատլասի 21-րդ էջը, կտեսնենք, որ հուլիս ամիսին Երևանում օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը տատանվում էր +24°C - +26°C-ի միջակայքում: Համաձայն Վիճակագրական կոմիտեի...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ՀՀ ԱՆ. Կապիկի ծաղիկ հիվանդության իրավիճակի վերաբերյալ
ՀՀ ԱՆ. Կապիկի ծաղիկ հիվանդության իրավիճակի վերաբերյալ

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Ադանոմ Գեբրեյեսուսը, հաշվի առնելով Միջազգային առողջապահական կանոնների (2005) հարցերով Արտակարգ իրավիճակների հանձնաժողովի...

ԼՈՒՐԵՐ: Ինֆեկցիաներ ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ՀՀ ԱՆ. Ատոմային էլեկտրակայանը և Ֆիզիկայի ինստիտուտը թթվածին կարտադրեն` քովիդ հիվանդանոցների կարիքները բավարարելու համար
ՀՀ ԱՆ. Ատոմային էլեկտրակայանը և Ֆիզիկայի ինստիտուտը թթվածին կարտադրեն` քովիդ հիվանդանոցների կարիքները բավարարելու համար

Քովիդ հիվանդներին սպասարկող բուժկենտրոններին թթվածին մատակարարող կայանները վերջին օրերին գերծանրաբեռնված են աշխատում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
Երբ հիվանդի ճակատագիրը կախված է բժշկի հեռախոսից․․․ urolog.am
Երբ հիվանդի ճակատագիրը կախված է բժշկի հեռախոսից․․․ urolog.am

Բջջային հեռախոսի բոլոր մարդկանց կյանք ներխուժելու փաստը անհերքելի է։ Հետևաբար բժիշկներն ու հիվանդները նույնպես զերծ չեն մնում այս «հրաշալի» գործիքի՝ «հրեշավոր» հետևանքներից...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ՀՀ ԱՆ. Քննարկվել են մանկաբուժության առանցքային հարցեր
ՀՀ ԱՆ. Քննարկվել են մանկաբուժության առանցքային հարցեր

Առողջապահության նախարարի տեղակալ Արտակ Ջումայանը հանդիպել է մանկական հիվանդանոցային բժշկական օգնություն ու սպասարկում իրականացնող բժշկական կենտրոնների ղեկավարների հետ...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
Բրիտանիայում սկսել են արտադրել մոլորակի համար անվնաս պլաստիկ. news.am
Բրիտանիայում սկսել են արտադրել մոլորակի համար անվնաս պլաստիկ. news.am

Պլաստիկը մոմի վերածելու բրիտանական սթարթափը սկսել է տարածվել Ասիայում, որտեղ հատկապես սուր է պլաստիկե թափոններից ազատվելու խնդիրը, գրում է Bloomberg-ը...

ԼՈՒՐԵՐ: Թվեր և փաստեր ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ