Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հրատապ թեմա Աշխարհում

ԵՊԲՀ. Կլիմայի փոփոխությունը՝ հանրային առողջության էական սպառնալիք

ԵՊԲՀ. Կլիմայի փոփոխությունը՝ հանրային առողջության էական սպառնալիք

Եթե բացենք 1961 թվականին հրատարակված Հայկական ՍՍՀ ատլասի 21-րդ էջը, կտեսնենք, որ հուլիս ամիսին Երևանում օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը տատանվում էր +24°C - +26°C-ի միջակայքում: Համաձայն Վիճակագրական կոմիտեի տվյալների, 2021 թվականի հուլիսին այն կազմում էր արդեն +26.3°C - +27.5°C, կամ +1.3°C - +2.0°C աստիճանով ավելի բարձր 1961-1990 թվականների համապատասխան նորմաների:

Կլիմայի փոփոխությունը գործնականում հաստատված փաստ է, որի վերաբերյալ համակարծիք են աշխարհի և Հայաստանի առաջատար գիտնականները: Բազմաթիվ են նաև վկայությունները, որ ջերմաստիճանի բարձրացումն ազդում է մարդու առողջության վրա` նպաստելով հիվանդացության և մահացության ցուցանիշների բարձրացմանը:

Մասնավորապես, բարձրացող ջերմաստիճանը հանգեցնում է արյան շրջանառության և շնչառական համակարգերի հիվանդություններով պայմանավորված մահացության աճին, որոշ ինֆեկցիոն հիվանդությունների (օրինակ՝ մալարիա, դենգե տենդ և այլն) աշխարհագրության փոփոխությանը, ինչպես նաև, մի շարք տարածաշրջաններում տեղումների ավելացման հետևանքով, տրավմատիզմի դեպքերի ավելացմանը:

Արդյունքում, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը գնահատել է, որ 2030-2050թթ. կլիմայի փոփոխությունը կարող է հանգեցնել շուրջ 250.000 լրացուցիչ մահերի` մալարիայի, թերսնուցման, դիարեայի և արյան շրջանառության համակարգի հիվանդությունների հետևանքով, իսկ, հիվանդությամբ պայմանավորված, ծախսերը կկազմեն 2-4 միլիարդ ԱՄՆ դոլար տարեկան:

Շոգը հատկապես վտանգավոր է 65 տարեկանից բարձր անհատների, քաղաքային բնակավայրերում ապրողների և առողջական խնդիրներ ունեցող մարդկանց համար: Ջերմությունն անհամաչափորեն ազդում է նաև բնակչության սոցիալապես խոցելի և մարգինալացված խմբերի վրա, որոնց հասանելիությունը օդի հովացման համակարգերին և առողջապահական ծառայություններին ցածր է, ինչն էլ իր հերթին խորացնում է առողջապահական և սոցիալական անհավասարությունը:

Կլիմայի ազդեցության ուսումնասիրությունը մարդու առողջության վրա գտնվում է նաև համալսարանականների ուշադրության կենտրոնում: Մեր գիտնականների կողմից իրականացրած հետազոտությունները ցույց են տվել, որ Հայաստանում վերջին 30 տարվա ընթացքում դիտարկվել է ջերմային ալիքների օրերի քանակի և տևողության ավելացում: Այս փոփոխություններով պայմանավորված առավել վտանգավոր տեղաշարժեր են արձանագրվել առավել ցածրադիր և առավել շոգ կլիմայական վայրերում:

Վերոնշյալ գոտիներում ամառային ջերմաստիճանի և բնակչության շրջանում մաշկի չարորակ նորագոյացությունների տարածվածության միջև հայտնաբերվել է հավաստի կապ: Հետազոտողների տվյալները ցույց են տալիս նաև, որ ամռանը ջերմային ալիքների տևողությանը զուգընթաց, բոլոր պատճառներից ավելանում է բնակչության մահվան դեպքերի քանակը: Ջերմային ալիքի յուրաքանչյուր հավելյալ 1 օրը պատճառ կարող է դառնալ 5 լրացուցիչ մահվան դեպքի:

Դեռ ավելին, եղանակային կտրուկ փոփոխություններով պայմանավորված, երիտասարդության երկու երրորդի շրջանում արձանագրվել է հիվանդագին մեթեոզգայունություն:

Կլիմայի փոփոխության և դրա ազդեցության դեմ պայքարը մարդկության առաջնահերթ խնդիրներից է և հանդիսանում է Միավորված ազգերի կազմակերպության կայուն զարգացման նպատակներից մեկը, որի իրագործմանը պետք է մասնակցություն ունենա յուրաքանչյուր պետություն իր ուժերի և միջոցների ամբողջ ծավալով:

Միևնույն ժամանակ, կարևոր է ունենալ նաև կլիմայի փոփոխության հետևանքով առաջացող հանրային առողջության սպառնալիքների կառավարման ներպետական ռազմավարություն, որը հնարավորություն կտա պաշտպանել հայաստանցիներին ջերմության բարձրացման հետևանքով ի հայտ եկող վտանգներից:

Սկզբնաղբյուր. ԵՊ բժշկական համալսարան
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ալկոհոլի չարաշահման դեմ պայքարը կարող է փրկել 5000 մարդու կյանք
Ալկոհոլի չարաշահման դեմ պայքարը կարող է փրկել 5000 մարդու կյանք

Մարդու առողջության ձևավորման հիմնական դերակատարն է կենսակերպը, որն էլ իր հերթին մեծապես կախված է առօրյայում հանդիպող ռիսկի գործոններից: Հիվանդության զարգացման ռիսկի գործոնների դեմ արդյունավետ...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ԵՊԲՀ. Մինչև 2030թ. աշխարհում 6-ից 1-ը կլինի 60 և ավելի տարեկան․ Հայաստանը ծերացած բնակչություն ունեցող երկրների շարքում
ԵՊԲՀ. Մինչև 2030թ. աշխարհում 6-ից 1-ը կլինի 60 և ավելի տարեկան․ Հայաստանը ծերացած բնակչություն ունեցող երկրների շարքում

Բնակչության ծերացումը ժողովրդագրական հիմնական խնդիրներից է ամբողջ աշխարհում, որը պահանջում է առողջապահական և սոցիալական պաշտպանության համակարգերի աշխատանքի վերագնահատում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Ծերացող մոլորակ. ժողովրդագրական նոր ռումբ
ԵՊԲՀ. Ծերացող մոլորակ. ժողովրդագրական նոր ռումբ

Բնակչության ծերացումը անկասկած համարվում է 21-րդ դարի հիմնական ժողովրդագրական խնդիրը, ինչպես զարգացած, այնպես էլ զարգացող երկրների համար...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ԵՊԲՀ. Եվրոպական երկրների առողջապահական համակարգերը՝ ճգնաժամի նախաշեմին
ԵՊԲՀ. Եվրոպական երկրների առողջապահական համակարգերը՝ ճգնաժամի նախաշեմին

Տասնամյակներ շարունակ Արևմտյան Եվրոպայի ազգային առողջապահական համակարգերը լայնորեն գովազդվել են որպես լավագույնն աշխարհում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ԵՊԲՀ. Սթրեսն աշխատավայրում. 21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը
ԵՊԲՀ. Սթրեսն աշխատավայրում. 21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ ներկայում սթրեսն ավելի տարածված է, քան նախկինում և հանդիսանում է «21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը»։ Ըստ վիճակագրական տվյալների...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում ԼՈՒՐԵՐ: Սթրես
Կլիմայի փոփոխությունը` գլոբալ առողջապահական սպառնալիք
Կլիմայի փոփոխությունը` գլոբալ առողջապահական սպառնալիք

Միջազգային առաջատար գիտնականների, հասարակական գործիչների և ԶԼՄ-ների ուշադրության կենտրոնում կրկին հայտնվել էր կլիմայի փոփոխությունը, որը 21-րդ դարում աշխարհի առջև ծառացած ամենամեծ գլոբալ...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ՀՀ ԱՆ. Կապիկի ծաղիկ հիվանդության իրավիճակի վերաբերյալ
ՀՀ ԱՆ. Կապիկի ծաղիկ հիվանդության իրավիճակի վերաբերյալ

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Ադանոմ Գեբրեյեսուսը, հաշվի առնելով Միջազգային առողջապահական կանոնների (2005) հարցերով Արտակարգ իրավիճակների հանձնաժողովի...

ԼՈՒՐԵՐ: Ինֆեկցիաներ ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
22 մայիսի` Կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր
22 մայիսի`  Կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր

2001 թվականից սկսած մայիսի 22-ը նշվում է, որպես կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր: Այս օրը հռչակվել է ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեյի կոմից 1995 թվականին`1994թ. տեղի ունեցած Կենսաբանական բազմազանության Կոնվեցիայի...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
ՀՀ ԱՆ. Ատոմային էլեկտրակայանը և Ֆիզիկայի ինստիտուտը թթվածին կարտադրեն` քովիդ հիվանդանոցների կարիքները բավարարելու համար
ՀՀ ԱՆ. Ատոմային էլեկտրակայանը և Ֆիզիկայի ինստիտուտը թթվածին կարտադրեն` քովիդ հիվանդանոցների կարիքները բավարարելու համար

Քովիդ հիվանդներին սպասարկող բուժկենտրոններին թթվածին մատակարարող կայանները վերջին օրերին գերծանրաբեռնված են աշխատում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
Երբ հիվանդի ճակատագիրը կախված է բժշկի հեռախոսից․․․ urolog.am
Երբ հիվանդի ճակատագիրը կախված է բժշկի հեռախոսից․․․ urolog.am

Բջջային հեռախոսի բոլոր մարդկանց կյանք ներխուժելու փաստը անհերքելի է։ Հետևաբար բժիշկներն ու հիվանդները նույնպես զերծ չեն մնում այս «հրաշալի» գործիքի՝ «հրեշավոր» հետևանքներից...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
ՀՀ ԱՆ. Քննարկվել են մանկաբուժության առանցքային հարցեր
ՀՀ ԱՆ. Քննարկվել են մանկաբուժության առանցքային հարցեր

Առողջապահության նախարարի տեղակալ Արտակ Ջումայանը հանդիպել է մանկական հիվանդանոցային բժշկական օգնություն ու սպասարկում իրականացնող բժշկական կենտրոնների ղեկավարների հետ...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
Բրիտանիայում սկսել են արտադրել մոլորակի համար անվնաս պլաստիկ. news.am
Բրիտանիայում սկսել են արտադրել մոլորակի համար անվնաս պլաստիկ. news.am

Պլաստիկը մոմի վերածելու բրիտանական սթարթափը սկսել է տարածվել Ասիայում, որտեղ հատկապես սուր է պլաստիկե թափոններից ազատվելու խնդիրը, գրում է Bloomberg-ը...

ԼՈՒՐԵՐ: Թվեր և փաստեր ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում
2020-ի գիտական հայտնագործությունները. Սալուտեմ ամսագիր №2
2020-ի գիտական հայտնագործությունները. Սալուտեմ ամսագիր  №2

Անտարկտիդայի և Գրենլանդիայի սառցե ծածկույթը հալչում է աննախադեպ արագ


2019 թվականի ապրիլին իրականացված հետազոտությունը ցույց տվեց, որ Գրենլանդիայի սառցե ծածկույթը տարեկան...

Թվեր և փաստեր Սալուտեմ 2.2021
COVID-19. ինչպես են փոխվել մեր պատկերացումները կորոնավիրուսի մասին համավարակի մեկ տարվա ընթացքում. «Սալուտեմ» ամսագիր
COVID-19. ինչպես են փոխվել մեր պատկերացումները կորոնավիրուսի մասին համավարակի մեկ տարվա ընթացքում. «Սալուտեմ» ամսագիր

Մեկ տարի առաջ, երբ համաճարակը նոր էր բռնկվել, գիտնականները վստահ չէին, որ հնարավոր է մշակել նոր կորոնավիրուսի պատվաստանյութ, և զանգվածային պատվաստման հնարավորության մասին խոսք անգամ չկար...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ աշխարհում Սալուտեմ 1.2021

Notice: Undefined index: HTTP_X_FORWARDED_FOR in /sites/med-practic.com/classes/flud_class.php on line 33

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ