Հրատապ թեմա Աշխարհում
2020-ի գիտական հայտնագործությունները. Սալուտեմ ամսագիր №2

Անտարկտիդայի և Գրենլանդիայի սառցե ծածկույթը հալչում է աննախադեպ արագ
2019 թվականի ապրիլին իրականացված հետազոտությունը ցույց տվեց, որ Գրենլանդիայի սառցե ծածկույթը տարեկան կորցնում է միջինը 286 մլրդ տոննա սառույց։ Երկու տասնամյակ առաջ միջին տարեկան ցուցանիշը կազմում էր ընդամենը 50 մլրդ տոննա։
2012 թվականին Գրենլանդիան կորցրել է ավելի քան 400 մլրդ տոննա սառույց։ Անտարկտիդան վերջին տասնամյակում կորցրել է միջինը տարեկան 252 մլրդ տոննա սառույց, այն դեպքում, երբ 1980-ական թվականներին այդ թիվը կազմում էր ընդամենը 40 մլրդ տոննա։
Արևմտյան Անտարկտիդայում գտնվող Թուաթի սառցադաշտի մասերը տարեկան նահանջում են 800 մետրով։ 2020-ի հուլիսին հրապարակված հետազոտությունը ցույց է տվել, որ այդ սառցադաշտի հալչելը, հավանաբար, մոտենում է անշրջելի մի կետի, որից հետո ամբողջ սառցադաշտը կարող է անցնել օվկիանոսի տակ։ Եթե դա տեղի ունենա, համաշխարհային օվկիանոսի մակարդակը կարող է բարձրանալ ավելի քան 0,45 մետրով։
СО2-ի պարունակությունը Երկրի մթնոլորտում հասել է 800 հազար տարվա պիկին
2018 թվականին գիտնականները հայտնաբերեցին, որ 800 հազար տարվա մեջ ածխածնի երկօքիսդի պարունակությունը մըթնոլորտում հասել է ամենաբարձր մակարդակին։ Երբ ՋԷԿ-երը ածուխ են այրում, մոլորակի մթնոլորտ արտանետվում են ջերմոցային գազեր՝ ածխաթթու գազ և մեթան։ Դրանք կուտակվում են մթնոլորտում և պահում են ջերմությունը։
2016 թվականն ամենաշոգն էր մետեոդիտարկման ամբողջ պատմության ընթացքում։ Այնուամենայնիվ, կլիմայագետները սպասում էին, որ 2019 թվականը կլինի երկրորդ ամենաշոգ տարին` դիտարկման պատմության բոլոր 140 տարիների ընթացքում, բայց դա տեղի ունեցավ 2020-ի հուլիսին:
Կլիմայի փոփոխության փորձագետների միջկառավարական խումբը նախազգուշացրել է, որ ջերմոցային գազերի արտանետումների կրճատումը հաջորդ տասնամյակների ընթացքում որոշիչ նշանակություն կունենա լուրջ կլիմայական փոփոխությունների աղետալի հետևանքներից խուսափելու համար։
Ստեղծվել է սինթետիկ ԴՆԹ
Բոլոր կենդանի էակների ԴՆԹ-ն բաղկացած է երկու տեսակի զույգ ամիննաթթուներից՝ A-T (ադենին-թիմին) և G-C (գուանին-ցիտոզին)։ Այս չորս տառից բաղկացած այբուբենը կազմում է բնական աշխարհի ամբողջ գենետիկ տեղեկույթի հիմքը։ Սակայն 2017 թվականին գիտնականները հայտնաբերեցին երկու նոր տառ՝ X-Y անբնական հիմքերը, որոնք նրանք ինտեգրեցին E. Coli բակտերիաների գենետիկ այբուբենի մեջ։ Հետազոտությունը ղեկավարող Ֆլոյդ Ռոմեսբուրգը համարում է, որ հայտնագործությունը կարող է բարելավել հիվանդությունների բուժման մեթոդները։ Օրինակ, բացահայտումը կօգնի փոխել օրգանիզմում սպիտակուցների տեղաբաշխման եղանակը՝ նպաստելով, որ մարդու օրգանիզմում դեղերը երկար մնան։
Ռոմեսբուրգի թիմը փորձում է պարզել, թե այս բացահայտումն ինչպես կարող է օգնել քաղցկեղի բուժմանը և աուտոիմուն հիվանդությունների դեմ դեղերի ստեղծմանը։
Սպիտակուցի եռաչափ կառուցվածքը
2020-ի գիտական ձեռքբերումներից է համարվում կարևորագույն խնդրին նվիրված աշխատանքը՝ սպիտակուցի եռաչափ կառուցմանը: Շատ հիվանդություններ առաջանում են, քանի որ սպիտակուցները եռաչափորեն սխալ ձևով են կառուցվում: Ավելի քան 50 տարի գիտնականները փորձում էին հասկանալ այդ մեխանիզմը և ստեղծել կառուցման մոդելները: Եվ հիմա դա հաջողվել է AlphaFold ծրագրին, որը կիրառել է արհեստական ինտելեկտի համակարգը:
Ստեղծվեց մալարիայի դեմ առաջին բարձր արդյունավետության պատվաստանյութը
20-րդ դարի սկզբին մալարիայով հիվանդանում էր տարեկան 350-500 միլիոն մարդ, որից 1,3-3 միլիոնը մահանում էր։ Կանխատեսում էին, որ մահացությունը հաջորդ 20 տարվա ընթացքում կկրկնապատկվի։
Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գնահատականի՝ յուրաքանչյուր տարի տեղի է ունենում մալարիայի պլազմոդիումով վարակման 124-283 մլն դեպք և 367-755 հազար մահ` հիվանդությունից։
Մինչև հիմա մալարիայի պլազմոդիումի դեմ պատվաստանյութի արդյունավետությունը ցածր էր՝ 31-56%։ Սակայն երեք տասնամյակ շարունակվող հետազոտություններից հետո ստեղծվել է նոր պատվաստանյութ, որի արդյունավետությունն ավելի քան 90% է։
COVID-19-ի դեմ պատվաստանյութի ստեղծումը
Հեղինակավոր Science պարբերականը 2020 թ. գլխավոր նվաճում է համարում COVID-19-ի դեմ պատվաստանյութերի մշակումը, թեև մինչև վերջերս աշխարհի գիտնականների մեծ մասը պնդում էր, որ դա, լավագույն դեպքում, կտևի առնվազն մեկ տարի: Կարողացան մի քանի ամսվա ընթացքում: Այսպիսով, գիտությունը ևս մեկ անգամ ապացուցեց, որ կարող է իրականացնել գրեթե անհնարինը, եթե նրան չեն խանգարում, այլ ամեն կերպ աջակցում են:
Ռուսաստանի գիտության հիմնադրամ (РНФ - Росииский научный фонд) https.rscf.ru, https://rg.ru
«ՍԱԼՈՒՏԵՄ» առողջ ապրելակերպի ամսագիր
Պետական գրանցման համար․ 211․200․00969
magazinesalutem@gmail.com
+(374) 91 64 10 15
+(374) 98 79 15 15


Կարդացեք նաև

Մարդու առողջության ձևավորման հիմնական դերակատարն է կենսակերպը, որն էլ իր հերթին մեծապես կախված է առօրյայում հանդիպող ռիսկի գործոններից: Հիվանդության զարգացման ռիսկի գործոնների դեմ արդյունավետ...



Բնակչության ծերացումը ժողովրդագրական հիմնական խնդիրներից է ամբողջ աշխարհում, որը պահանջում է առողջապահական և սոցիալական պաշտպանության համակարգերի աշխատանքի վերագնահատում...



Բնակչության ծերացումը անկասկած համարվում է 21-րդ դարի հիմնական ժողովրդագրական խնդիրը, ինչպես զարգացած, այնպես էլ զարգացող երկրների համար...



Տասնամյակներ շարունակ Արևմտյան Եվրոպայի ազգային առողջապահական համակարգերը լայնորեն գովազդվել են որպես լավագույնն աշխարհում...



Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ ներկայում սթրեսն ավելի տարածված է, քան նախկինում և հանդիսանում է «21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը»։ Ըստ վիճակագրական տվյալների...



Միջազգային առաջատար գիտնականների, հասարակական գործիչների և ԶԼՄ-ների ուշադրության կենտրոնում կրկին հայտնվել էր կլիմայի փոփոխությունը, որը 21-րդ դարում աշխարհի առջև ծառացած ամենամեծ գլոբալ...



Եթե բացենք 1961 թվականին հրատարակված Հայկական ՍՍՀ ատլասի 21-րդ էջը, կտեսնենք, որ հուլիս ամիսին Երևանում օդի միջին ամսական ջերմաստիճանը տատանվում էր +24°C - +26°C-ի միջակայքում: Համաձայն Վիճակագրական կոմիտեի...



Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) գլխավոր տնօրեն Թեդրոս Ադանոմ Գեբրեյեսուսը, հաշվի առնելով Միջազգային առողջապահական կանոնների (2005) հարցերով Արտակարգ իրավիճակների հանձնաժողովի...



2001 թվականից սկսած մայիսի 22-ը նշվում է, որպես կենսաբանական բազմազանության միջազգային օր: Այս օրը հռչակվել է ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեյի կոմից 1995 թվականին`1994թ. տեղի ունեցած Կենսաբանական բազմազանության Կոնվեցիայի...



Քովիդ հիվանդներին սպասարկող բուժկենտրոններին թթվածին մատակարարող կայանները վերջին օրերին գերծանրաբեռնված են աշխատում...



Բջջային հեռախոսի բոլոր մարդկանց կյանք ներխուժելու փաստը անհերքելի է։ Հետևաբար բժիշկներն ու հիվանդները նույնպես զերծ չեն մնում այս «հրաշալի» գործիքի՝ «հրեշավոր» հետևանքներից...



Առողջապահության նախարարի տեղակալ Արտակ Ջումայանը հանդիպել է մանկական հիվանդանոցային բժշկական օգնություն ու սպասարկում իրականացնող բժշկական կենտրոնների ղեկավարների հետ...



Պլաստիկը մոմի վերածելու բրիտանական սթարթափը սկսել է տարածվել Ասիայում, որտեղ հատկապես սուր է պլաստիկե թափոններից ազատվելու խնդիրը, գրում է Bloomberg-ը...



Մեկ տարի առաջ, երբ համաճարակը նոր էր բռնկվել, գիտնականները վստահ չէին, որ հնարավոր է մշակել նոր կորոնավիրուսի պատվաստանյութ, և զանգվածային պատվաստման հնարավորության մասին խոսք անգամ չկար...






Notice: Undefined index: HTTP_X_FORWARDED_FOR in /sites/med-practic.com/classes/flud_class.php on line 33
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Ընկերության մասին
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Դդում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն