Կլինիկական ուղեցույցների ձեռնարկը կդառնա յուրաքանչյուր բժշկի սեղանի գիրքը

Հոկտեմբերի 29-ին «Արմենիա Մարիոթ» հյուրանոցում կայացավ «Բուժում է Վարդանանցը» գրքի շնորհանդեսը։

Մոտ 600 էջանոց գրքում ամփոփված են առավել հաճախ հանդիպող հիվանդությունների ապացուցողական հիմունքներով ախտորոշման և բուժման աշխարհի նորագույն մոտեցումները: Այն «Վարդանանց»-ի մեկ տարվա տքնաջան աշխատանքի արդյունքն է:

Նախատեսվում է գրքում արդեն տեղ գտած հիվանդությունների ցանկում ներառել ևս 695 գործելակարգեր, որոնք ամեն տարի կթարմացվեն:

Հանդիսությունը նպատակ ուներ նաև մեծարել առողջապահության ոլորտի առաջնային օղակի առաջամարտիկներին՝ թերապևտներին և ընտանեկան բժիշկներին։ Նրանց նվիրեցին «Բուժում է Վարդանանցը» գիրքը:

Գիրքն առաքելություն ունի նաև լայն հանրությանը ծանոթացնել բժշկական ժամանակակից մոտեցումներին, Հայաստանում խթանել մասնագիտական քննարկումների և բանավեճերի կայացումը:

Ստորև ներկայացնում ենք մեր զրույցը գրքի հեղինակային խմբի գիտական ղեկավար, «Վարդանանց» ՆԲԿ գլխավոր տնօրեն Հարություն Մանգոյանի հետ:

Որո՞նք են գրքի ստեղծման, մտահղացման դրդապատճառները

-   Երբ խոսքը վերաբերում է առողջությանը, յուրաքանչյուրը ցանկանում է վստահ լինել, որ իրեն առաջարկվել է ախտորոշման և բուժման ամենակարճ ճանապարհը: Անկախ նրանից, խոսքը սովորական հարբուխի, թե առողջական ավելի լուրջ խնդրի մասին է: Սա է մտահղացման ամենակարևոր դրդապատճառը:

Մենք որոշեցինք աշխարհում արդեն առկա լավագույն միջազգային փորձը հասանելի դարձնել մեր ազգաբնակչությանը, իսկ դրա լավագույն ճանապարհն աշխարհում առկա տեղեկատվությանը ծանոթ լինելն է:

Մեր առջև խնդիր դրվեց հավաքագրել այդ տեղեկատվությունը, թարգմանել, տեղայնացնել և ի մի բերել մեր կողմից մշակված   ձևաչափում։ Ահա մեր երազանքը, որին հասել ենք քայլ առ քայլ:

 Ի՞նչ նպատակներ դրվեցին գրքի ստեղծման հիմքում

-   Մենք ստեղծել ենք շատ համառոտ, բայց և շատ տեղեկատվական ու վստահելի գործընկեր-գիրք, որը բժշկին կօգնի մշակել բոլոր քայլերը՝ սկսած բուժառուին տրվող հարցերից մինչև հետազոտություններ և բուժում։ Այն նաև չսխալվելու երաշխիք է:
Գիրքը նախատեսված է առաջնային օղակի բժիշկների համար՝ թերապևտ, նյարդաբան, մանկաբույժ, գինեկոլոգ և այլն:

Ի՞նչ սկզբունքով է ընտրվել բովանդակությունը և ի՞նչ շարունակություն սպասենք:

-   Սա բավականին մեծ աշխատանք է, ներառված են բոլոր այն հիվանդությունները, որոնցով բնակչությունը դիմում է «Վարդանանց»-ին: Մենք նախապես ուսումնասիրեցինք Հայաստանում առաջնային օղակի կողմից ախտորոշումների ծավալը:

Պարզվեց, որ այն 750-800-ի է հասնում: Որոշվեց բոլոր ուղղություններով մշակել հակիրճ տեղեկատվություն`որպես գործելակարգ, որոնք հուշում են, թե ինչպես գործել:

Գրքի ներկայացված հատորում ընդգրկվեց 137-ը: Աշխատանքները շարունակվում են, արդեն պատրաստ է ևս 120-ը: Հետագայում որոշում կկայացվի՝ դրանք կներկայացվեն գրքի, թե էլեկտրոնային հասանելի շտեմարանի տեսքով, որը նաև ավելի հեշտ է թարմացնելը:

Այս ծրագիրը կիրականացվի մոտ 3 տարվա ընթացքում, բայց հետագա թարմացումներն, իհարկե՛, շարունակական են լինելու, և բոլորը կատարվելու է «Վարդանանց»-ի բժիշկների կողմից: Հատկացրել ենք ռեսուրսներ, որպեսզի աշխատանքները շարունակական լինեն:

Այն բժիշկը, ով կունենա այս գիրքը, պետք է վստահ լինի, որ անկախ նրա հրատարակման թվականից, նյութերը թարմացված են վերջին նորություններով:

Գրքում ո՞րն է ապացուցողական հիմքը՝ արտերկրի գրականությո՞ւնը, սեփական դիտարկումնե՞րը, թե՞…

-   Ապացուցողական հիմքը միանշանակ միջազգային փորձն է, պարզապես մշակել ենք հատուկ ձևաչափ, որում տեղադրել ենք նաև մեր փորձը, առանց դրա կլիներ միայն տեսական, չկարդացվող մի գիրք:

Աշխատանքի ընթացքում հիշվող որևէ դրվագ…

-   Բանավեճերը, հիմնական առարկությունն այս գրքի նկատմամբ այն է, թե ինչպե՞ս կարելի է ստանդարտացնել բուժումները, չէ՞ որ յուրաքանչյուր մարդ անհատական է: Բայց դա նույնն է, ինչ երաժիշտ դառնալ ցանկացողին ասեն, որ պետք չէ գամմաներ սովորել, միանգամից ամենաբարդից կարելի է սկսել:

Եթե հիմքեր չկան, եթե մոտեցումներն ապացուցված չեն, երբեք հնարավոր չէ ճիշտ բուժում իրականացնել: Ամեն բան պետք է կանոնակարգել. միայն կանոնները լավ իմացողը կարող է իմպրովիզացիա անել:

Խոսենք աշխատանքային թիմի մասին:

-   Թիմը մեր ամենամեծ հարստությունն է, որտեղ ընդգրկված են «Վարդանանց»-ի երիտասարդ, անգլերենին տիրապետող բժիշկները, որոնց ես փորձեցի ոգեշնչել այս բարդ աշխատանքով: Եվ ստացվե՛ց. երիտասարդները տեսան այս գործի հեռանկարը և հաճույքով ներգրավվեցին: Նրանք մեր հիմնական ներուժն են, և ես հպարտ եմ մեր թիմով:

Զրուցեցինք նաև «Վարդանանց» ՆԲԿ-ի ներզատաբան, գրքի հեղինակային խմբի թիմակից Մարի Ղասաբօղլյանի հետ:

Ի՞նչ կարևորություն կարող է ունենալ «Բուժում է Վարդանանցը» գիրքը գործընկեր-բժիշկների աշխատանքում:

-   Մենք՝ բժիշկներս, առօրյա աշխատանքում շատ ենք հանդիպում բարդ դեպքերի, և միշտ կարիք է լինում մեր իմացությունը, տեղեկատվությունն ավելի հավաստի աղբյուրներից թարմացնելու: Դա, բնականաբար, օգնում է ճիշտ ախտորոշմանը և բուժման նոր մոտեցումներով առաջնորդվելուն:

Կարծում եմ, սա շատ հաջողված ձեռնարկ է: Բոլորիս համար հաճելի է օգտվել հավաստի, հայալեզու, համապարփակ և թարմացված տեղեկատվությունից, որն ընդգրկում է նաև վերջին նորությունները: Դա կնպաստի գործընկերների «միանման» լեզվով խոսելուն, բուժառուին առավել ճշգրիտ ախտորոշելուն, միակ ճիշտ մոտեցմանը հասնելուն:

Մեր զրուցակիցն է «Վարդանանց» ՆԲԿ-ի գինեկոլոգ, գրքի հեղինակային խմբի թիմակից Մելինե Բալայանը:

Ինչպե՞ս է ձևավորվել աշխատանքային թիմը:

-   Պարոն Մանգոյանի կողմից հայտարարվեց հետաքրքիր և կամավոր սկզբունքով առաջադրանք: Բոլորս մասնակցելու պատրաստակամություն հայտնեցինք: Արդյունքում ներգրավվեցին բոլոր վարդանանցիները. ոմանք գուցե ոչ ուղղակի իմաստով, բայց ունեցան իրենց մասնակցությունը:

Միշտ հա՞շտ էիք գրքի ստեղծման ճանապարհին:

-   Աշխատում էինք ամենօրյա ռեժիմով և մեր աշխատանքին զուգահեռ: Ընթացքում փոխվում էին մեր մոտեցումները խնդիրների հայտնաբերման, բուժման հարցերում: Գործընկերներով կիսվում էինք միմյանց հետ։ Իհարկե, եղել են նաև բախումներ:

 «Վարդանանց»-ի բժիշկներս տարբերվում ենք նրանով, որ միշտ բաց ենք տեղեկատվության համար, միշտ ուսումնասիրության մեջ ենք և միմյանց հետ փոխանակվում ենք մեր իմացած նորություններով:

Ամենակարևոր նորությունը, որը պարզել եք ընթացքում...

 -   Նյութերն ուսումնասիրելիս որոշ մոտեցումներ թարմացվել են, որոնք արդեն իսկ կիրառում ենք և դրական արդյունքներ ունենք: Իրականացնում ենք հետազոտություններ, որոնք մինչև այդ չէինք գործարկում, և որոնց հիման վրա ներկայումս բուժական երկարատև դրական արդյունք ենք ապահովում:

Գրքի շնորհանդեսին մասնակից բժիշկների համար ևս մեկ անակնալ էր պատրաստվել ՝ 1.000.000  դրամի ծածկույթով Մասնագիտական պատասխանատվության ապահովագրության անվանական սերտիֆիկատների տեսքով, որոնք բժիշկներին տրամադրեց «Ինգո Արմենիա» ապահովագրական ընկերությունը։

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ