Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Առողջ երեխա

Խոսքային ֆունկցիայի կրիտիկական շրջանները: Կակազություն. izmirlianmedicalcenter.com

Խոսքային ֆունկցիայի կրիտիկական շրջանները: Կակազություն. izmirlianmedicalcenter.com

Առանձնացնում են խոսքի զարգացման 3 կրիտիկական շրջաններ.
1.1-2 տարեկան, երբ ձևավորվում են խոսքի նախադրյալները և սկսվում է խոսքի զարգացումը: Երեխայի համար առաջատար է դառնում հաղորդակցումը: Այս տարիքում ինտենսիվորեն զարգանում են խոսքի կեղևային գոտիները՝ հատկապես Բրոկի կենտրոնը:

Զարգացման կրիտիկական շրջանը համարվում է երեխայի 14-18 ամիսը: Ցանկացած, թեկուզ աննշան բացասական գործոն այդ շրջանում կարող է ազդել երեխայի խոսքի զարգացման վրա:

2. Կրիտիկական շրջան (3տարեկան), երբ ինտենսիվ զարգանում է կապակցված խոսքը: Տեղի է ունենում իրավիճակային խոսքից անցում համատեքստային խոսքի, որը պահանջում է կենտրոնական նյարդային համակարգի համաձայնեցում (խոսքաշարժողական, ուշադրության, հիշողության և այլն):

Կենտրոնական նյարդային համակարգի աշխատանքում առաջացած որոշակի փոփոխությունները կարող են բերել վարքի փոփոխության՝ նեգատիվիզմի: Կարող է առաջանալ կակազություն, մուտիզմ, խոսքի զարգացման հապաղում, երեխան հրաժարվում է հաղորդակցումից, առաջանում են մեծերի հանդեպ բողոքի ռեակցիաներ:

3. Կրիտիկական շրջանը (6-7 տարեկան) գրավոր խոսքի զարգացման սկիզբն է: Մեծանում է երեխայի կենտրոնական նյարդային համակարգի ծանրաբեռնվածությունը: Երեխայի ունեցած ցանկացած խոսքային ֆունկցիայի խանգարում առավել ուժգին է արտահայտվում այս փուլում: Նրանք կարող են լինել ինքնուրույն նշանակության կամ զուգակցվել այլ բացասական գործոնների հետ՝ երեխայի ընդհանուր թուլություն, նյարդային համակարգի դիսֆունկցիա:

Կակազությունը խոսքի տեմպի և ռիթմի խանգարում է, որն արտահայտվում է արտաբերական համակարգի տարբեր մկանային ջղաձգումներով: Այն ընդհանուր նևրոզի ախտանիշ է և միայն նևրոզի բուժումը կարող է լոգոպեդական աշխատանքը հասցնել դրական արդյունքի: Կակազությանը յուրահատուկ են այն բոլոր օրինաչափությունները,  որը իր վրա է կրում նևրոզը, որպես հոգեկան վիճակի խանգարում:

Կակազության ընթացքը ալիքաձև է` սրվում է կամ թուլանում:

Առանձնացնում են կակազության 3 ձև.

  •  կլոնիկ, որը բնութագրվոմ է առանձին հնչյունների, վանկերի, բառերի կրկնությամբ,
  •  տոնիկ, երբ առաջանում են դադարներ խոսքում կամ երկարացվում է հնչյունի արտաբերումը,
  •  խառը, երբ առկա են և՛ կլոնիկ, և՛ տոնիկ ջղաձգումներ:


Կակազությունը հիմնականում առաջանում է 2-5 տարեկանում` երեխաների խոսքի զարգացման ինտենսիվ ժամանակաշրջանում: Տղաների մոտ հանդիպում է 2 անգամ ավելի շատ:

Առաջացման պատճառներն են.

  •  նյարդային համակարգի թուլությունը,
  •  ժառանգական նախադրյալները,
  •  խոսքային ծանրաբեռնվածությունը,
  •  նյարդային համակարգի ծանրաբեռնվածությունը (համակարգիչ, հեռուստացույց),
  •  նյարդաբանական նախադրյալները (վախ վաղ մանկական հասակում),
  •  խոսքի զարգացման նորմայից յուրաքանչյուր շեղում կարող է առաջացնել կակազություն:


Կակազության առաջացման գործոն կարելի է նշել`

  •  արագախոսության փաստը,
  •  խոսքի ընդհանուր թերզարգացումը` որպես շրջապատից եկող օրինակելի խոսք,
  •  խոսքի վաղ զարգացումը, բառապաշարի ակտիվ կուտակումը,
  •  խոսքի զարգացման հապաղումը, ալալիան, խըթ, դիսլալիան, ռինոլալիան, դիզարտրիայի ջնջված ձևը,
  •  ինֆեկցիոն հիվանդությունների հետևանքը:


Առանձնացվում է կակազության 2 տեսակ` նևրոտիկ և նևրոզանման:

Նևրոտիկ կակազությունը բնութագրվում է.

  • նորմալ կամ վաղ խոսքային և մոտորային զարգացումով,
  • ջղաձգումները մեծ մասամբ կապված են կակազի հուզական վիճակից,
  • կակազությանը նախորդում է սուր կամ քրոնիկ տրավմա, որոշակի պայմաններում սահուն խոսքի հնարավորություն` հուզական հանգիստ մթնոլորտում, խոսելու, շեղվելու, մենակության ժամանակ: ԷԷԳ-ն չի գրանցում գլխուղեղի ֆունկցիաների ախտաբանություն:


Նևրոզանման կակազությունը բնութագրվում է .

  • խոսքի և զարգացման դանդաղ ընթացքով,
  • ջղաձգային կծկումներն ի հայտ են գալիս սովորաբար 3-4 տարեկանում,
  • ջղաձգային կծկումների առաջացումը  համընկնում է  ֆրազային խոսքի զարգացման փուլի հետ,
  • ջղաձգումներն առաջանում են սթրեսների ֆոնի վրա: ԷԷԳ-ն գրանցում է գլխուղեղի ֆունկցիաների ախտաբանություն:

Խոսելու գործընթացի վրա կակազողի ուշադրության հրավիրումը թեթևացնում է խոսքը, իսկ ֆիզիկական կամ հոգեկան լարվածությունը վատացնում է խոսքի վիճակը:

Կակազության այս 2 ձևերի դեպքում էլ առաջանում են հետևյալ խոսքային և  ոչ խոսքային ախտանիշները.

  • էքսպրեսիվ խոսքն ունի առանձնահատկություններ,
  • վախ կամ հետապնդող մտքեր (լոգոֆոբիո),
  • շարժողական կամ խոսքային փոխօգնող շարժումների առկայություն (էմբոլոֆրազներ),
  • նկատվում է անձնային որակների փոփոխություն (ագրեսիվ, գրգռված կամ ինքնամփոփ):


Կակազության բուժման մեթոդները բազմազան են.

  • լոգոպեդական,
  • հոգեբանական,
  • հոգեթերապևտիկ,
  • լոգոհոգեթերապևտիկ,
  • սոցիալվերականգնողական,
  • դեղորաքային,
  • ֆիզիոթերապևտիկ,
  • համակարգային,
  •  ոչ ավանդական:

 

Սկզբնաղբյուր. izmirlianmedicalcenter.com
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

ՄՌՏ մանկական ծառայությունը «Արմենիա» ՀԲԿ-ում․ հարցազրույց ռադիոլոգ Թերեզա Հովհաննիսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
ՄՌՏ մանկական ծառայությունը «Արմենիա» ՀԲԿ-ում․ հարցազրույց ռադիոլոգ Թերեզա Հովհաննիսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Որքա՞ն ժամանակ է, ինչ «Արմենիա» ՀԲԿ-ում գործում է ՄՌՏ մանկական ծառայությունը։

Մանկական ՄՌՏ-ծառայությունը “Արմենիա” ՀԲԿ-ում սկսել է գործել 2023 թվականի...

Ախտորոշում
Ինչպիսի՞ն պետք է լինի նորածնի կղանքը. morevmankan.am
Ինչպիսի՞ն պետք է լինի նորածնի կղանքը. morevmankan.am

Ներարգանդային կյանքում փոքրիկն իրեն անհրաժեշտ նյութերը ստանում է պորտալարի միջոցով: Նրա մարսողական համակարգը չի գործում, սակայն ստամոսքը դատարկ չէ...

Երեխայի համար վտանգավոր խաղալիքները. morevmankan.am
Երեխայի համար վտանգավոր խաղալիքները. morevmankan.am

Բոլորը սիրում են երեխային ուրախացնել տարբեր խաղալիքներով, սակայն բոլոր խաղալիքները չեն այնքան անվնաս, որքան թվում են...

Բնածին հիպոթիրեոզի և ֆենիլկետոնուրիայի սքրինինգային հետազոտություններ․ նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյան. morevmankan.am
Բնածին հիպոթիրեոզի և ֆենիլկետոնուրիայի սքրինինգային հետազոտություններ․ նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյան. morevmankan.am

Ե՞րբ , ի՞նչ նպատակով են կատարվում բնածին հիպոթիրեոզի, ֆենիլկետոնուրիայի սքրինինգային հետազոտությունները...

Բժշկի ընդունարանում
Կոնքազդրային հոդի սքրինինգ. նեոնատոլոգ Մարինա Զարգարյան. morevmankan.am
Կոնքազդրային հոդի սքրինինգ. նեոնատոլոգ Մարինա Զարգարյան. morevmankan.am

Ի՞նչ է կոնքազդրային հոդի սքրինինգը


Մոր և մանկան առողջության պահպանման գիտահետազոտական կենտրոնում 2009 թ-ից սկսած կատարվում է...

Բժշկի ընդունարանում
Բիոպսիան գինեկոլոգիայում․ մանկաբարձ-գինեկոլոգ Կարեն Հակոբյան. morevmankan.am
Բիոպսիան գինեկոլոգիայում․ մանկաբարձ-գինեկոլոգ Կարեն Հակոբյան. morevmankan.am

Ո՞ր դեպքերում է կատարվում բիոպսիա գինեկոլոգիայում։


Գինեկոլոգիայում բիոպսիան իրականացվում է գինեկոլոգիական տարբեր խնդիրների ախտորոշման...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
ՀՀ ԱՆ. Մասնագետի խորհուրդ (մանկական գինեկոլոգ)
ՀՀ ԱՆ. Մասնագետի խորհուրդ (մանկական գինեկոլոգ)

Ե՞րբ դիմել մանկական գինեկոլոգի...

ԵՊԲՀ. Որ տարիքում ինչ մարզական խմբակ կարելի է տանել երեխային, ինչ ազդեցություն ունի սպորտն առողջության վրա. խորհուրդներ մասնագետից
ԵՊԲՀ. Որ տարիքում ինչ մարզական խմբակ կարելի է տանել երեխային, ինչ ազդեցություն ունի սպորտն առողջության վրա. խորհուրդներ մասնագետից

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ 1-5 տարեկան երեխաներին խորհուրդ է տրվում օրական 180 րոպե գտնվել ֆիզիկական տարբեր ակտիվության մեջ...

ԵՊԲՀ. Նորածինների խնամքին վերաբերող խորհուրդներ փորձառու մանկաբույժ Աննա Բալյանի կողմից
ԵՊԲՀ. Նորածինների խնամքին վերաբերող խորհուրդներ փորձառու մանկաբույժ Աննա Բալյանի կողմից

«Հերացի» թիվ 1 հիվանդանոցային համալիրի ամբուլատոր գծով գլխավոր բժշկի տեղակալ, փորձառու մանկաբույժ Աննա Բալյանը նորաթուխ ծնողներին է ներկայացնում կարևոր խորհուրդներ նորածին երեխաների առողջության և ապահովության համար...

Անհասություն. հարցազրույց նեոնատոլոգ Մարինա Զարգարյանի հետ. morevmankan.am
Անհասություն. հարցազրույց նեոնատոլոգ Մարինա Զարգարյանի հետ. morevmankan.am

Մինչև 37 շաբաթական հղիությունը ծնված բոլոր երեխաները համարվում են անհաս նորածիններ: Նորածինների 5,5-7,5 տոկոսը ծնվում է անհաս...

Հղիություն, ծննդաբերություն
Վիտամին Դ-ի նշանակումը նորածնային շրջանում. հարցազրույց նեոնատոլոգ Թամարա Մարդանյանի հետ. morevmankan.am
Վիտամին Դ-ի նշանակումը նորածնային շրջանում. հարցազրույց նեոնատոլոգ Թամարա Մարդանյանի հետ. morevmankan.am

Խոսենք օրգանիզմի համար վիտամին Դ-ի նշանակության մասին:

Վիտամին Դ-ն օրգանիզմի համար ունի մի շարք կարևոր գործառույթներ` ներարգանդային կյանքում նպաստում է...

Նորածնի խնամքը. հարցազրույց նեոնատոլոգ Թամարա Մարդանյանի հետ
Նորածնի խնամքը. հարցազրույց նեոնատոլոգ Թամարա Մարդանյանի հետ

Ի՞նչ դեր ունի լոգանքը նորածնային շրջանում:

Ծննդատանը, ծնվելուց անմիջապես հետո, երեխային խորհուրդ չի տրվում լողացնել, նույնիսկ մաշկի շատ աղտոտված...

Նախապատրաստում ենք մանկասենյակը. հարցազրույց նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյանի հետ. morevmankan.am
Նախապատրաստում ենք մանկասենյակը. հարցազրույց նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյանի հետ. morevmankan.am

Ո՞րն է նախընտրելի՝ ծնողների ննջարանում մանկական անկյո՞ւն, թե՞ առանձին մանկասենյակ:

Այս հարցը խիստ անհատական է, կախված է ընտանիքում առկա մոտեցումներից և ցանկություններից...

Կաթնախտը նորածինների մոտ. հարցազրույց նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյանի հետ. morevmankan.am
Կաթնախտը նորածինների մոտ. հարցազրույց նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյանի հետ. morevmankan.am

Ի՞նչ է իրենից ներկայացնում կաթնախտը:


Կաթնախտը սնկային վարակ է, որն առաջանում է «Կանդիդա Ալբիկանս» սնկի գերաճի և տարածման արդյունքում...

Աուտիզմը՝ որպես զարգացման ընդհանուր խանգարում. Սալուտեմ ամսագիր №3
Աուտիզմը՝ որպես զարգացման ընդհանուր խանգարում. Սալուտեմ ամսագիր №3

Հոգեբանական զարգացման ընդհանուր խանգարումները բնորոշվում են սոցիալական փոխհարաբերություններում և հաղորդակցման ոլորտում որակական շեղումներով, ինչպես նաև հետաքրքրությունների...

Հոգեկան առողջություն Սալուտեմ 3.2021

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ