Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հրատապ թեմա Հայաստանում

ԵՊԲՀ. «Երկարատև Քովիդ». հանրային առողջության նոր մարտահրավեր

ԵՊԲՀ. «Երկարատև Քովիդ». հանրային առողջության նոր մարտահրավեր

Ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում նկատվում է COVID-19 համավարակի նահանջ, ինչը հանգեցնում է նաև դրա՝ առողջապահության առաջնահերթությունների շարքից դուրս մղվելուն:

Սակայն, թեև հիվանդացությունը նոր կորոնավիրուսային հիվանդությամբ նվազում է, ի հայտ է եկել նոր հիմնախնդիր, որին «Հերացի» վերլուծականն արդեն անդրադարձել էր՝ այսպես կոչված  Long COVID կամ «Երկարատև Քովիդ»:

Այն հանդիպում է հիվանդությունը հաղթահարած մարդկանց շրջանում և դրսևորվում բազմաթիվ ախտանշաններով:

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության գնահատականի համաձայն` COVID-19-ով վարակվել է ավելի քան 600 միլիոն մարդ, որոնցից գրեթե 6,5 միլիոնը մահացել են:

Միևնույն ժամանակ, նոր կորոնավիրուսային հիվանդությունը հաղթահարած մարդկանց 10-20%-ի մոտ հիվանդության ախտանշանները պահպանվում են տևական ժամանակ՝ ներառյալ շնչառության դժվարացումը, հոգնածությունը, կոգնիտիվ դիսֆունկցիան և այլն:

«Երկարատև Քովիդ»-ի  ախտորոշման համար առայժմ թեստավորման հնարավորություն չկա, վերջինիս հստակ պատճառները դեռևս բացահայտված չեն:

 Այն առանձնահատուկ մարտահրավերներ է ստեղծում գիտնականների, հանրային առողջապահության մասնագետների և որոշումներ կայացնողների համար, որոնք պետք է ձգտեն, որպեսզի տվյալ երկրի հասարակությունն առաջ շարժվի՝ հաղթահարելով համավարակի հետևանքները:

Այսպես, համաձայն Էնթոնի Ֆաուչիի՝ վարակիչ հիվանդությունների գծով ԱՄՆ գլխավոր փորձագետի․

«Երկարատև Քովիդ»-ի դեպքում ցավալին, դժվարը և հիասթափեցնողն այն է, որ առկա են դրա բազմաթիվ տարրեր, որոնք չեն տեղավորվում հայտնի կամ ճանաչելի պաթոգեն գործընթացների մեջ: Օրինակ՝ եթե մարդը խիստ հոգնած է և անկարող է աշխատել, չկա լաբորատոր հետազոտություն, ռենտգեն, համակարգչային շերտագրություն կամ ՄՌՏ հետազոտություն, որը կհայտնաբերի ախտահարումը և կախտորոշի հոգնածության պատճառը»:

Նրա խոսքով` մասնագետները մինչ այժմ չգիտեն, թե ինչու է ուղեղը մթագնում:

Ինչպե՞ս է պատահում, որ մեկը, որն ինտելեկտուալ առումով շատ սրամիտ է և շատ եռանդուն, հանկարծ, նոր կորոնարովիրուսային հիվանդությամբ վարակվելուց հետո, ավելի քան կես ժամ չի կարողանում կենտրոնանալ որևէ բանի վրա: Իսկ ինչպե՞ս է ստացվում, որ պրոֆեսիոնալ մարզիկներն այլևս մարզվելու կարողություն չեն ունենում։

Ֆաուչին նշում է, որ սրանք բոլորն առեղծվածներ են, որոնք անհրաժեշտ է հնարավորինս մոտ ապագայում բացահայտել:

«Մյուս հետաքրքիր փաստն այն է, որ ախտանշաններն ավելի ցայտուն են հոգեբանական խնդիրներ ունեցող մարդկանց մոտ՝ դեպրեսիա և այլն։ Հետևաբար անհրաժեշտ է առաջնահերթ հետազոտել այս խմբի մարդկանց», - նկատում է փորձագետը:

ԱՀԿ-ն մի քանի հիմնական տարր է շեշտադրում, որոնք անհրաժեշտ են երկարատև COVID-19-ի դեմ տարվող աշխատանքներն առաջ մղելու համար:

 Առաջին տեղում պացիենտների հետ տարվող աշխատանքների ընդլայնումն է՝ վերջինների ձայնն առավել լսելի դարձնելու նպատակով և հիվանդության դեմ պայքարի արդյունավետ քաղաքականություն ձևավորելու համար:

Հաջորդը համապարփակ տվյալների հավաքագրումն է՝ իրավիճակը հասկանալու և գնահատելու համար, ինչպես նաև միջազգային համագործակցության ամրապնդումը՝ երկրների միջև տեղեկատվության փոխանակումն առավել ինտենսիվ դարձնելու նպատակով:

Հարկ է նշել, որ աննուղակի տվյալները վկայում են, որ «Երկարատև Քովիդ»-ը արդի խնդիր է նաև Հայաստանի համար, քանի որ եթե ընդհանուր մահացությունն աստիճանաբար կայունանում է՝ վերադառնալով մինչքովիդյան ցուցանիշներին, ապա մահացությունը շնչառական օրգանների հիվանդություններից շարունակում է մնալ բարձր:

Մասնավորապես, Վիճակագրական կոմիտեի տվյալների համաձայն 2022թ. հունվար-օգոստոսին այն գերազանցել է նախորդ տարվա համանուն ցուցանիշը 5.6%-ով:

Կորոնավիրուսի ազդեցությունը մարդկանց առողջական վիճակի վրա գնահատելու նպատակով ԵՊԲՀ հանրային առողջության և առողջապահության կազմակերպման ամբիոնը նախաձեռնել և իրականացնում է «Կորոնավիրուսային հիվանդության ՊՇՌ կեղծ բացաասական արդյունքների առողջապահական, բժշկական և համաճարակաբանական հետևանքների գնահատում» հետազոտությունը, որի արդյունքները կարևոր ներդրում կարող են լինել խնդրի լուծման ռազմավարության որոշման ընթացքում:

Սկզբնաղբյուր. ԵՊ բժշկական համալսարան
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

ԵՊԲՀ. Կարմրուկով վարակված մեկ մարդը կարող է վարակել մինչև 12-18 անձի
ԵՊԲՀ. Կարմրուկով վարակված մեկ մարդը կարող է վարակել մինչև 12-18 անձի

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության և ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնների տվյալների համաձայն կարմրուկի դեմ պատվաստումների ընդգրկվածությունը...

ԼՈՒՐԵՐ: Ինֆեկցիաներ ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Շտապօգնության նոր մոդելի ներդրման աշխատանքները շարունակվում են
ՀՀ ԱՆ. Շտապօգնության նոր մոդելի ներդրման աշխատանքները շարունակվում են

Առողջապահության նախարարի տեղակալ Արմեն Նազարյանն ու Ան գլխավոր քարտուղար Վարդուհի Գրիգորյանը Գյումրիում հանդիպել են շտապօգնության սպասարկման ծառայություններ մատուցող Շիրակի մարզի...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Հայաստանցիների 43%-ը տեղյակ չէ առողջության համապարփակ ապահովագրության ներդրման առավելությունների մասին
ԵՊԲՀ. Հայաստանցիների 43%-ը տեղյակ չէ առողջության համապարփակ ապահովագրության ներդրման առավելությունների մասին

«Հերացի» վերլուծականը շարունակում է առողջության համապարփակ ապահովագրությանն առնչվող հրապարակումների շարքը, որի նպատակն է բարձրացնել մարդկանց իրազեկվածությունն բարեփոխման նպատակների...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Հայաստանի չափահաս բնակչության 21%-ը ֆիզիկապես թերակտիվ է
ԵՊԲՀ. Հայաստանի չափահաս բնակչության 21%-ը ֆիզիկապես թերակտիվ է

Ոչ վարակիչ հիվանդությունների զարգացմանը նպաստող առավել տարածված ռիսկի գործոններից է ֆիզիկական թերակտիվությունը: Գիտնականների կողմից հավաքվել է տպավորիչ ապացուցողական բազա ֆիզիկական...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
Առողջության ապահովագրության ներդրման թեման քննարկվել է շահագրգիռ գերատեսչությունների և կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ
Առողջության ապահովագրության ներդրման թեման քննարկվել է շահագրգիռ գերատեսչությունների և կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ

Առողջության համապարփակ ապահովագրության համակարգի ներդրումն առաջիկա տարիներին ոլորտի ամենակարևոր և էական բարեփոխումներից է...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԱՀ ԱՆ. Մեկնարկել է «Կրծքով կերակրումը արտակարգ իրավիճակներում» ծրագիրը Արցախի մայրիկների և բժիշկների համար
ԱՀ ԱՆ. Մեկնարկել է «Կրծքով կերակրումը արտակարգ իրավիճակներում» ծրագիրը Արցախի մայրիկների և բժիշկների համար

Արցախում ստեղծված իրավիճակով պայմանավորված մի խումբ մտահոգ մասնագետներ հանձինս՝ «Միշել Օդեն Մայեր» կենտրոնի ՀԿ ղեկավար Աստղիկ Վարդանյանի, համախմբվեցին և սկսեցին խորհրդատվական աջակցություն տրամադրել...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Ասուլիս` նվիրված առողջության համապարփակ ապահովագրության համակարգին
ՀՀ ԱՆ. Ասուլիս` նվիրված առողջության համապարփակ ապահովագրության համակարգին

Առողջության համապարփակ ապահովագրության ներդրումը պետք է սահուն լինի և ամենակարևորը` գործի հանրային շահին համապատասխան...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Ճանապարհատրասպորտային պատահարները շարունակում են մնալ հանրային առողջության հիմնախնդիր
ԵՊԲՀ. Ճանապարհատրասպորտային պատահարները շարունակում են մնալ հանրային առողջության հիմնախնդիր

Ճանապարհատրանսպորտային պատահարները մահացության և հաշմանդամության առաջատար պատճառներից են, ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Երևանի պոլիկլինիկաներում նախատեսվում են աշխատանքի վերակազմակերպում և պայմանների բարելավում
ՀՀ ԱՆ. Երևանի պոլիկլինիկաներում նախատեսվում են աշխատանքի վերակազմակերպում և պայմանների բարելավում

Փոփոխությունները քննարկելու նպատակով առողջապահության նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի առողջապահության վարչության և ԱՆ պետական առողջապահական գործակալության պատասխանատուները հանդիպել են...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Անպտղությունը` ծնելիության վրա ազդող առաջնահերթ գործոն
ԵՊԲՀ. Անպտղությունը` ծնելիության վրա ազդող առաջնահերթ գործոն

Ծնելիության վրա ազդող առողջապահական գործոններում առաջնային տեղ է զբաղեցնում անպտղությունը, որի հաղթահարմանն ուղղված արդյունավետ միջոցառումների մշակումը և իրականացումը կարող է ներդրում ունենալ ժողովրդագրական...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
Անպտղության հաղթահարման պետական ֆինանսավորմամբ ծրագրի շահառուների ցանկը փոփոխվել/ ընդլայնվել է. morevmankan.am
Անպտղության հաղթահարման պետական ֆինանսավորմամբ ծրագրի շահառուների ցանկը փոփոխվել/ ընդլայնվել է. morevmankan.am

Մոր և մանկան առողջության պահպանման գիտահետազոտական կենտրոն կարող են դիմել բոլոր շահառուները, ովքեր համապատասխանում են ծրագրի պայմաններին...

ԼՈՒՐԵՐ: Հղիություն, ծննդաբերություն Լրահոս կանանց համար ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԱՀ ԱՆ. բուժհաստատություններում շարունակում են դադարեցված մնալ պլանային վիրահատությունները
ԱՀ ԱՆ. բուժհաստատություններում շարունակում են դադարեցված մնալ պլանային վիրահատությունները

Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը Ադրբեջանի կողմից արգելափակելու պատճառով ԱՀ առողջապահության նախարարության ենթակայության տակ գործող բուժհաստատություններում շարունակում են...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Անպտղության հաղթահարման ծրագիրն ընդլայնվում է. կընդգրկվեն շահառուների նոր խմբեր
ՀՀ ԱՆ. Անպտղության հաղթահարման ծրագիրն ընդլայնվում է. կընդգրկվեն շահառուների նոր խմբեր

Կառավարության որոշմամբ ընդլայնվել է վերարտադրողական օժանդակ տեխնոլոգիաներով բուժօգնության իրավունքից օգտվելու իրավունք ունեցող քաղաքացիների շրջանակը...

ԼՈՒՐԵՐ: Կին. անպտղություն ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԱՀ ԱՆ.Տեղեկատվություն
ԱՀ ԱՆ.Տեղեկատվություն

Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը Ադրբեջանի կողմից արգելափակելու պատճառով ԱՀ առողջապահության նախարարության ենթակայության տակ գործող բուժհաստատություններում շարունակում են...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Ինչ էթիկայի կանոնների է պարտավոր հետևել համալսարանական բուժաշխատողը. տեսանյութ
ԵՊԲՀ. Ինչ էթիկայի կանոնների է պարտավոր հետևել համալսարանական բուժաշխատողը. տեսանյութ

«Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարան» հիմնադրամի կառուցվածքում գործող բուժհաստատությունների բուժաշխատողները պարտավոր են պահպանել էթիկայի մի շարք կանոններ...


Notice: Undefined index: HTTP_X_FORWARDED_FOR in /sites/med-practic.com/classes/flud_class.php on line 33

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ