Բժշկական ասոցիացիաների Եվրոպական ֆորումը Հայաստանում

Հունիսի 20-ին Երևանում մեկնարկեց Բժշկական ասոցիացիաների Եվրոպական ֆորումը (EFMA 2025)`  միավորելով 20-ից ավելի երկրների բժշկական համայնքների առաջնորդներին:

Բացման խոսքով հանդես եկան ՀՀ առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը, ԱՀԿ հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար Սիդդհարտա Սանկար Դատտան, EFMA գլխավոր քարտուղար Լեա Վապները, ՀԲԱ հիմնադիր նախագահ Պարունակ Զելվեյանը, Հայաստանի բժշկական ասոցիացիայի նախագահ Հովհաննես Հովհաննիսյանը: 

Ելույթներում ուշադրության կենտրոնում էին խիստ կարևոր, սակայն անտեսված խնդիրներ` հատկապես մարտահրավերներով լի ներկա ժամանակներում։ 

Մասնակիցները կարևորեցին Հայաստանում նման բարձր մակարդակի մասնագիտական հարթակի ձևավորումը՝ որպես երկխոսության, փորձի փոխանակման և առողջապահական համակարգերի վերաիմաստավորման կարևոր քայլ։

Վերոնշյալ թեմաների շուրջ զրուցեցինք Հայաստանի բժշկական ասոցիացիայի նախագահ Հովհաննես Հովհաննիսյանի հետ:

-  Տարիներ առաջ Ձեր տեսլականում կա՞ր նման միջոցառման կազմակերպումը` Հայաստանում: 

-  Այո՛, կար: Բժշկական ասոցիացիաների Եվրոպական ֆորումը բաց կազմակերպություն է, և ձգտում է համագործակցել բոլորի հետ՝ բացարձակապես ուշադրություն չդարձնելով որևէ իրավիճակի՝ լինի դա քաղաքական, թե` այլ: Կարևորը համագործակցությունն է: Անկախ այն բանից՝ դահլիճում հինգ հոգի է ներկա, թե` ավելին, կամ` թե ինչ է կատարվում աշխարհում, աշխատանքն ընթանում է: Եվ դա հրաշալի է: 

Արդեն երկար ժամանակ՝ Ասոցիացիայի հիմնադրման օրվանից, երևի թե՝ 2001-2002-ից, աշխատում ենք Ֆորումի հետ: Եվ դա արդեն ո՛չ միայն համագործակցություն է, այլ նաև` ընկերություն առանձին մարդկանց և կազմակերպությունների միջև: 2005-2006-ին Հայաստանում ևս իրականացվել է Ֆորում. բավականին մեծ միջոցառում էր: ֆորումը տարեկան մեկ անգամ է կազմակերպվում. ղեկավար մարմինը նախապես որոշում է հաջորդի անցկացման վայրը: 

Այս կազմակերպության առանձնահատկությունն այն է, որ հնարավորին միավորում է տարբեր երևույթներ, մարդկանց, կազմակերպություններ: Այս անգամ ներկայացվել են «Արտակարգ իրավիճակների բժշկություն», «Ինքնակառավարում»,  «Արհեստական բանականություն», «Բժշկական թիմերի  սպառման համախտանիշ» թեմաները, որոնք միմյանց հետ որևէ կապ չունեն: 

Քննարկվում են հարցեր, որոնք արդիական և կարևոր են, բայց` անտեսված, ինչը այս կազմակերպության, ֆորումի առանձնահատկություններից է:  Համագործակցություն իրականացվում է  առջապահության նախարարության, մասնավորի, մասնագիտական ասոցիացիաների, հասարակական սեկտորի հետ. միավորվում է ամեն բան, ինչ հնարավոր է միավորել: Կարևոր չէ անգամ լեզուների տիրապետումը. բոլոր դեպքերում շփումը հնարավոր է:

-  Մեծ ընդգրկումը չի՞ խանգարում արդյունավետությանը:

-  Բացարձակապես չի խանգարում: Սկզբում մտածում էինք, կարող է խառնաշփոթ լինել, բայց երբ մարդիկ խոսում են միևնույն հարցի շուրջ, և նրանց մոտ ձևավորվում է նույն նպատակն ու ուղղությունը, ապա կարող է միայն օգտակար միավորում ձևավորվել՝ յուրաքանչյուրի տեսանկյունից, անձնական կամ կազմակերպչական փորձից, մասնագիտական առանձնահատկություններից, նաև պետության հնարավորություններից ելնելով: Բնական է, որ դրանք շատ տարբեր են. առկա են տարբեր մոտեցումներ, տարբեր բյուջեներ, տարբեր առողջապահական համակարգեր, սակայն նույն խնդիրը, նույն ուղղվածությունը միավորում է, ինչը շատ կարևոր է ներկայիս պառակտված աշխարհում:
Կարևոր չէ, թե դու փոքր կամ մեծ երկիր ես ներկայացնում: Բոլորը հաղորդակցվում են նույն հարթության վրա (Իսրայելի, Ֆրանսիայի, Վրաստանի կամ այլ երկրների բժշկական  ասոցիացիաներ):
Օրինակ, Հայաստանն ու Գերմանիան տարբեր երևույթների մասին են խոսելու, բայց եթե դրանք նույն ուղղությունն ունեն՝ մեկը մյուսին լրացնում է, և ոչ-ոք չի կարող ասել, թե, օրինակ,  Գերմանիան ավելի շատ ներդրեց, քան` Հայաստանը: 

Զեկույցների, անհատական քննարումների հիման վրա կատարվել են եզրահանգումներ, որոնք կորոշեն մեր հետագա աշխատանքի ընթացքը, պլաններում կմտցվեն համապատասխան փոփոխություններ: 

Օրինակ, «Արհեստական բանականության» զեկույցը շատ նորություններ էր պարունակում, որոնք փորձելու ենք տարածել մեր հասարակական, բշկական-առողջապահական դաշտում: 

Ֆորումի շրջանակում արտակարգ իրավիճակների բժշկության ոլորտին վերաբերող հարցերը ներկայում Հայաստանի համար խիստ ակտուալ էին, քանի որ գլոբալ փոփոխություններ են իրականացվում, էլ ավելի գլոբալ ակնկալվում են: Կարծում եմ, այդ ոլորտի պատասխանատուների հաջորդ քայլը կարող է լինել ՝ Ուկրաինայի, Իսրայելի կամ Գերմանիայի համար կամուրջ դառնալը` այդ ոլորտում, հետաքրքիր լուծումներ գտնելու, փորձի փոխանակում իրականացնելու համար:

Մոտակա ապագայում, բնականաբար, կկազմակերպենք միջոցառում, կհաստատենք նախագիծ, որի օգնությամբ նորույթները կփոխանցենք մեր բժշկական դաշտին: 

Հայաստանում այսօր ապրում ենք արտակարգ իրավիճակում և պետք է գիտակցենք, որ ցանկացած պահի կարող ենք մեր սպիտակ խալաթները փոխարինել այլով և այլ կերպ աշխատել: Դա պետք է գիտակցել և պատրաստ լինել ցանկացած զարգացումների:

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ