Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Իմունաբանություն

ԳԱՅԱՆԵ ՍԱՀԱԿՅԱՆ. Հայաստանն ազատ է պոլիոմելիտից, կարմրուկից և կարմրախտից. Մեկնարկել է «Իմունականխարգելման եվրոպական շաբաթ»-ը

ԳԱՅԱՆԵ ՍԱՀԱԿՅԱՆ. Հայաստանն ազատ է պոլիոմելիտից, կարմրուկից և կարմրախտից. Մեկնարկել է «Իմունականխարգելման եվրոպական շաբաթ»-ը

2004 թվականից եվրոպական տարածաշրջանում իրականացվում է «Իմունականխարգելման եվրոպական շաբաթ» նախաձեռնությունը, որի նպատակը հանրության շրջանում իրազեկությունը բարձրացնելն է, հետևաբար և պատվաստումների միջոցով բնակչությանը զերծ պահելը վարակիչ հիվանդություններից: Այս տարի «Իմունականխարգելման եվրոպական շաբաթ» նախաձեռնությունը մեկնարկել է ապրիլի 22-ին և կշարունակվի մինչև ապրիլի 27-ը:


«Իմունականխարգելման եվրոպական շաբաթ» նախաձեռնության թեմայի շուրջ մեր զրուցակիցն է ՀՀ ԱՆ իմունականխարգելման ազգային ծրագրի ղեկավար Գայանե Սահակյանը:


–   Տիկին Սահակյան, որո՞նք են իմունականխարգելման հիմնախնդիրները։


–   Հիմնական խնդիրն ամբողջ աշխարհում մնում է պատվաստումներից հրաժարվելը: Գնալով այն գերխնդիր է դառնում: Դա էլ պատճառ է դառնում այն հիվանդությունների, համաճարակների բռնկումների, որոնք 10 տարի առաջ ավելի վերահսկելի էին:  Հաջորդ գերխնդիրը որոշ հիվանդությունների հարցում վերացման կամ արմատական վերացման խնդիրն է, խոսք վերաբերում է պոլիոմելիտ, կարմրուկ, կարմրախտ հիվանդություններին: Ճիշտ է, պոլիոմելիտի հարցում աշխարհի շատ երկրներ զգալի արդյունքներ են գրանցել, որոնցից շատերը համարվում են պոլիոմելիտից ազատ երկրներ, սակայն այսօրվա դրությամբ 3 երկրներ շարունակում են արձանագրել տեղական դեպքեր: Դրանք են` Աղվանստանը, Պակիստանը, Նիգերիան:
2010թ. սկսած կարմրուկի և կարմրախտի վարակը կրկին սկսեց շրջանառվել շատ երկրներում: Հայաստանի հարևան  երկրներում այս խնդիրը բավականին լուրջ է դրված: Վրաստանում համաճարակային իրավիճակ է ստեղծվել: Ամբողջ աշխարհում այս խնդիրներից հատուկ ուշադրության է արժանանում պատվաստումներից հրաժարումը, սակայն դա այդքան լուրջ խնդիր չէ մեզ մոտ`Հայաստանում, որքան այլ երկրներում: Բնակչության այն խումբը, որը ենթակա է պատվաստումների, բավականին մեծ տոկոսայնությամբ ընդգրկված է պատվաստումների ծրագրերում, այսպես. բնակչության 95%-ը պատվաստվում է: Սա բավականին լուրջ ցուցանիշ է, ինչի մասին խոսում է այն փաստը, որ միջազգային չափանիշներին համապատասխան բարվոք է համարվում այն երկիրը, որտեղ հիվանդության դեմ պատվաստման ենթակա խմբաքանակի նվազագույնը 90%-ը ստանում է պատվաստում: Մեզ մոտ միայն 5%-ը չի պատվաստվում, բայց այդ խմբի մեջ մտնում են, և´ հրաժարվողները, և´ բժշկական հակացուցումներ ունեցողները, և´ երկրից ժամանակավոր բացակայողները:


ՀՀ ԱՆ իմունականխարգելման ազգային ծրագրի ղեկավար Գայանե Սահակյան–   Ի՞նչն է, այնուամենայնիվ, շարունակում մտահոգել, ո՞րն է մնում կարևորագույն խնդիր Հայաստանում:


–   Մտահոգիչ է բնակչության միգրացիան: Բնակչության տեղաշարժը կարող է լուրջ հետևանք ունենալ: Երեխաները թերի  կամ ամբողջովին չպատվաստված կարող են դուրս գալ երկրից կամ մտնել երկիր: Տարբեր երկրներից վերադառնալով` երեխաներն իրենց հետ բերում են նաև տարբեր հիվանդությունների հարուցիչներ: Եվ հարուցիչի հանդեպ ընկալունակ երեխաները հեշտությամբ վարակվում են: Խնդիր է դառնում նաև, որ երեխան իր տարիքային խմբի պատվաստումը բավականին մեծ ուշացումով է ստանում: Այսօր մենք պատվաստումներում ընդգրկման խնդիր չունենք, այլ հարց է` ժամանակի՞ն է կատարվում, թե` ոչ: Հայաստանում իմունոլոգիայի հիմնական խնդիրներից մեկը հատկապես սա է:


–   Իսկ ի՞նչ ծրագրեր կան առաջիկայում:


–   Ապրիլի 22-ից մեր երկրում ևս մեկնարկեց «Իմունականխարգելման եվրոպական շաբաթ» նախաձեռնությունը, որն ամեն տարի իրականանում է եվրոպական բոլոր երկրներում:  Տարվում են լայնամասշտաբ իրազեկման աշխատանքներ, որպեսզի բնակչության շրջանում կարևորվի պատվաստում ստանալու անհրաժեշտությունը: Հայաստանում այժմ հիանալի պայմաններ են, որպեսզի չթողնենք հիվանդությունները գլուխ բարձրացնեը, արդյունքում գրանցված դեպքեր չկան: Մի կողմից սա հրաշալի է, մjուս կողմից` մտահոգիչ, քանի որ մարդիկ չեն առնչվում հիվանդության հետ, և քանի դեռ Հայաստանում ծանր  դեպքեր չեն գրանցվում, մարդիկ, անգամ բժիշկները, պարզապես կարող են մոռանալ հիվանդությունների, նրանց հետևանքով առաջացած հնարավոր խնդիրների,  բարդությունների մասին։


–   Ինչպիսի՞ն է վերաբերմունքը դեղորայքային բուժմանը։


–   Ես դեմ եմ այն կարծիքին, թե ավելի լավ է բուժվել: Ճիշտը կանխարգելելն է: Կանխելու դեպքում օրգանիզմը պաշտպանողական համակարգ է ձեռք բերում, և քանի որ այս դեպքում առողջ օրգանիզմը պատրաստ է դիմակայելու, իսկ բնական ճանապարհով վարակվելու դեպքում հայտնի չէ հիվանդությունն ինչպես կզարգանա:


–   Կարծում եմ` պատվաստման չդիմելու ամենակարևոր պատճառներից մեկը պատվաստումից հետո զարգացող հնարավոր բարդությունների հանդեպ վախն է:


–   Այո, բայց ուզում եմ տեղեկացնել մարդկանց, որ պատվաստումից հետո ակնկալվող ռեակցիաներին մենք սպասում ենք: Պատվաստելով` օտարածին մարմին է ներմուծվում, որին օրգանիզմն ինչ-որ կերպ պետք է պատասխանի: Հիմնականում դա արտահայտվում է ջերմային ռեակցիայի տեսքով, կարող է արտահայտվել նաև թեթև ցան: Այս ամենը բնական է և սպասելի: Բնավ պետք չէ վախենալ նման պատասխան ազդեցությունից: Պատվաստմանը պատասխանատու բժիշկներին դասընթացների ժամանակ առանձնահատուկ ուշադրությամբ սովորեցնում ենք, ինչպես ցուցաբերել անհետաձգելի առաջին օգնություն: Անսպասելի ռեակցիայի դեպքում բժիշկն անմիջապես առաջին օգնություն ցույց կտա, և իրավիճակը, այսպես, թե այնպես, դուրս չի գա վերահսկողությունից: Պատվաստումից հետո 30 րոպե հիվանդը պետք է լինի բժշկի հսկողության տակ, քանի որ հնարավոր բարդությունները կարող են առաջանալ առաջին 30 րոպեների ընթացքում: Մենք պարտադրում ենք նաև, որ բոլոր հիվանդասենյակները, որտեղ իրականացվում են պատվաստումները, հագեցած լինեն առաջին անհետաձգելի օգնություն ցուցաբերելու համար նախատեսված դեղորայքով և տեխնիկայով:


ՀՀ ԱՆ իմունականխարգելման ազգային ծրագրի ղեկավար Գայանե Սահակյան–   Դուք մասնակիորեն անդրադարձաք Հայաստանում իմունիզացիայի նվաճումներին, կմանրամասնե՞ք:  


–   1995թ. հետո մեզ մոտ պոլեոմելիտի դեպք այլևս չի գրանցվել: Նախկինում յուրաքանչյուր տարի ունենում էինք առնվազն 2-3 դեպք, 95-ից հետո, շնորհիվ զանգվածային պատվաստումների, նման դեպքեր չարձանագրվեցին: Փառք Աստծո, որ մինչ այսօր իրավիճակը կարողանում ենք պահպանել: Օրինակ, Տաջիկստանում 2010թ. պոլիոմելիտի սուր բռնկում սկսվեց` արդյունքում հիվանդացած 458 մարդուց 29-ը մահացան, մյուսները դարձան հաշմանդամ: Գրականության մեջ պոլիոմելիտը ներկայացվում է մանկական ողնուղեղային լուծանք, բայց Տաջիկստանի դեպքը ցույց տվեց, որ մեծերը նույնպես կարող են հիվանդանալ և մահանալ պոլիոմելիտից: Պետք է հատկապես նշել կարմրուկի և կարմրախտի մասին: 2007թ. մենք զանգվածային պատվաստումներ իրականացրեցինք մինչև 28 տարեկանների շրջանում, ինչը տվեց իր դրական արդյունքը: Վրաստանում շուրջ երեք ամիս է համաճարակը մոլեգնում է, իսկ մեզ մոտ որևէ դեպք չի արձանագրվել: Միայն վերջերս մի դեպք գրանցվեց: 17-ամյա մի երիտասարդ, ով բժշկական ուսումնական հաստատություն էր հաճախում, վարակվել էր, սակայն արագ արձագանքի շնորհիվ այդ մեկ դեպքով սահմանափակվեց և տարածում չգտավ համաճարակը: Մեր երեխաների 98%-ը ստանում է կարմրուկի, կարմրախտի, խոզուկի համակցված պատվաստումներ:

Հեղինակ. Նելլի Ղարիբյան
Սկզբնաղբյուր. med-practic.com
Լուսանկարը. Գրիգոր Արզումանյան
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Իմունիտետ. armeniamedicalcenter.am
Իմունիտետ. armeniamedicalcenter.am

Իմունիտետն օրգանիզմում պատասխանատու է երկու գործընթացի համար. առաջինը օրգանիզմի պաշտպանությունն է հիվանդածին միկրոօրգանիզմներից, հաջորդը՝ օգնելն է օրգանիզմի վնասված հյուսվածքների վերականգնմանը...

Թերապիա
ՀՀ ԱՆ. Ինչպե՞ս է ազդում պատվաստանյութը
ՀՀ ԱՆ. Ինչպե՞ս է ազդում պատվաստանյութը

Այս հոդվածը պատվաստանյութերի մշակման և տարածման մասին հրապարակումներից է: ԱՀԿ-ի բացատրական նյութերից իմացե՛ք ավելին պատվաստանյութերի մասին՝ թե ինչպես են արտադրվում ու ներգործում...

Վարակաբանություն
Իմունիտետն ու քաղցկեղը․ նոր հետազոտություն. oncology.am
Իմունիտետն ու քաղցկեղը․ նոր հետազոտություն. oncology.am

Քարդիֆի համալսարանի գիտնականների հայտնագործությունը թույլ կտա բժիշկներին այնպես կարգավորել մարդու իմունային համակարգը, որպեսզի այն պայքարի քաղցկեղային բջիջների դեմ։ Դա կարող է ճանապարհ հարթել դեպի քաղցկեղի դեմ համադարման դեղամիջոցը...

Ուռուցքաբանություն
Թույլ իմունային համակարգի մասին հուշող 5 ազդանշան. tert.am
Թույլ իմունային համակարգի մասին հուշող 5 ազդանշան. tert.am

Իմունային համակարգը «պաշտպանիչ մեխանիզմ» է օրգանիզմի համար, որն ունակ է ետ մղելու տարատեսակ վիրուսները, բակտերիաները և հիվանդությունները, որոնց բախվում ենք օր-օրի...

Տեղեկատվություն ալերգոլոգ-իմունոլոգ բժիշկների, բժշկական հաստատությունների և սպառողների համար
Տեղեկատվություն ալերգոլոգ-իմունոլոգ բժիշկների, բժշկական հաստատությունների և սպառողների համար

Հայաստանի Հանրապետությունում ՀՀ ԱՆ “Դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոն”-ի կողմից պետական գրանցում են ստացել “Սեվաֆարմա” (Չեխիայի Հանրապետություն) ընկերության...

Դեղամիջոցներ ԼՈՒՐԵՐ: Քիթ-կոկորդ-ականջ հիվանդություններ ԼՈՒՐԵՐ: Ակնաբանություն ԼՈՒՐԵՐ: Մաշկաբանություն Ալերգոլոգիա ԼՈՒՐԵՐ: Թերապիա ԼՈՒՐԵՐ: Ալերգոլոգիա
6 մոլորություն՝ պատվաստանյութերի մասին. news.am
6 մոլորություն՝ պատվաստանյութերի մասին. news.am

Որքան էլ պատվաստանյութերը կարեւոր նշանակություն ունեն բժշկության մեջ եւ կարող են իմունային համակարգի խթանման միջոցով մի շարք հիվանդությունների, ներառյալ՝ գրիպի դեմ կանխարգելիչ պայքարի գերարդյունավետ...

Առողջ երեխա
Իմունային համակարգը խթանելու 12 կենցաղային միջոց. med.news.am
Իմունային համակարգը խթանելու 12 կենցաղային միջոց. med.news.am

Իմունային համակարգը պաշտպանում է մեր օրգանիզմը հիվանդություններ հարուցող տարրերից եւ մանրէներից, ուստի կարեւոր է, որ այն հնարավորինս բարձր արդյունավետությամբ աշխատի...

Կանխարգելում և բուժում տանը
Իմունային պատրաստուկների առավելություններն ու թերությունները
Իմունային պատրաստուկների առավելություններն ու թերությունները

Ներկայումս մրսածության կանխարգելման համար շատերը և իրենք են ընդունում իմունային պատրաստուկներ և, նույնիսկ, երեխաներին են տալիս: Սակայն, արդյոք, դա արդարացվա՞ծ է...

Բուժում Առողջապահության լրատու 1-2.2013
Քաղցկեղ, ՁԻԱՀ, գրիպ… Ո՞վ է փրկելու. իմունանբավարարություն

Իմունաքիմիան ուսումնասիրում է իմունիտետի քիմիական հիմքը (անընկալունակություն, օրգանիզմի ինֆեկցիաներին և օտարածին օրգանիզմների ներխուժմանը դիմադրողականություն (այդ թվում հիվանդածին միկրոօրգանիզմների), ինչպես նաև օտարածին նյութերի...

Առողջապահության լրատու 6-7.2012
Հնարավո՞ր է չհիվանդանալ
Հնարավո՞ր է չհիվանդանալ

Մանրէների ու վիրուսների հետ ամեն օր «շփվում» է յուրաքանչյուրը: Որոշ մարդիկ շատ դյուրին հիվանդանում են, իսկ մյուսներն էլ ինֆեկցիայի հանդեպ կայունություն ունեն: Ինչո՞ւ: Իսկ հնարավո՞ր է չհիվանդանալ...

Վարակաբանություն Թերապիա Առողջապահության լրատու 4-5.2012
Իմունականխարգելումն առաջնային խնդիր

«Իմունիզացիայի եվրոպական շաբաթ» նախաձեռնության շրջանակներում, ապրիլի 23-ին Առողջապահության նախարարությունում ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների համար անցկացվեց Կլոր սեղան, որի առանցքային թեման վերաբերում էր իմունականխարգելմանը...

Առողջապահության լրատու 4-5.2012
B12 վիտամինն ամրացնում է իմունիտետը
B12 վիտամինն ամրացնում է իմունիտետը

B12 վիտամինը կոբալտ պարունակող կենսաբանական ակտիվ նյութ է: Հաճախ այս վիտամինի անվան տակ հասկանում են ցիանոկոբալամինը, հատկապես այս ձևով է վիտամինը ներմուծվում մարդու օրգանիզմ...

Վիտամիններ և միներալներ Առողջապահության լրատու 1.2011 Թերապիա
Իմունիտետ. պատրաստ լինել՝ դիմակայելու
Իմունիտետ. պատրաստ լինել՝ դիմակայելու

Օրգանիզմի  պաշտպանական համակարգ` իմունիտետը, ուղեկցում է մեզ ամբողջ կյանքում: Առանց իմունային համակարգի  նորմալ աշխատանքի հնարավոր չէ դիմակայել ոչ մի հիվանդության...

Առողջապահության լրատու 3.2010
Իմունային համակարգ
Իմունային  համակարգ

Այս հոդվածը նպատակ ունի ընթերցողին ծանոթացնելու մարդու իմունային համակարգին, որի շնորհիվ մեր օրգանիզմն օժտված է հակազդելու մի ամբողջ շարք` մասնավորապես բակտերային, վիրուսային ծագում ունեցող հիվանդությունների և դրանցից պաշտպանվելու հատկությամբ` իմունիտետով...

Առողջապահություն 1.2010

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ