Հոգեկան և վարքի խանգարումներ
Աուտիզմ. 21-րդ դարի չբացահայտված հիվանդություն

Յոթնամյա Մերիի ամենասիրած զբաղմունքը նկարչությունն է: Սիրում է նկարել հատկապես գուաշով: Նա խուսափում է նայել մարդկանց աչքերին. հիմնականում մայրիկի հետ է շփվում:
Մերիի մոտ բժիշկներն աուտիզմ են ախտորոշել 6-7ամսականում, սակայն ծնողները սկսել են նրան տանել հատուկ մասնագետի մոտ համեմատաբար ուշ շրջանում: «Սկզբում ընդհանրապես չէր մնում առանց ինձ, բայց քիչ-քիչ սովորեց մանկավարժին: Հիմա թողնում եմ նրա մոտ, որ ինչ-որ կերպ կարողանա հարմարվել: Մերին շատ յուրահատուկ բնավորություն ունի: Ես զգում եմ, որ նա հասկանում է իմ ասածները, սակայն անտարբեր է դրանց նկատմամբ, չի արձագանքում»,- պատմում է Մերիի մայրը` Ալինան: Նրանք ուշ են դիմել մասնագետի օգնությանը, քանի որ դրա համար գումարներ են պետք եղել, ինչի հնարավորությունը չեն ունեցել: «Անընդհատ նրա հետ եմ եղել, չեմ կարողացել աշխատել: Հետո ռիսկ արեցի, դիմեցի մասնագետին, ես էլ սկսեցի աշխատել: Հիմա էլ ինտերնետի միջոցով գտել եմ կազմակերպություններ, արտասահմանում ապրող մարդիկ, որոնք երբեմն գնում են Մերիի որոշ աշխատանքներ: Ճիշտ է, դա չնչին գումար է, սակայն այս պայմաններում նրան ինչ-որ կերպ օգնելու իմաստով էլի ինչ-որ բան է»: Ալինան գիշերները հաճախ է անցկացնում համակարգչի առաջ` համացանցում աուտիզմով հիվանդ երեխաների հիմնախնդիրներով զբաղվող կազմակերպություններ փնտրելով, այդ հիվանդությամբ տառապող երեխաների ծնողների հետ կապեր հաստատելով:
Ալինայի խոսքերով` իրենք սկզբում շատ են տառապել երեխայի հիվանդության պատճառով, սակայն աստիճանաբար հաղթահարում են, փորձում պարզապես ապրել: «Ինչ անեմ, կա՛մ պետք է հարմարվենք, փորձենք այս խնդրով ապրել, կա՛մ էլ կործանվել, կորչել: Այո, ես պետք է ուժեղ լինեմ, ես ուժեղ եմ պետք իմ երեխային: Պետք է պայքարեմ այնքան, ինչքան ի վիճակի եմ»:
Ի՞նչ է աուտիզմը
Աուտիզմ բառացի թարգմանությամբ նշանակում է «ինքն իր մեջ փակված»: Սա այն արատներից է, որ դիտարկվում է բժշկական, հոգեբանական, մանկավարժական տեսանկյուններից:
Մինչ այժմ աուտիզմի ֆիզիոլոգիական հիմքերը բացահայտված չեն:
Հիվանդությունը դրսևորվում է մինչև երեխայի կյանքի հինգ տարիները: Կարող են բացահայտել նաև ավելի վաղ, այն շրջանում, երբ երեխան սկսում է կապ հաստատել արտաքին աշխարհի հետ: Սա համարվում է XXI դարի հիվանդություն և դեռևս լուրջ ուսումնասիրության չի ենթարկվել: Նախկինում այն դիտարկվել է շիզոֆրենիա հիվանդության համատեքստում, և միայն վերջերս է առանձնացվել իբրև առանձին հիվանդություն:
Հիմնական դրսևորումը անտարբերությունն է շրջապատող աշխարհի նկատմամբ, հիվանդներն ունենում են նաև պատրանքներ, խոսքի խանգարումներ:
Աուտիզմով հիվանդ երեխաները ոչ մի հետաքրքրություն չեն ցուցաբերում արտաքին աշխարհի նկատմամբ և վախի զգացում ունեն: «Վախենում են տեխնիկայի ձայներից, տունը փոշեծծիչով մաքրելու դեպքում, օրինակ, երեխաներ կան, որ վախից կարող են գոռալ, լաց լինել: Նրանց ինքնապաշտպանական ռեակցիան ավելի արտահայտված է, ավելի ընդգծված: Նրանք շփվող չեն, սիրում են մենակություն, ունեն շատ վախեր: Պատկերացրեք, որ երեխայի ու նրան շրջապատող աշխարհի միջև ապակյա պատ կա, որը նա չի կարողանում հաղթահարել: Մանկավարժի, հոգեբանի խնդիրն է երեխային ադապտացնել շրջապատող աշխարհին, սովորեցնել ապրել մեր աշարհում»,- բացատրում է հատուկ մանկավարժ Մարիամ Օհանյանը:
Նա ասում է, որ աուտիզմի առաջացման հետևանքները մինչ այժմ բացահայտված չեն, և հնարավոր չէ լիովին խուսափել հիվանդությունից, սակայն մասնագետների օգնությամբ հնարավոր է հասնել որոշ արդյունքների, գոնե նրան, որ երեխան ընդլայնի իր հետ կոնտակտի մեջ մտնող մարդկանց շրջանակը:
Տղաներն այս հիվանդությամբ հինգ անգամ ավելի շատ են հիվանդանում:
Մ. Օհանյանը նաև շեշտեց, որ հիվանդ երեխա ունենալու դեպքում շատ ծնողներ ուղղակի ամաչում են իրենց երեխաներից. ահա առաջանում է նաև ծնողների հետ հոգեբանական աշխատանք տանելու անհրաժեշտություն. «Շատ ծնողներ ամեն ինչ անում են, որ ցույց չտան, թե հիվանդ երեխա ունեն: Ավելին` նրանցից շատերի համար մեծ խնդիր է երթուղայիններից օգտվելը, քանի որ երեխաներ կան, որոնք վախենում են տնից դուրս գալ, նստել երթուղային: Այս տեսակ երեխաների ծնողների համար խնդիրը կրկնակի դժվարանում է: Մեր հասարակությունն էլ հատուկ վերաբերմունք ունի, ինչն էլ ավելի է կոմպլեքսավորում ծնողներին, իսկ երեխաներին ավելի հեռացնում մյուսներից»:
Աուտիզմով հիվանդ մարդիկ` մեր հասարակության լիարժեք անդամներ
Խնդիրն այն է, որ Հայաստանում դեռևս լուրջ մասնագետների կարիք կա, սակայն ավելի լուրջ խնդիր է մեր վերաբերմունքը հիվանդների նկատմամբ: Իրականում հենց մեր վերաբերմունքը կարող է այնպես անել, որ աուտիզմով հիվանդ մարդիկ դուրս գան իրենց փակ տարածություններից` դառնալով հասարակության լիարժեք անդամ:


Կարդացեք նաև

Զսպված Էմոցիաները, երբեք չեն անհետանում: Դրանք կենդանի թաղված են և կարող են ի հայտ գալ ապագայում` լիովին այլ կերպարանքով :
Զիգմունդ Ֆրեյդ...



Շրջապատում հաճախ լսում ենք` «նևրոզ ունեմ» և շատ դեպքերում, մարդիկ չկարևորելով հիվանդության լրջությունն ու չգնահատելով ռիսկերը, շրջանցում են այն, իսկ արդյունքում բախվում լուրջ խնդիրների: Մարդիկ անլուրջ են վերաբերվում երևույթին՝ մտածելով...



Ապրելակերպը, սովորությունները եւ սննդակարգը որոշակի դեր են խաղում Ալցհեյմերի հիվանդության զարգացման կամ էլ, ընդհակառակը, կանխարգելման հարցում...



Վերջին օրերին Հայաստանում մարդկանց տրամադրության վրա բացասական ազդեցություն ունեցող եւ շատերի համար լուրջ սթրեսի պատճառ դարձած բազմաթիվ իրադարձություններ են տեղի ունեցել: NEWS.am Medicine-ի խմբագրությունը...



Սույն թվականի ապրիլի 9-ին ՀՊՄՀ հիմնական դպրոցում աուտիզմի իրազեկման օրվա շրջանակում (ապրիլի 2-ը աուտիզմի մասին տեղեկատվության տարածման համաշխարհային օրն էր) տեղի ունեցավ դպրոցի լոգոպեդի զեկույցը...



Մեզնից յուրաքանչյուրը յուրովի է լուծում իր կյանքի խնդիրները: Ոմանք փորձում են ինքնուրույն հաղթահարել դրանք, ոմանք էլ դիմում են բարեկամների կամ ընկերների օգնությանը...



Բուրունդանգան ճանաչվել է առավել արտառոց թմրանյութը:
Բրիտանական «Wired" ամսագրի հեղինակները մանրակրկիտ ուսումնասիրել են թմրամիջոցը: Բուրունդանգան առաջին հերթին հայտնի է այն...



Ափիոնային թմրամոլությունը (F11) բավականին տարածված է ամբողջ աշխարհում։ Ափիոնի խմբի հիմնական գործածվող ներկայացուցիչներն են բնական ափիոնը, մորֆինը, կոդեինը, հերոինը, հիդրոմորֆինը, օքսիմորֆինը...



Ալկոհոլիզմը (խրոնիկական ալկոհոլիզմ, քրոնիկական ալկոհոլային ինտոքսիկացիա, ալկոհոլային կախվածություն, էթիլիզմ) հարաճուն քրոնիկական ռեմիսիաներով և ռեցեդիվներով ընթացող հիվանդություն է, որի հիմնական ախտանիշն է...



«Երբեմն որոշ հոգեկան հիվանդություններ, որոնք ունեն գաղտնի ընթացք, անհատի մոտ արտահայտվում են սեքսուալ խանգարումներով...



Մարդու հոգեկան հավասարակշռությունը կարելի է համեմատել մթնոլորտի օզոնային շերտի հետ. տիեզերքից այն ենթարկվում է արեգակի ճառագայթման ու երկնաքարերի մշտական ազդեցության, իսկ ներսից մաշվում է արդյունաբերական ձեռնարկությունների, ու բազում այլ...



Լուսնոտության 65% դեպքերը մանկական նևրոզի հետևանք են: Մարդն իրեն տարօրինակ է պահում քնած ժամանակ: Այս երևույթն արդեն մի քանի հազարամյակ է, ինչ գոյություն ունի: Միջին դարերում այն կապում էին լուսնի ազդեցության հետ և կարծում էին...



Տարեցտարի ավելանում է ան կանանց թիվը, ովքեր տառապում են դեպրեսիայով: Իսկ իրականում քանիսն են, ոչ ոքի հայտնի չէ: Մեզանից շատերն աշխատում են ուշադրություն չդարձնել սեփական ճնշված վիճակին...



Վախը մարդուն ուղեկցում է ծննդյան օրից մինչև խորը ծերություն: Մենք մշտապես վախենում ենք ինչ-որ բանից, օրինակ, կանայք վախենում են սարդերից ու մկներից, տղամարդիկ` իրենց աշխատանքը կորցնելուց, երեխաները...






ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Դդում
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Ընկերության մասին
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն
- Բիոռեզոնանսային ախտորոշման և բուժման մեթոդներ
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Կանայք և տղամարդիկ տարբեր կերպ են պայքարում սթրեսի դեմ