Նյարդաբանություն
Կաթվածներ. հարցազրույց նյարդաբան Մհեր Հարմանդայանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Ի՞նչ ախտաբանություն է կաթվածը:
Կաթվածը (ինսուլտ), արյան շրջանառության խանգարման պատճառով առաջացող ախտաբանություն է: Այն ունի երկու հիմնական տեսակ՝ իշեմիկ և հեմոռագիկ:
Կաթվածների ի՞նչ տեսակներ կան:
Տարբերում ենք կաթվածների երկու տեսակ` իշեմիկ և հեմոռագիկ: Իշեմիկ կաթվածն արյան շրջանառության սուր խանգարում է` որն առաջանում է անոթների խցանման հետևանքով, և արդյունքում գլխուղեղում առաջացնելով մահացած բջիջների զոննա՝ կաթված: Կաթվածի առաջացման մեխանիզմը նույն է, ինչ սրտամկանի կաթվածը (ինֆարկ), որի դեպքում նույնպես փակված անոթը բերում է սնուցման խանգարման և հյուսվաքների մեռուկացման:
Հեմոռագիկ կաթվածն առաջանում է անոթի պատռման հետևանքով: Արդյունքում արյունը դուրս է գալիս ուղեղանյութ և, ճնշելով ուղեղի հյուսվածքներին, վնասում համապատասխան կենտրոնները:
Որո՞նք են կաթվածի պատճառները և նպաստող գործոնները:
Կաթվածի առաջացման պատճառները և նպաստող գործոնները բազմաթիվ են: Հիմնական պատճառներից են զարկերակային ճնշման տատանումները, սրտի ռիթմի խանգարումները, շաքարային դիաբետը, աթերոսկլերոզը, ծխելը և մեծ տարիքը:
Զարկերակային գերճնշման հետևանքով, ժամանակի ընթացքում, առաջանում է անոթիների պատերի փոփոխություն, որը նպաստում է և՛ պատի վրա թամբի ձևավորմանը, և՛ պատերի դիմադրողականության իջեցմանը, որոնց պատճառով կարող է լինել անոթի պատռում և արյունազեղում:
Հեմոռագիկ կաթվածը կարող է առաջանալ նաև անևրիզմաների պատռման հետևանքով: Անևրիզմաները, սովորաբար, ունենում են բնածին ծագում և հնարավոր չէ դրանք հայտնաբերել առանց նեյրովիզուալիզացիայի:
Ի՞նչ ախտանշաններով են արտահայտվում կաթվածները:
Կաթվածների կլինիկական ախտանշաններն են հեմիպարեզը կամ հեմիպլեգիան (վերին և ստորին վերջույթների միակողմանի թուլությունը): Դա ամենաարտահայտիչ նշանն է, որի դեպքում պետք է շտապ դիմել բժշկի: Ախտանշաններից է նաև դիմային նյարդի պարեզը, որն արտահայտվում է դեմքի թեքումով, հայացքի պարեզը, զգացողական խանգարումները՝ հեմիհիպէսթեզիայի (թերզգացողություն), հեմիհիպերէսթեզիայի տեսքով (գերզգացողություն): Սուր փուլից հետո զարգանում է մկանային լարվածություն:
Հեմոռագիկ կաթվածը հաճախ սկսվում է ուժեղ արտահայտված գլխացավով: Սկզբնական շրջանում կարող են բացակայել միակողմանի թուլությունը, դիմային նյարդի, հայացքի պարեզը, խոսքի խանգարումը (ձայնի բացակայություն, ռնգային ձայն, կարող է չհասկանալ բանավոր խոսքը): Երկու տեսակի կաթվածների ժամանակ էլ կարող են լինել նաև ընդհանուր ուղեղային երևույթներ՝ գլխացավ, գլխապտույտ, սրտխառնոց, փսխում, մենինգեալ նշաններ, բայց դրանք ավելի հաճախ դիտվում են հեմոռագիկ կաթվածի դեպքում:
Քանի որ բոլոր ախտանշանները հարյուր տոկոսով ախտորոշիչ չեն, անհրաժեշտ են հետազոտություններ՝ արյունազեղումը հայտնաբերելու համար:
Այս ախտանշանների առկայության դեպքում պետք է շտապ, ժամանակային որոշակի սահմաններում վճիռ կայացնել:
Գլխուղեղի անոթների սպազմի արդյունքում կարող են զարգանալ նաև անցողիկ խանգարումներ՝ տրանզիտոր, անցողիկ իշեմիկ գրոհ, երբ դարձյալ դիտվում են վերջույթների թուլություն՝ հեմիպարեզ, դեմքի ծռվածություն և այլ նշաններ, սակայն դրանք տևում են ժամեր և վերականգնվում են: Անցողիկ խանգարման դեպքում չի ձևավորվում կաթվածի զոննա՝ մահացած բջիջների տարածք, և կլինիկան մեկ օրվա ընթացքում հետ է զարգանում: Այս գրոհների միայն 70 տոկոս դեպքերում առաջին օրերին իշեմիկ կաթված չի զարգանում, իսկ հիվանդների 30 տոկոսի մոտ, եթե բուժում չի ձեռնարկվում, զարգանում է կաթված:
Ի՞նչ հետազոտություններ են իրականացվում:
Հետազոտությունների նպատակն է նեյրովիզուալիզացիան երկու տարբերակով՝ գլխուղեղի համակարգչային տոմոգրաֆիա (ՀՏ) և մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա (ՄՌՏ) հետազոտություններով: «Արմենիա» ՀԲԿ-ում կատարվում է ՀՏ, երբ կիրառվում է նաև ներերակային կոնտրաստավորում` հատուկ նյութերով, որը թույլ է տալիս հստակ տեսնել սնուցող անոթները:
Կաթվածների բուժման ի՞նչ տարբերակներ կան:
Հայաստանում գործում է կաթվածի ծրագիր, որն իր մեջ ներառում է երկու գործողություն՝ թրոմբոլիզ և թրոմբէկտոմիա:
Թրոմբոլիզը հատուկ դեղորայքով անոթը փակող թրոմբի լուծումն է, որը հնարավոր է կատարել առաջին 4-4.5 ժամվա ընթացքում, քանի որ դեղը կարող է թրոմբը լուծել, երբ այն դեռ լիովին չի ձևավորվել:
Թրոմբէկտոմիան արդեն ձևավորված թրոմբի հեռացումն է ինվազիվ ճանապարհով՝ ներանոթային միջամտությամբ, որը կատարվում է մինչև 24 ժամը:
Կարևոր է, որ մարդիկ իմանան այս միջամտությունների և դրանց ժամկետային սահմանափակումների մասին և բժշկի դիմեն շատ շտապ: 24 ժամ անց թրոմբը մեծավ մասամբ արդեն կարծրացած է լինում և ներանոթային ճանապարհով հնարավոր չէ այն հեռացնել:
Միջամտությունների հարցում նաև կարևոր նշանակություն ունի մեռուկացած զոննայի ձևավորումը. եթե բջիջներն արդեն մահացած են, միջամտությունները կորցնում են իրենց նշանակությունը:
Հեմոռագիկ կաթվածները՝ վատ ընթացքի և բարձր մահացության առումով, ավելի մեծ տոկոսային հավանականություն ունեն:
Կոնսերվատիվ բուժում: Եթե հնարավոր չէ կատարել թրոմբոլիզ կամ թրոմբէկտոմիա, իրականացվում է կոնսերվատիվ բուժում: Շատ կարևոր է խիստ անկողնային ռեժիմը և դեղորայքային բուժումը. զարկերակային ճնշման կարգավորում, շաքարային դիաբետի ժամանակ` արյան մեջ գլյուկոզայի քանակի վերահսկողություն (գլյուկոզան վնասում է անոթի պատը և այդտեղ կարող է թրոմբ ձևավորվել):
Անհրաժեշտ է հրաժարվել վնասակար սովորություններից (ալկոհոլ, ծխախոտ), վարել առողջ ապրելակերպ, բացառել ճարպոտ սնունդը, որը բարձրացնում է խոլեսթերինը, ճարպաթթուների քանակը:
Ինչպե՞ս է կազմակերպվում վերականգնողական շրջանը:
Կաթվածի հիմնական վերականգնումը տեղի է ունենում մեկ տարվա ընթացքում, և շատ կարևոր է բաց չթողնել այդ ժամանակաշրջանը:
Վերականգնման համար մեծ նշանակություն ունեն հարազատների խնամքը և աջակցությունը: Պետք է հետևել, որ կատարվեն բոլոր անհրաժեշտ շարժումները, օգնել հիվանդին դրանք իրականացնել և չհուսահատվել, քանի որ շատ հաճախ կաթվածների վերականգնումը տևում է բավականին երկար:
Հաճախ դիտվում է ամբողջական վերականգնում, բայց դա կախված է կաթվածի զոննայի տեղակայումից, չափից, խնամքից և այլ գործոններից:


Կարդացեք նաև

Ի՞նչ պատճառներ ունի ներգանգային գերճնշումը
Ներգանգային գերճնշումը /ՆԳԳ/ որպես համախտանիշ հանդիպում է շատ հիվանդությունների...



Վերջին տարիներին նկատվո՞ւմ է գլխուղեղի ուռուցքների դեպքերի հաճախացում
Ցավոք, գլխուղեղի նորագոյացությունները վերջին տարիներին ավելի հաճախ են հանդիպում, հատկապես...



Որքա՞ն հաճախ է հանդիպում գլխուղեղի անոթների անևրիզման։
Գլխուղեղի անոթների անևրիզման գլխուղեղի անոթային հիվանդություն է: Ըստ վերջին տարիների...



Մեջքի ցավը նստակյաց կենսակերպ վարող մարդկանց հաճախ հանդիպող ուղեկիցն է։ Սակայն, եթե ժամանակին բժշկի չայցելեք, նույնիսկ սովորական սկոլիոզի պատճառով կարող են բարդություններ առաջանալ...



Սպոնդիլոլիսթեզը վիճակ է, երբ ողնաշարի մի ողը սահում է մյուսից հետ կամ առաջ: Դեպի առաջ սահելու դեպքում այն անվանվում է անտերոլիսթեզ, դեպի հետ՝ ռետրոլիսթեզ: Սպոնդիլոլիսթեզը կարող է...



Ո՞ր գործոններն են նպաստում ինսուլտի առաջացմանը, և ինչպե՞ս կանխարգելել այն։
Ինսուլտի առաջացմանը նպաստող հիմնական գործոններն են՝ ծխելը, զարկերակային հիպերտենզիան...



Ի՞նչ է ցրված սկլերոզը և որո՞նք են նրա առաջացման պատճառները
Ցրված սկլերոզը /ՑՍ/ առավել հաճախ հանդիպող դեմիելինիզացնող հիվանդություններից է...



Ներգանգային հիպերտենզիան /ՆԳՀ/ ճնշման բարձրացումն է գլխում: Այն կարող է ի հայտ գալ գլխուղեղի հիվանդությունների ժամանակ/ գլխուղեղային վնասվածք, ուռուցք, ներգանգային արյունազեղում, էնցեֆալոմենինգիտ և այլն/...



Ներգանգային հիպերտենզիան /ՆԳՀ/ ճնշման բարձրացումն է գլխում: Այն կարող է ի հայտ գալ գլխուղեղի հիվանդությունների ժամանակ/ գլխուղեղային վնասվածք, ուռուցք, ներգանգային արյունազեղում, էնցեֆալոմենինգիտ և այլն...



Մի քանի խոսք Ժիլ Դե Լա Տուրետտ համախտանիշի մասին
Զրույցը սկսենք պատմական ակնարկից։ Նման ախտորոշում, սակայն ոչ այդ անունով, առաջին անգամ տրվել է...



Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալների, նևրոզով հիվանդների քանակը վերջին 65 տարվա ընթացքում ավելացել է 24 անգամ։ Ստացվում է՝ նևրոզի հետ առնչվելու հավանականությունն ավելի մեծ է, քան մեզ թվում է...



Մեջքի մակերեսը կարելի է սահմանազատել երկու ենթադրյալ գծերով՝ վերին, որն անցնում է յոթերորդ պարանոցային ողի փուշելունով, ստորին՝ կոնքոսկրերի մակարդակով: Մեջքն ընդգրկում է երկու անատոմիական շրջաններ...



Ալցհեյմերի հիվանդությունը դեմենցիայի ամենատարածված ձևն է։ Այն նեյրոդեգեներատիվ հիվանդություն է, որն առաջին անգամ նկարագրվել է 1907 թվականին գերմանացի հոգեբույժ Ալոիս Ալցհեյմերի կողմից...



Դիստոնիան ընդհանուր բժշկական տերմին է, որը ներառում է մկանային կծկանքները, ջղակծկումները կամ ցնցումներ առաջացնող մի շարք շարժողական խանգարումներ...



Միգրեն ունեցող մարդիկ հաճախ նշում են, որ իրենց նոպաների առաջացմանը նպաստում են իրավիճակը, իրադարձությունները, որոշակի սնունդը և ըմպելիքը։ Այս սադրիչ գործոններին այլ կերպ անվանում են նաև տրիգերներ...






Notice: Undefined index: HTTP_X_FORWARDED_FOR in /sites/med-practic.com/classes/flud_class.php on line 33
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Ընկերության մասին
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Դդում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն