Պնևմոթորաքսն օդի առկայությունն է թոքամզային խոռոչում, որի հետևանքով թոքը ճնշվում ու թորշոմում Է՝ առաջացնելով շնչառության դժվարացում։ Թոքամզային խոռոչում ճնշումը մթնոլորտայինից ցածր է։

Ներշնչման ժամանակ կողերի բարձրանալու և ստոծանու իջնելու հաշվին կրծքավանդակը լայնանում Է, թոքերը ընդարձակվում են, և օդը մղվում Է դեպի թոքեր։ Կրծքավանդակի պատի կամ թոքի վնասվելուց օդը լցվում Է թոքամզային խոռոչ, որի հետևանքով պլևրայի խոռոչում ճնշումը հավասարակշռվում է մթնոլորտային ճնշման հետ։ Արդյունքում թոքը թորշոմում է, ճնշվում, և խանգարվում է նրա գործունեությունը։ Պնևմոթորաքսի պատճառ կարող են հանդիսանալ կրծքավանդակի վնասվածքները (տե'ս "ՎՆԱՍՎԱԾՔՆԵՐ ԿՐԾՔԱՎԱՆԴԱԿԻ, ՈՐՈՎԱՅՆԻ, ԿՈՆՔԻ")։ Պնևմոթորաքս կարող Է առաջանալ նաև որոշ հիվանդությունների պատճառով, երբ թոքի հյուսվածքը պատռվում Է։ Այս դեպքում այն կոչվում Է ինքնաբերական պնևմոթորաքս։ Ինքնաբերական պնևմոթորաքւփ պատճառ կարող են հանդիսանալ շնչառական համակարգի հիվանդությունները։

Ինքնաբերական պնևմոթորաքսը սովորաբար առաջանում Է անսպասելի և կարող Է հանգեցնել կյանքին սպառնացոդ իրավիճակների։ Տուժածների մեծամասնությունն ինքնաբերական պնևմոթորաքսի սկզբնական փուլում ունենում են թույլ արտահայտված նշաններ, սակայն լինում են դեպքեր, երբ հաշված րոպեների ընթացքում զարգանում են լուրջ շնչառական խանգարումներ։

ՆՇԱՆՆԵՐԸ

• ցավ կրծքավանդակում (հաճախ ախտահարված կողմում), սուր ցավ ուսագլխին, որն ուժեղանում Է շնչելիս,
• շնչառության դժվարություններ, հատկապես խորը կամ լիաթոք շնչելու դեպքում,
• ախտահարված կողմում կրծքավանդակի շարժունակության սահմանափակում,
• հազ,
• արագ և թույլ անոթազարկ,
• շոկի նշաններ։

ԱՌԱՋԻՆ ՕԳՆՈԻԹՅՈԻՆԸ

Եթե տուժածը դժվարացած շնչառություն ունի, բայց կրծքավանդակի վնասվածք չի հայտնաբերվում, ապա դժվար է ախտորոշել, որ տուժածի վիճակը պնևմոթորաքսի հետևանք է։ Ուստի, եթե առանց ակնառու պատճառների տուժածի մոտ առաջանում են շնչառական դժվարություններ, կատարեք հետնյալ քայլերը՝

• Օգնեք գիտակից վիճակում գտնվող տուժածին ընդունել շնչառության համար ամենահարմար դիրքը, որը հիմնականում հենված նստած դիրքն է։
• Հանգստացրեք տուժածին։
• Ահազանգեք շտապ օգնություն։
• Վերահսկեք տուժածի վիճակը, գրանցեք տվյալները և ցուցաբերեք համապատասխան առաջին օգնություն։

Տե'ս նաև "ՇՆՉԱՌՈՒԹՅԱՆ ԽԱՆԳԱՐՈՒՄՆԵՐ":

Առաջին օգնության հիմունքներ (Ինչպես գործել արտակարգ իրաիճակներում)
ՀԱՅԿԱԿԱՆ ԿԱՐՄԻՐ ԽԱՉԻ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆ
Տեղեկատվություն. med-practic.com