ԵՊԲՀ. Ամառային ճամփորդությունններին ընդառաջ հիվանդությունների կանխարգելման հիմնական միջոցառումները

Մարդիկ ճանապարհորդելիս կարող են ենթարկվել առողջությանն առնչվող տարբեր ռիսկերի՝ պայմանավորված ճանապարհորդի առողջական վիճակով, ճամփորդության տեսակով, նպատակով և այլ գործոններով: Ճանապարհորդի առողջության վրա կարող են ազդել բազմաթիվ գործոններ, ինչպիսիք են` օդի ջերմաստիճանի և խոնավության փոփոխությունները, օդի աղտոտվածությունը, աշխատանքի անվտանգության խնդիրները, առողջապահական ծառայությունների  հասանելիությունը, վարակիչ հիվանդությունների ազդեցությունը, անվտանգ սննդի և ջրի հասանելիությունը, սանիտարահիգիենիկ պայմանները, հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար հարմարությունների և սարքավորումների առկայությունը, ինչպես նաև տեղական օրենքներն ու սովորույթները: Միջազգային ճամփորդությունները կարող են կապված լինել նաև սթրեսային գործոնի հետ: Հեռու լինելով ընտանիքից և ընկերներից՝ հաճախ լինում է օտար մշակույթին և լեզուներին հարմարվելու անհրաժեշտություն:

«Հերացի» վերլուծականի փոխանցմամբ` սթրեսի բարձր մակարդակը կարող է հանգեցնել ֆիզիկական, սոցիալական և հոգեբանական խնդիրների:  Ուստի ճամփորդությունից առաջ բոլոր անձինք պետք է տեղեկատվություն կամ խորհրդատվություն ստանան առողջությանն առնչվող հնարավոր ռիսկերի վերաբերյալ՝  դրանցից խուսափելու կամ նվազագույնի հասցնելու նպատակով ճանապարհորդությունից առաջ, ընթացքում և հետո համապատասխան կանխարգելիչ և նախազգուշական միջոցառումներ ձեռնարկելու համար:

Այս առումով Ճամփորդներին առաջարկվում է.

Պատրաստել ճամփորդական  առաջին օգնության հավաքածուն, որը ներառում է այնպիսի իրեր, որոնք կարող են լինել անհրաժեշտ և դժվար հասանելի, բավարար քանակությամբ բժշկի նշանակմամբ կամ  առանց դեղատոմսի դեղեր, կախված ճամփորդության նպատակից՝ կարող են ներառվել նաև միջատներին վանող, արևապաշտպան, ալկոհոլի հիմքի վրա ձեռքերի ախտահանող միջոցներ, ջրի ախտահանման հաբեր և առողջության ապահովագրության քարտ:

Ընտրել անվտանգ տրանսպորտային միջոց՝ խիստ պահպանելով երթևեկության կանոնները: Կարևոր է նշել, որ ճանապարհատրանսպորտային պատահարները առողջ ճամփորդների շրջանում մահացության հիմնական պատճառն են: Հարկավոր է լինել ուշադիր փողոցն անցնելիս, հատկապես այն երկրներում, որտեղ տարբերվող երթևեկային ուղղություն է:

Պաշտպանվել արևի անմիջական ճառագայթներից՝ կիրառելով արևապաշտպան միջոցներ՝ SPF 15 կամ ավելի բարձր, գլխարկ, փակ հագուստ: Հարկ է նշել, որ արևայրուկ կարող է առաջանալ ոչ միայն արևադարձային լողափերում, այլ նույնիսկ ամպամած եղանակին, քանի որ  դուք ենթարկվում եք ուլտրամանուշակագույն ճառագայթման ազդեցության ամենամեծ ռիսկի, երբ ճանապարհորդում եք ամռան ամիսներին, հասարակածին մոտ, բարձրադիր վայրերում կամ առավոտյան ժամը 10-ից 4-ն ընկած ժամանակահատվածում:

Ճիշտ հագուստ կրել: Շոգ եղանակին կամ տաք կլիմա ունեցող երկրներ ճանապարհորդելիս  կրել ազատ, թեթև, բաց գույնի հագուստ՝ հատկապես դրսում երկար գտնվելիս, ջերմային հարված չստանալու համար:  Ջերմության հետ կապված այլ հիվանդություններ ձեռք բերելը պայմանավորված է ճամփորդության նպատակից, գործունեության տեսակից, օդի խոնավության մակարդակից և տարիքից:

Միջատների խայթոցից պաշտպանվելու միջոցներ:  Կիրառել անհատական պաշտպանիչ միջոցներ, միջատներին վանող միջոցներ՝ մոծակների, տզերի, լվերի խայթոցից խուսափելու համար, եթե մեկնում եք այնպիսի երկրներ, որոնք անապահով են արյունային վարակների համար, ինչպիսիք են՝ մալարիան, դեղին տենդը, զիկան, դենգեն, չիկուգունիան  և լայմի հիվանդությունը:

Ճանապարհորդների փորլուծային հիվանդությունների կանխարգելում: Որոշ երկրներ այցելելիս մարդիկ ենթարկվում են աղիքային վարակների բարձր ռիսկի, հատկապես՝ խիտ բնակչություն, անբավարար սանիտարահիգիենիկ պայմաններ, խմելու ջրի, սննդի նկատմամբ անվտագության խնդիրներ ունեցող երկրները: Առաջարկվում է հաճախակի ձեռքերի լվացում օճառով կամ ախտահանում, շշալցված ջրի  օգտագործում: Անհրաժեշտ է մրգերը, բանջարեղենը, կանաչիներն օգտագործելուց առաջ մանրակրկիտ լվանալ շշալցված, եռացված կամ քլորացված ջրով, օգտագործել միայն բավարար եփված սնունդ, խուսափել հատկապես հում  ծովամթերքից: օգտագործել բացառապես տաք ըմպելիքներ, խուսափել սառույցից: Սննդամթերքը պահել սառնարանային պայմաններում, հատկապես՝ շուտ փչացող: Լինել հետևողական երեխաների անձնական հիգիենայի պահպանման նկատմամբ:

Պատվաստումների անհրաժեշտություն: Ճամփորդությունից 4-6 շաբաթ առաջ առաջարկվում է խորհրդակցել բժշկի հետ պատվաստումների անհրաժեշտության մասին: Կախված պատվաստումային կարգավիճակից՝ երբեմն անհրաժեշտ է լինում պատվաստվել կամ խթանիչ դեղաչափ ստանալ հետևյալ պատվաստանյութերով՝ COVID-19,  ԱԿԴՓ (դիֆթերիա, փայտացում, կապույտ հազ,  գրիպ, ԿԿԽ (կարմրուկ, կարմրախտ, խոզուկ), պոլիոմիելիտի, կատաղության պատվաստանյութեր:

Ճանապարհորդությունից հետո:  Ճանապարհորդությունից հետո ինքնազգացողության վատացման դեպքում՝ հատկապես ջերմության բարձրացմամբ ուղեկցվող,  դիմեք բժշկի խորհրդատվության՝ նշելով  ձեր գտնվելու վայրի մասին:

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ