Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

 

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում

ԵՊԲՀ. Հայաստանում քաղցկեղի բազմաթիվ տեսակներ վերջին 20 տարվա ընթացքում աճել են 75%-ով

ԵՊԲՀ. Հայաստանում քաղցկեղի բազմաթիվ տեսակներ վերջին 20 տարվա ընթացքում աճել են 75%-ով

Ամբողջ աշխարհում արգանդի պարանոցի քաղցկեղը կանանց շրջանում չորրորդ ամենատարածվածն է, ըստ ԱՀԿ-ի տվյալների 2020 թվականին գրանցվել է 604.000 նոր դեպք: Արգանդի պարանոցի քաղցկեղի հետևանքով առաջացած 342.000 մահվան դեպքերի մոտ 90%-ը արձանագրվել է ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում:

ՀՀ-ում կանանց քաղցկեղային հիվանդությունների կառուցվածքում արգանդի պարանոցի քաղցկեղը գտնվում է երկրորդ տեղում՝ կրծքագեղձի քաղցկեղից հետո:

2017թ.-ին հանրապետությունում արձանագրվել է արգանդի պարանոցի քաղցկեղի 262 առաջնային դեպք (ըստ 100.000 բնակչի ցուցանիշը կազմել է 16.6), որոնցից 146-ը (56% ) 3-րդ և 4-րդ փուլերում:

Հայաստանում քաղցկեղի բազմաթիվ տեսակներ (ըստ տեղակայման) վերջին 20 տարվա ընթացքում աճել են 75%-ով:

2017թ.-ին ՀՀ-ում գրանցվել է քաղցկեղի առաջնային 8389 դեպք: Ընդհանուր քաղցկեղով հաշվառված առաջնային հիվանդների թվից 52% կազմել են կանայք, 48 %-ը՝ տղամարդիկ: Կանանց ռեպրոդուկտիվ օրգանների քաղցկեղով հիվանդների թիվը կազմել է 1834 դեպք:

ՀՀ վիճակագրական կոմիտեի հրապարակած տվյալներով 2023 թվականի հունվար-հոկտեմբեր ամիսներին ՀՀ-ում գրանցվել է մարդու պապիլոմավիրուսային վարակի 30 դեպք, որից 22-ը՝ կանանց, 8-ը՝ տղամարդկանց մոտ, իսկ 30 դեպքից 10-ը գրանցվել է մինչև 18 տարեկանների մոտ:

Մարդու պապիլոմավիրուսը (ՄՊՎ) սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակ է, որը կարող է ախտահարել մաշկը, սեռական օրգանները, անալ հատվածը, կոկորդը և այլն: Գրեթե բոլոր ակտիվ սեռական կյանքով ապրող մարդիկ իրենց կյանքի ինչ-որ պահի վարակվում են` սովորաբար առանց ախտանիշների: Շատ դեպքերում իմունային համակարգը հեռացնում է ՄՊՎ-ն օրգանիզմից: Մշտական բարձր ռիսկային ՄՊՎ-ն կարող է հանգեցնել անոմալ բջիջների զարգացման, որոնք հետագայում վերածվում են քաղցկեղի:

Հանրային իրազեկվածության բարձրացումը, տեղեկատվության և ծառայությունների հասանելիությունը կարևոր են ողջ կյանքի ընթացքում կանխարգելման և վերահսկման համար:

9-14 տարեկան հասակում պատվաստումը ՄՊՎ վարակի, արգանդի պարանոցի քաղցկեղի և ՄՊՎ-ի հետ կապված այլ քաղցկեղների կանխարգելման շատ արդյունավետ միջոց է:

30 տարեկանից բարձր տարիքում կատարված սկրինինգ հետազոտությունը բացահայտում է արգանդի պարանոցի հիվանդությունը, որը բուժման ընթացքում կանխում է նաև արգանդի պարանոցի քաղցկեղը:

Ցանկացած տարիքում, ախտանիշների կամ խնդիրների առկայության դեպքում, վաղ հայտնաբերումը, որին հաջորդում է արագ, որակյալ բուժումը, կարող է բուժել արգանդի պարանոցի քաղցկեղը:

Ամբողջ աշխարհում հասանելի է ՄՊՎ վարակի դեմ 3 պատվաստանյութ: Դրանք բոլորը պաշտպանում են բարձր ռիսկային ՄՊՎ 16 և 18 տեսակներից, որոնք առաջացնում են արգանդի պարանոցի քաղցկեղի մեծ մասը: Ապացուցված է, որ պատվաստանյութերը անվտանգ և արդյունավետ են ՄՊՎ վարակի և արգանդի պարանոցի քաղցկեղի կանխարգելման գործում:

Կանայք պետք է հետազոտվեն արգանդի պարանոցի քաղցկեղի համար յուրաքանչյուր 5-10 տարին մեկ ՝ սկսած 30 տարեկանից:

ՄԻԱՎ-ով ապրող կանայք պետք է հետազոտվեն յուրաքանչյուր 3 տարին մեկ՝ սկսած 25 տարեկանից:

Բոլոր երկրները պարտավորվել են վերացնել արգանդի պարանոցի քաղցկեղը որպես հանրային առողջության խնդիր: ԱՀԿ-ի գլոբալ ռազմավարությունը արգանդի պարանոցի քաղցկեղի վերացումը սահմանում է որպես տարեկան նոր դեպքերի կրճատում՝ մինչև 4 կամ ավելի քիչ` 100.000 կանանց հաշվով, և սահմանում է երեք նպատակ, որոնք պետք է իրականացվեն մինչև 2030 թվականը՝ բոլոր երկրներին առաջիկա տասնամյակների ընթացքում վերացման ուղու վրա դնելու համար:

  • 15 տարեկանում աղջիկների 90%-ը պետք է պատվաստված լինի
  • Կանանց 70%-ը սկրինինգային հետազոտություն պետք է անցնի բարձրորակ թեստով 35 և 45 տարեկանում
  • Արգանդի պարանոցի հիվանդություն ունեցող կանանց 90%-ը պետք է բուժում ստանա:


Արգանդի պարանոցի քաղցկեղը կարող է բուժվել, եթե ախտորոշումը կատարվի և բուժումը սկսվի հիվանդության վաղ փուլում: Ախտանիշները ճանաչելը և ցանկացած գանգատ ունենալու դեպքում բժշկական խորհրդատվության դիմելը կարևոր քայլերից են:

Սիրելի՛ կանայք, եղե՛ք իրազեկված, կատարեք սկրինինգային հետազոտություններ, պատվաստվեք և հետևեք ձեր առողջությանը:

Սկզբնաղբյուր. Երևանի պետական բժշկական համալսարան
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

ՀՀ ԱՆ. Դեղերի փոխհատուցման նոր մեխանիզմ է մշակվել
ՀՀ ԱՆ. Դեղերի փոխհատուցման նոր մեխանիզմ է մշակվել

Ապրիլի 1-ից սոցիալական կարգավիճակ ունեցող անձանց համար գործելու է սիրտ-անոթային և շաքարային դիաբետի դեղերի տրամադրման պիլոտային ծրագիր...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Անվճար շճահամաճարակաբանական հետազոտություն կառավարելի և այլ վարակիչ հիվանդությունների նկատմամբ
ՀՀ ԱՆ. Անվճար շճահամաճարակաբանական հետազոտություն կառավարելի և այլ վարակիչ հիվանդությունների նկատմամբ

Մարտի 17-ից Առողջապահության նախարարության նախաձեռնությամբ Հայաստանում մեկնարկում է բնակչության շրջանում կառավարելի և այլ արդիական վարակիչ...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Կիրականացվի բուժօգնության որակի ապահովման ինտեգրված պլան
ՀՀ ԱՆ. Կիրականացվի բուժօգնության որակի ապահովման ինտեգրված պլան

TAIEX փորձագիտական առաքելությունը ժամանել էր Հայաստան, որի նպատակն էր տեխնիկական աջակցություն ցուցաբերել առողջապահական ծառայությունների...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Քննարկում` սոցիալական կրեդիտի առողջապահական ծախսերի փոխհատուցման թեմայով
ՀՀ ԱՆ. Քննարկում` սոցիալական կրեդիտի առողջապահական ծախսերի փոխհատուցման թեմայով

Առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը հանդիպում է ունեցել ստոմատոլոգիական ոլորտի խորհրդատուների հետ: Թեման` սոցիալական կրեդիտի...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Անվճար շճահամաճարակաբանական հետազոտություն կառավարելի և այլ վարակիչ հիվանդությունների նկատմամբ
ՀՀ ԱՆ. Անվճար շճահամաճարակաբանական հետազոտություն կառավարելի և այլ վարակիչ հիվանդությունների նկատմամբ

Մարտի 17-ից Առողջապահության նախարարության նախաձեռնությամբ Հայաստանում մեկնարկում է բնակչության շրջանում կառավարելի և այլ արդիական վարակիչ...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Գարունը՝ քրոնիկ հիվանդությունների սրացման շրջան. ինչու՞ և ինչպե՞ս կանխարգելել
ԵՊԲՀ. Գարունը՝ քրոնիկ հիվանդությունների սրացման շրջան. ինչու՞ և ինչպե՞ս կանխարգելել

Գարունը՝ քրոնիկ հիվանդությունների սրացման շրջան. Ինչու՞ և ինչպե՞ս կանխարգելել...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Հայաստանում յուրաքանչյուր 2-րդն ունի ավելցուկային քաշ
ՀՀ ԱՆ. Հայաստանում յուրաքանչյուր 2-րդն ունի ավելցուկային քաշ

Աշխարհում յուրաքանչյուր ութերորդ մարդն ունի ավելորդ քաշ։ Վերջին 30 տարում մեծահասակների շրջանում ավելորդ քաշի ցուցանիշը կրկնապատկվել է, իսկ պատանիների...

Հրատապ թեմա Հայաստանում ԼՈՒՐԵՐ: Ճարպակալում, նիհարում
ՀՀ ԱՆ. Առողջապահության որակի բարելավման նպատակով վարկային համաձայնագիր է ստորագրվել 1 Մարտի 2025 շաբաթ
ՀՀ ԱՆ. Առողջապահության որակի բարելավման նպատակով վարկային համաձայնագիր է ստորագրվել 1 Մարտի 2025 շաբաթ

Հայաստանի առողջապահական ծառայությունների արդյունավետության բարձրացմանը և հասցեական կառավարման գործիքների ներդրմանն ուղղված...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Ի՞նչ է սոցիալական կրեդիտը. որքա՞ն գումար կարող է վերադրաձվել դրա շրջանակներում
ՀՀ ԱՆ. Ի՞նչ է սոցիալական կրեդիտը. որքա՞ն գումար կարող է վերադրաձվել դրա շրջանակներում

Համընդհանուր հայտարարագրման համակարգում սոցիալական կրեդիտների վերադարձի շրջանակն ընդլայնվել է...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
Անպտղության հաղթահարման ծրագիրն ընդլայնվում է. morevmankan.am
Անպտղության հաղթահարման ծրագիրն ընդլայնվում է. morevmankan.am

Կառավարության որոշմամբ ընդայնվել է անվճար և արտոնյալ պայմաններով վերարտադրողական օժանդակ տեխնոլոգիաների կիրառմամբ բժշկական օգնության և սպասարկման իրավունք...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Ֆիզիկական ակտիվության խմբակ` ավագ սերնդի համար
ՀՀ ԱՆ. Ֆիզիկական ակտիվության խմբակ` ավագ սերնդի համար

Առողջապահության նախարարությունը երկրորդ տարին է, ինչ ավագ սերնդի համար կազմակերպում է ֆիզիկական ակտիվության խմբակներ...

ՀՀ ԱՆ. Մշակվում է Երևանի և մարզերի առողջապահական ենթակառուցվածքների զարգացման գլխավոր նախագիծը
ՀՀ ԱՆ. Մշակվում է Երևանի և մարզերի առողջապահական ենթակառուցվածքների զարգացման գլխավոր նախագիծը

Առողջապահության նախարարությունը Ասիական զարգացման բանկի հետ մշակում է Երևանի և մարզերի առողջապահական ենթակառուցվածքների զարգացման գլխավոր նախագիծը...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Քննարկում` էլեկտրոնային դեղատոմսի ներդրման շուրջ
ՀՀ ԱՆ. Քննարկում` էլեկտրոնային դեղատոմսի ներդրման շուրջ

Էլեկտրոնային դեղատոմսի ներդրմանն ընդառաջ առողջապահության նախարարությունը սկսել է հանդիպում- քննարկումների շարք մանրածախ դեղագործական գործունեությամբ...

Հրատապ թեմա Հայաստանում

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ