ԼՈՒՐԵՐ: Թվեր և փաստեր Հայաստանից
ԵՊԲՀ. Հայաստանում մանկական քաղցկեղի՝ տարեկան գրանցված դեպքերի առողջացման ցուցանիշը 75% է
![ԵՊԲՀ. Հայաստանում մանկական քաղցկեղի՝ տարեկան գրանցված դեպքերի առողջացման ցուցանիշը 75% է ԵՊԲՀ. Հայաստանում մանկական քաղցկեղի՝ տարեկան գրանցված դեպքերի առողջացման ցուցանիշը 75% է](up/article/big/file_63903_7920191.jpg)
Ըստ ԱՀԿ տվյալների` յուրաքանչյուր տարի 0-19 տարեկան 400.000 երեխայի և դեռահասի մոտ ախտորոշվում է քաղցկեղ:
Երեխաների մոտ քաղցկեղի ամենատարածված տեսակներն են`
- լեյկոզներ,
- ուղեղի քաղցկեղ
- լիմֆոմաներ և այնպիսի ուռուցքներ, ինչպիսիք են նեյրոբլաստոման և Վիլմսի ուռուցքները:
Հայաստանում տարեկան արձանագրվում է մանկական քաղցկեղի 80-ից 100 դեպք, որոնց ուղիղ կեսը բաժին է հասնում լեյկեմիաներին և լիմֆոմաներին: Սոլիդ ուռուցքներից առավել տարածված են կենտրոնական նյարդային համակարգի ուռուցքները, ոսկրերի և փափուկ հյուսվածքների ուռուցքները՝ օստեոսարկոման, Յուինգի սարկոման։
Բարձր եկամուտ ունեցող երկրներում, որտեղ ընդհանուր առմամբ հասանելի են բուժօգնության համապարփակ ծառայություններ, բուժվում է քաղցկեղով հիվանդ երեխաների ավելի քան 80%-ը: Ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում բուժվում է 30%-ից պակաս:
Հայաստանում տարեկան գրանցված դեպքերի առողջացման ցուցանիշը 75% է։ Սա նշանակում է, որ 100 երեխայից 75–ն ամբողջապես առողջանում է։ Այսինքն՝ հաջորդ 5 տարիներին հիվանդության կրկնություն նրա մոտ չի արձանագրվում։ Առողջացման 75%-անոց ցուցանիշը շատ մոտ է միջազգային լավագույն ցուցանիշներին։ Օրինակ՝ Գերմանիայում խոսքը 80-85%–ի մասին է, իսկ ԱՄՆ-ում և Եվրոպայի որոշ զարգացած երկրներում առողջացման ցուցանիշը կազմում է 85%:
Մանկական քաղցկեղի տեսակների մեծ մասը կարելի է բուժել ընդհանուր դեղամիջոցներով և բուժման այլ ձևերով, ներառյալ վիրահատությունը և ճառագայթային թերապիան:
Ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում երեխաների մոտ քաղցկեղից կանխարգելվող մահերի հիմնական պատճառներն են ախտորոշման բացակայությունը, սխալ կամ ոչ ժամանակին արված ախտորոշումը, բուժօգնության հասանելիության խոչընդոտները, բուժումից հրաժարվելը, տոքսիկոզից և ռեցիդիվից մահվան դեպքերը:
Ցածր եկամուտ ունեցող երկրների միայն 29%-ն է հայտնում, որ քաղցկեղի դեմ դեղամիջոցներն, ընդհանուր առմամբ, հասանելի են իրենց բնակչությանը, մինչդեռ բարձր եկամուտ ունեցող երկրների 96%-ին դրանք հասանելի են:
Երեխաների մեծ մասը, ովքեր ապրում են ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում, չեն կարող անընդհատ քաղցկեղի դեմ դեղեր ստանալ կամ իրենց թույլ տալ գնել դրանք: Արդյունքում տարեկան մահանում է մոտ 100.000 երեխա։
Քաղցկեղով հիվանդ 10 երեխայից գրեթե 9-ն ապրում է ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում:
Մանկական քաղցկեղի տվյալների հավաքագրման համակարգերում անհրաժեշտ է բուժօգնության ծառայությունների որակի շարունակական բարելավման և կատարելագործման աշխատանքների իրականացում:
Ի տարբերություն մեծահասակների քաղցկեղի՝ մանկական քաղցկեղի դեպքերի ճնշող մեծամասնությունը հայտնի պատճառ չունի: Շատ ուսումնասիրություններ ուղղված են եղել մանկական քաղցկեղի պատճառների բացահայտմանը, բայց երեխաների քաղցկեղի շատ քիչ տեսակներն են պայմանավորված շրջակա միջավայրի կամ կենսակերպի գործոններով: Երեխաների քաղցկեղի կանխարգելման ջանքերը պետք է կենտրոնանան այն վարքագծի վրա, որը կանխելու է երեխայի կանխարգելելի քաղցկեղի զարգացումը հասուն տարիքում:
Որոշ քրոնիկ վարակներ, ինչպիսիք են՝ ՄԻԱՎ-ը, ինֆեկցիոն մոնոնուկլեոզը, մալարիան, երեխաների մոտ քաղցկեղի զարգացման ռիսկի գործոններ են: Դրանք հատկապես արդիական են ցածր և միջին եկամուտ ունեցող երկրներում։ Այլ վարակները կարող են մեծացնել երեխայի հասուն տարիքում քաղցկեղի զարգացման ռիսկը, ուստի կարևոր է պատվաստվել (հեպատիտ B-ի դեմ՝ լյարդի քաղցկեղը կանխելու համար, և մարդու պապիլոմավիրուսի դեմ՝ արգանդի վզիկի քաղցկեղը կանխելու համար) և օգտագործել այլ մեթոդներ, ինչպիսիք են քրոնիկ վարակների վաղ հայտնաբերումը և բուժումը, որոնք կարող են հանգեցնել քաղցկեղի:
Ներկայիս ապացույցները ենթադրում են, որ քաղցկեղով հիվանդ բոլոր երեխաների մոտ 10%-ը գենետիկ գործոնների պատճառով նախատրամադրվածություն ունի: Անհրաժեշտ են հետագա հետազոտություններ` երեխաների քաղցկեղի զարգացման վրա ազդող գործոնները պարզելու համար:
Քանի որ երեխաների մոտ քաղցկեղը կանխարգելելն, ընդհանուր առմամբ, անհնար է, երեխաների մոտ քաղցկեղի բեռը նվազեցնելու և արդյունքները բարելավելու ամենաարդյունավետ ռազմավարությունը ժամանակին, ճիշտ ախտորոշման վրա կենտրոնանալն է, ինչին հաջորդում է արդյունավետ, ապացուցահեն թերապիան և անհատական մոտեցումն ու լրացուցիչ խնամքը:
2018թ. սեպտեմբերին ԱՀԿ-ն հայտարարել է մանկական քաղցկեղի դեմ պայքարի նոր գլոբալ նախաձեռնության մասին, որի նպատակն է մինչև 2030 թվականը հասնել քաղցկեղով հիվանդ երեխաների առնվազն 60% ապրելիության մակարդակի՝ այդպիսով փրկելով ևս մեկ միլիոն կյանք: Այս նոր թիրախին հասնելու համար անհրաժեշտ է կրկնապատկել երեխաների քաղցկեղի բուժմանն ուղղված գլոբալ ջանքերը:
Սիրելի հայրենակիցներ, հիշե՛ք՝ քաղցկեղը դատավճիռ չէ, այն ախտորոշում է, որի վաղ և ժամանակին կատարումը բազմաթիվ կյանքեր է փրկում:
Մանկական քաղցկեղի դեմ պայքարի միջազգային օրվա այս տարվա կարգախոսն է «Նվազեցնել ապրելիության բացը»։
![](images/calendar.png)
Կարդացեք նաև
![«Մարգարյան ծննդատուն» ՄՄԱՊԳՀԿ-ում կայացավ «Մայրության դպրոցի» առաջին դասը. morevmankan.am «Մարգարյան ծննդատուն» ՄՄԱՊԳՀԿ-ում կայացավ «Մայրության դպրոցի» առաջին դասը. morevmankan.am](up/article/small/file_64325_6889965.jpg)
«Մարգարյան ծննդատուն» ՄՄԱՊԳՀԿ-ում կրկին բացվեցին «Մայրության դպրոցի» դռները, և օրերս կայացավ կարևոր գիտելիքով լի առաջին դասը...
![](images/calendar.png)
![Բուժքույրերի վերապատրաստման ծրագիրը հաջողությամբ ավարտվել է. morevmankan.am Բուժքույրերի վերապատրաստման ծրագիրը հաջողությամբ ավարտվել է. morevmankan.am](up/article/small/file_64330_2261978.jpg)
«Բուժքույրական գործի կառավարում» թեմայով վերապատրաստման դասընթացին մասնակցած 12 բուժքույրերին հանձնվեցին հավաստագրեր...
![](images/calendar.png)
![«Բուժքույրական գործի կառավարում» թեմայով վերապատրաստման դասընթացներ. morevmankan.am «Բուժքույրական գործի կառավարում» թեմայով վերապատրաստման դասընթացներ. morevmankan.am](up/article/small/file_64328_2068970.jpg)
«Մարգարյան ծննդատուն» ՄՄԱՊԳՀԿ-ի ղեկավարությունը «Մենեջմենթ Միքս» ընկերության հետ համատեղ կազմակերպել էր «Բուժքույրական գործի կառավարում» թեմայով...
![](images/calendar.png)
![Ուսանողական պրակտիկա՝ տեսական, գործնական դասընթացներով. morevmankan.am Ուսանողական պրակտիկա՝ տեսական, գործնական դասընթացներով. morevmankan.am](up/article/small/file_64327_310726.jpg)
Մանկաբարձության և գինեկոլոգիայի ոլորտում միջին բուժաշխատողների ուսուցումը և վերապատրատումը որոշիչ դեր ունեն որակյալ բուժսպասարկման գործում...
![](images/calendar.png)
![Մարգարյան ծննդատանը վերաբացվեց Մայրության դպրոցը. morevmankan.am Մարգարյան ծննդատանը վերաբացվեց Մայրության դպրոցը. morevmankan.am](up/article/small/file_64326_1995289.jpg)
Միջոցառման ժամանակ Մայրության դպրոցի ղեկավարը` մանկաբարձ-գինեկոլոգ Արմինե Խանամիրյանը և հատուկ հրավիրված մասնագետները հղիներին...
![](images/calendar.png)
![«Տարվա հեղինակություն 2024» մրցանակաբաշխություն. erebunimed.com «Տարվա հեղինակություն 2024» մրցանակաբաշխություն. erebunimed.com](up/article/small/file_64309_4136993.jpg)
«Էրեբունի» բժշկական կենտրոնի ընդունարանի և անհետաձգելի բժշկական օգնության բաժանմունքի ղեկավար Արմինե Սանամյանը Վենետիկում մասնակցել է...
![](images/calendar.png)
![ISO 9001. erebunimed.com ISO 9001. erebunimed.com](up/article/small/file_64289_6253430.png)
Հայաստանում բժշկական օգնության ամենաբարձր որակ, լավագույն սարքավորումներ, պրոֆեսիոնալ մասնագետներ և անվտանգ բուժսպասարկում. «էրեբունի» բժշկական կենտրոնը...
![](images/calendar.png)
![Նոր Mitaka MM90 մանրադիտակ. erebunimed.com Նոր Mitaka MM90 մանրադիտակ. erebunimed.com](up/article/small/file_64290_5759555.jpg)
«էրեբունի» բժշկական կենտրոնի քիթ-կոկորդ-ականջաբանության բաժանմունքում այսուհետ վիրահատությունները կիրականացվեն նաև ճապոնական արտադրության...
![](images/calendar.png)
![Սրտի ախտորոշման մինի համակարգի տեղադրում ՀՀ-ում՝ 2-րդ անգամ. nairimed.com Սրտի ախտորոշման մինի համակարգի տեղադրում ՀՀ-ում՝ 2-րդ անգամ. nairimed.com](up/article/small/file_64291_6870388.png)
ՀՀ–ում 2–րդ անգամ կատարվել է սրտի ախտորոշիչ մինի համակարգի իմպլանտացիա . երիտասարդին այլևս վտանգ չի սպառնում...
![](images/calendar.png)
![«Որակն առողջության գրավականն է» խորագրով միջոցառում. erebunimed.com «Որակն առողջության գրավականն է» խորագրով միջոցառում. erebunimed.com](up/article/small/file_64228_9866048.png)
«Որակն առողջության գրավականն է» խորագրով միջոցառումն առիթ էր գնահատելու բուժքույրերի, մանկաբարձների, դեղագետների, ինչպես նաև երկար տարիներ...
![](images/calendar.png)
![Կլինիկական դեպք․ աուտոիմուն թիրեոդիտի հազվադեպ հանդիպող դեպք. armeniamedicalcenter.am Կլինիկական դեպք․ աուտոիմուն թիրեոդիտի հազվադեպ հանդիպող դեպք. armeniamedicalcenter.am](up/article/small/file_64216_7164590.jpg)
Սույն թվականի մարտ ամսին «Արմենիա» ՀԲԿ վիրաբուժական բաժանմունք էր ընդունվել 32-ամյա տղամարդ՝ պարանոցի առաջային մակերեսի ուռուցքանման գոյացության կապակցությամբ...
![](images/calendar.png)
![ՀՀ ԱՆ. Հիշողության բարելավման խմբակ` տարեցների համար ՀՀ ԱՆ. Հիշողության բարելավման խմբակ` տարեցների համար](up/article/small/file_64202_7680672.jpg)
Սմարթֆոններով անդադար թերթվող տեղեկատվությունը, արտաքին գործոնները բացասաբար են ազդում մեր հիշողության և ուշադրության կենտրոնացման վրա...
![](images/calendar.png)
![ՀՀ ԱՆ. «Ավան» հոգեկան առողջության կենտրոնում բացվել է արտահիվանդանոցային բաժանմունքը ՀՀ ԱՆ. «Ավան» հոգեկան առողջության կենտրոնում բացվել է արտահիվանդանոցային բաժանմունքը](up/article/small/file_64201_6019993.jpg)
«Ավան» հոգեկան առողջության կենտրոնում բացվեց վերանորոգված ու վերազինված արտահիվանդանոցային բաժանմունքը...
![](images/calendar.png)
![ԵՊԲՀ. Համալսարանական հիվանդանոցները` Գիտական խորհրդի նիստի հագեցած օրակարգում ԵՊԲՀ. Համալսարանական հիվանդանոցները` Գիտական խորհրդի նիստի հագեցած օրակարգում](up/article/small/file_64203_1986708.jpg)
Գիտական խորհրդի հերթական նիստն անցկացվեց ապրիլի 30-ին: Առանցքում էր Կլինիկական աշխատանքների գծով պրոռեկտոր Արմեն Մինասյանի տարեկան հաշվետվությունը...
![](images/calendar.png)
![](images/white_bl.gif)
![](images/white_br.gif)
![](images/white_tr.gif)
![](images/white_tl.gif)
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Ընկերության մասին
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Դդում
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն