ԼՈՒՐԵՐ: Թվեր և փաստեր Հայաստանից
Իրենք նրանց չեն հասկանում, նրանք՝ իրենց. Հայաստանում կա շուրջ 170 հազար հաշմանդամ

Երկրագնդի բնակիչների 10%-ն, ըստ մասնագետների, ունի ձեռքբերովի կամ բնածին արատներ, մեր երկրում ապրում է շուրջ 170 հազար հաշմանդամ։
Հաշմանդամ կարող են լինել գենետիկ խախտումների պատճառով, ներարգանդային տրավմաների կամ հղիության ոչ նորմալ ընթացքի հետևանքով, մեծ գործոն է համարվում նաև էկոլոգիայի աղտոտումը, տեխնածին ու բնական աղետները։ Հաշմանդամները մեր երկրում բազմաթիվ խնդիրներ ունեն՝ թե ուսումնական, թե զբաղվածության, թե հանգստի ու ժամանցի, թե ինտեգրման։ Թեմային է անդրադարձել «Հատուկ ռեպորտաժը»։
Կույրերի դպրոցում սովորում են և ի ծնե կույրեր, և տարբեր հիվանդությունների արդյունքում կուրացած երեխաներ։ Նրանցից ոմանք համառ ու վճռական են՝ տեսնելու իրենց անկարողությունը հաղթահարում են ուսման ու ստեղծագործական եռանդով, ոմանք էլ՝ հուսահատ։ Դպրոցը չունի արվեստի ու արհեստի տարբեր խմբակների համար անհրաժեշտ գործիքներ։ Երեխաների համար խնդիր է նաև փոխադրամիջոցը, սակայն հիմնական խնդիրը դասագրքերի պակասն է։
Խուլերի դպրոցում պարի դասերն անցնում են առանց երաժշտության, սովորում են «չոր հաշվարկով», պարում՝ նախանձելի համաչափությամբ։ Երեխաները նշում են, որ իրար հետ իրենց լավ են զգում, սակայն «խոսողների» շրջապատում անհարմար է, տհաճ. իրենք նրանց չեն հասկանում, նրանք՝ իրենց։ «Խուլերը լսում են աչքերով, ու խոսում են ձեռքերով». իսկ այդ լեզուն խորթ է «խոսողների» համար։
«Մեր երկրում շատ քիչ տեղեր կան, ուր կարելի է սայլակով անարգել այցելել. մշակութային կյանքի, այլ ոլորտներում ակտիվ ապրելու հնարավորությունները սահմանափակ են»,- նշել է «Ունիսոն» ՀԿ նախագահ Արմեն Ալավերդյանը։ Ըստ նրա՝ հաշմանդամների ամենամեծ խնդիրը զբաղվածությունն է. աշխատանք ունի նրանցից միայն 7-8%-ը։ Նրա կարծիքով՝ այս խնդիրը կլուծվի, երբ աշխատանքային օրենսգրքով գործատուներին պարտադրվի, որ աշխատողների որոշակի տոկոսը լինի հաշմանդամ։
Գործազուրկների առաջին շարքում են մտավոր խնդիրներ ունեցողները՝ նրանցից խուսափում են թե գործատուները, թե հասարակությունը։ «Փրկություն» հաշմանդամ երեխաների և երիտասարդների կենտրոն ՀԿ-ի տնօրեն Արփինե Աբրահամյանը նշել է, որ մտավոր խնդիրներ ունեցողները դասվում են հաշմանդամության երրորդ խմբում. դա աշխատանքային խումբ է, սակայն «որ գործատուին էլ դիմում են, ինքնաբերաբար մերժում են ստանում»։

Կարդացեք նաև

Լյարդն օրգանիզմի ամենամեծ գեղձն է և իրականացնում է բազմաթիվ կարևոր գործառույթներ՝ տարրալուծում է ճարպերը, կարգավորում արյան շաքարի մակարդակը, մասնակցում էնզիմների արտադրությանը...


Առաջին անգամ Հայաստանում բացվել է կարի արտադրություն, որի հիմնական նպատակն է ստեղծել աշխատանքի և ստեղծագործելու համար հավասար հնարավորություն հասարակության բոլոր անդամների համար...


Ինովացիոն օնկոգինեկոլոգիայի բաժանմունք` «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնում: Նոր բաժանմունք, նոր վիրահատարան հագեցած վիրասրահներով, ժամանակակից լուծումներով...


Սրտային հանկարծամահության կանխարգելման նպատակով կարդիովերտեր դեֆիբրիլյատորով իմպլանտացիաները լայնորեն կիրառվել են դեռևս անցյալ դարի...


2025 թվական, 11-ը հուլիսի, Երևան: Ներկայացվում է հանձնաժողովի եզրակացությունը. «Էրեբունի» բժշկական կենտրոնն արժանացել է Joint Commission International` Ջեյ Սի Այ հավատարմագրի...


Սրտաբանների եվրոպական միությունը վերջերս իրականացրել է ծրագիր, որի շրջանակում գնահատել է, թե որքանով են սրտաբանական կլինիկաները համապատասխանում միջազգային...



Վերջին տարիներին առողջապահության ոլորտում արհեստական բանականության (ԱԲ) ներդրումը դարձել է բժշկական տեխնոլոգիաների զարգացման առաջնահերթ ուղղություններից մեկը...


Այս հաջողությունը Հայաստանի առողջապահության ոլորտում սահմանում է նոր նշաձող՝ հաստատելով կենտրոնի կողմից մատուցվող բժշկական ծառայությունների բարձր որակն ու պացիենտների...


Երեւան, Հայաստան — 2025 թ. մայիսի 29 — Հայկական առողջապահության ոլորտում գրանցվեց պատմական իրադարձություն՝ Հայաստանում առաջին անգամ հաջողությամբ իրականացվեց...


ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիայի 2025 թվականի հայտարարված մրցույթին առաջին անգամ տեղ է հատկացվել բժշկագիտությանը (մեկ անվանակարգ...


ԵՊԲՀ նորմալ անատոմիայի ամբիոնը և «ՔՈԲՐԵՅՆ» կենտրոնը համատեղ մեկնարկել են նոր հետազոտական նախագիծ, որը կմիավորի առաջատար տեխնոլոգիաները և կրթական բաղադրիչը...


Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն այցելել է առողջապահության նախարարության «Հոգեկան առողջության պահպանման ազգային կենտրոն», որն արդիականացվել է...


«Մարգարյան ծննդատուն» ՓԲԸ-ն աշխատանքի է հրավիրում ավագ բուժքրոջ՝ վիրահատական բաժանմունքում աշխատելու համար...


ՀՀ Առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» ԲԿ բժշկական և վարչական աշխատակազմին է ներկայացրել տնօրենի ժամանակավոր...





ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ընկերության մասին
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Դդում
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն