Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
1928 թ. փետրվարի 5-ին առաջին անգամ արհեստական ճանապարհով վիտամին D-ն ստեղծվեց

1928 թ. այս օրը երկրագնդում բնակվող և վիտամին D-ի պակասությամբ տառապող բոլոր բնակիչները նվեր ստացան: Փետրվարի 5-ին մարդու սննդակարգի համար անփոխարինելի այս վիտամինը:
Կալցիֆերոլները (վիտամին D-ն) հակառախիտային ազդեցությամբ ճարպալուծ վիտամինների խումբ են (D1, D2, D3, D4, D5), որոնք կանոնավորում են կալցիումի և ֆոսֆորի փոխանակությունը, աղիներում մասնակցում կալցիումի կլանմանը, փոխազդում պարաթիրեոիդային հորմոնի հետ, պատասխանատու են ոսկորների կալցիֆիկացիայի համար:
Մանուկ հասակում ոսկրերում կալցիումի և ֆոսֆորի աղերի պարունակության նվազման պատճառով առաջացած վիտամին D-ի պակասը ոսկրերի ձևավորման գործընթացի խանգարմանն է հանգեցնում (աճ և ոսկրացում). այսպես է զարգանում ռախիտը:
Ռախիտը անհիշելի ժամանակներից մանկական ամենատարածված հիվանդություններից է: Ֆլամանդական նկարիչների` կոր ողնաշարով, ձեռքերով և ոտքերով երեխաների պատկերներով նկարներից հստակ երևում է, որ 15-րդ դարում ռախիտը հազվադեպ չէր հանդիպում: Ռախիտը լայն տարածում ստացավ Մեծ Բրիտանիայում. այն սկսեցին կոչել «անգլիական հիվանդություն»:
Ինչպես ավելի ուշ պարզ դարձավ, որ հակառախիտային վիտամինի ակտիվացման համար ուլտրամանուշակագույն ճառագայթներ են անհրաժեշտ, այդ պատճառով էլ խիտ բնակեցված և մշուշոտ մեծ քաղաքները ռախիտի օջախներ դարձան: 1897 թ. Մոսկվայում մինչև 3 տարեկան երեխաների 80%-ը, Պետերբուրգում՝ 96%-ը, իսկ Ռազանի մարզի գյուղերում մինչև 40%-ը հիվանդ էին ռախիտով:
Ավելի քան 30 տարի ստերիններ ուսումնասիրած գերմանացի քիմիկոս Ադոլֆ Վինդաուսը 1928 թ. հայտնաբերեց պրովիտամին D-ն՝ էրգոստերոլը, որն ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցությոն տակ էրգոկալցիֆերոլի է փոխակերպվում: Նույն թվականին Վինդաուսն իր կատարած հայտնագործության համար ստացավ Նոբելյան մրցանակ քիմիայի բնագավառում:
Ավելի ուշ՝ 1931-1937 թթ. վիտամին D-ի և դրա պրովիտամինի քիմիական կառուցվածքը վերծանվեց: Նաև հայտնաբերվեց, որ վիտամին D-ի որոշ քանակությունն ուլտրամանուշակագույն ճառագայթների ազդեցության տակ կարող է նաև մաշկում առաջանալ, ընդ որում, ճառագայթումը կարող է լինել ինչպես արևային, այնպես էլ կվարցե լամպի օգնությամբ:
Այսօր, երբ հիվանդության պատճառը հայտնի է, երեխաների համար բժիշկների կողմից առաջարկվող կանխաարգելիչ միջոցները (որոնց թվին են պատկանում նաև վիտամին D-ի պարունակությամբ դեղերի ընդունումը), հատկապես ահռելի արդյունաբերական քաղաքներում, թույլ են տալիս խուսափել այս մանկական չար հիվանդությունից:


Կարդացեք նաև

Առաջին անգամ Քնի համաշխարհային օրն (World Sleep Day) անց է կացվել 2008 թ. մարտի 14-ին, և` այդ օրվանից ի վեր, ամեն տարի Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպության (ԱՀԿ) ծրագրի շրջանակներում անց են կացվում քնի և առողջության հարցերին...



Պաուլ Էրլիխը ծնվել է 1854 թ. մարտի 14-ին Շտերլեն (այժմ Լեհաստան) քաղաքում, հրեական ապահովված ընտանիքում: Պաուլի հետաքրքրությունների վրա արդեն մանկության տարիներին ազդել է նրա պապը, ով...





Պյոտր Բորիսովիչ Գաննուշկինը ծնվել է 1875 թ. մարտի 8-ին (փետրվարի 24) Ռյազանի նահանգում, գյուղական բժշկի բազմազավակ ընտանիքում...



Դանիել Դեվիդ Պալմերը ծնվել է 1845 թ. մարտի 7-ին Տորոնտոյի արվարձանում (Կանադա): Նա դեռ 12 տարեկան էր, երբ ընտանիքը ԱՄՆ տեղափոխվեց:



Շատ քչերին կարող է հաջողվել խուսափել հիվանդ ատամների, լնդերի, ոչ ճիշտ ատամնանստվածքի խնդիրներից: Երկրի բնակչության հիմնական մասին կյանքի ընթացքում գոնե մեկ անգամ բախտ է վիճակվել նստել ատամնաբույժի բազկաթոռին...



Ողջ անցած տարվա ընթացքում շարունակվեցին անբուժելի հիվանդությունների դեմ դեղամիջոցներ ստեղծելու աշխատանքները, ինչպես նաև, մինչև վերջին պահն անբուժելի համարվող հիվանդների բուժման համար նորագույն մեթոդներ ստեղծելու ոլորտում հետազոտությունները...



Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) ականջի և լսողության առողջության պահպանմանը նվիրված հատուկ օր է սահմանել: Մարտի 3-ին նշվում է ականջի և լսողության առողջության միջազգային...



Հեռախոսը` Բելլի ամենահայտնի հայտնագործությունը, նրան հարուստ դարձրեց: Բայց Բելիի գիտական աշխատանքների և գյուտերի մեծ մասը խուլ ու համրերի հաղորդակցման միջոցների կատարելագործմանն էր նվիրված: Նա դասախոսություններ...



Հազվադեպ հիվանդություններով հիվանդների միջազգային օրը նշվում է EORORDIS բացառիկ հիվանդությունների ուսումնասիրման Եվրոպական կազմակերպության կողմից...



Աշխարհում գոյություն ունի հանցանքներից տուժածների օգնության մինչև 200 ծրագիր: 1990թ. փետրվարի 22-ին Անգլիայի կառավարությունը հրապարակեց «Հանցագործությունների զոհերի խարտիան» (Victim’s Charter: Statement of Victims of Crime): Այդ օրվանից ամբողջ...



ՄԱԿ-ը ձգտում է բոլորի համար սոցիալական բարեկեցության և սոցիալական արդարության հաստատմանը (Martin Lehmann, Shutterstock)...



Արմեն Լևոնի Անանյանի Գրողների միության նախագահության օրոք որոշում կայացվեց Հայաստանում փետրվարի 19-ն ընդունել որպես գիրք նվիրելու օր: Այս ավանդույթի վերականգնման մասին հայտարարվեց 2008 թ., նշելով, որ տոնակատարության...



Բարեսրտությունը և նրբազգացությունը ոչ միայն բառեր են, այլև կյանքի իմաստ են: Բարության ինքնաբուխ դրսևորման օրը (Random Acts of Kindness Day) միջազգային բարեգործական կազմակերպությունների ոչ վաղ անցյալի...



Փետրվարի 15-ին աշխարհի շատ երկրներում Քաղցկեղով հիվանդ երեխաների միջազգային օրն է նշվում (International Childhood Cancer Day): Այս օրն օրացույցի վրա առաջին անգամ հայտնվել է քաղցկեղով հիվանդ երեխաների...






ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Դդում
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Ընկերության մասին
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն
- Բիոռեզոնանսային ախտորոշման և բուժման մեթոդներ
-
Կանայք և տղամարդիկ տարբեր կերպ են պայքարում սթրեսի դեմ