Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Հոկտեմբերի16-ին ծնվել է շվեյցարացի անատոմիստ, բուսաբան, ֆիզիոլոգ Ալբրեխտ Հալլերը
Ալբրեխտ Հալլերը ծնվել է 1708 թ. հոկտեմբերի16-ին Բերնում: Սկզբում սովորել է Տյուբինգենյան, այնուհետև Լոնդոնյան համալսարաններում: 1727 թ.ն Հալլերը դարձավ բժշկական գիտությունների թեկնածու: Բժշկության բնագավառում մեկ տարի կատարելագործվել է Փարիզում և Քեմբրիջում: 1729-1736 թթ. Բերնում աշխատել է որպես մունիցիպալ բժիշկ և քաղաքային գրադարանի պահապան:
Հալլերի առաջին գիտական աշխատանքը նվիրված է Ալպերի ֆլորային, ինչը նա ուսումնասիրել է Շվեյցարիայի կանտոններով ճանապարհորդելու ընթացքում: Աշխատանքը հրապարակվել է 1727 թ.. Հալլերը նաև շարունակեց բույսերի դասակարգումն ըստ դրա արտաքին տեսքի ու պտղի կառուցվածքի: Սակայն նրա գիտական հետազոտությունների հիմնական ուղղությունը եղել է մարդու ֆիզիոլոգիան:
Հալլերը ուսումնասիրել է մկանաթելերի հատկությունները՝ դրանց ամրությունը, համապատասխան նյարդի կամ հենց մկանի գրգռման դեպքում կծկման և գրգռումը դադարեցնելու դեպքում ելային վիճակին հասնելու ունակությունը: Նա առաջիններից էր, ով ուսումնասիրեց օրգանիզմի գործունեությունն ամբողջությամբ: Հետազոտել է մարդու գլխուղեղի անատոմիան, նկարագրել, թե ինչպես են միմյանց հետ փոխազդում նյարդային վերջույթները, ինչպես նաև ուսումնասիրել է սրտի աշխատանքը և զարկերակի առանձնահատկությունները:
Հալլերի հետազոտությունների արդյունքները անատոմիայի և բուսաբանության բնագավառներում մինչ օրս չեն կորցրել իրենց նշանակությունը:
Հալլերը հայտնի է դարձել նաև որպես գրող: Նրա «Ալպեր» պոեմը հրատարակվել է 1729 թ.ն: Ավելի ուշ լույս են տեսել նաև նրա մյուս ստեղծագործությունները՝ «Շվեյցարական բանաստեղծություններ» հավաքածուն (1732 թ.), «Ալֆրեդ. անգլո-սաքսերի թագավոր»-ը (1773 թ.), որտեղ հեղինակը պատմում է պետական համակարգի տարբեր ձևերի մասին, և «Չարի ծագման մասին» (1734 թ.) փիլիսոփայական պոեմը, որը թարգմանվել է ռուսերեն Ն. Մ. Կարամզինի կողմից:
Ալբրեխտ Հալլերը մահացել է 1777 թ. դեկտեմբերի 12-ին:
Կարդացեք նաև
Հոկտեմբերի 31-ը Խուլ ու համրերի թարգմանչի օր հայտարարելու որոշումը հաստատվել է 2003 թ. հունվարին Խուլերի համառուսական ընկերության կենտրոնական խորհրդի նախաձեռնությամբ` խուլերի խնդիրներին...
Հոկտեմբերի 29-ին նշվող ամսաթվի պատմությունը սկսվել է 2004 թվականից, երբ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը գլխուղեղի կաթվածը հայտարարեց համընդհանուր համաճարակ...
1493 թ. հոկտեմբերի 24-ին բժշկի ընտանիքում ծնվել է Պարացելսը (Ֆիլիպ Աուրեոլ Թեոֆրաստ Բոմբաստ ֆոն Գոգենհեյմ): Գոգենհեյմերի ընտանիքը սերում էրհին ազնվական տոհմից: Բայց,ավելի ուշ,գիտնականը կնախընտրի իրեն Պարացելս կոչել, որը լատիներեն նշանակում...
Հոկտեմբերի 22-ին աշխարհում նշվում է կակազողների միջազգային օրը (International Stuttering Awareness Day): Այս տոնի գաղափարը ծնվել է` աջակցելու կակազողների միջազգային ասոցիացիային...
Ուկրաինայի նախագահի 2005 թ. հունվարի17-ի 42/2005 որոշման համաձայն հոկտեմբերի 20-ն ընդունված է որպես կաթնագեղձերի քաղցկեղի դեմ պայքարի համաուկրաինական օր...
«Աղքատության վերացման համար պայքարը, մեր ժամանակների հիմնական բարոյական մարտահրավերներից մեկը, չի կարող մնալ անհատների նպատակ, այն պետք է դառնա շատերի կոչումը: Աղքատության վերացման համար...
Անեսթեզիան նյարդերի զգայունության կրուստն է: Արհեստական անեսթեզիան կիրառվում է վիրահատությունների ժամանակ անզգայացման նպատակով...
Անեսթեզիան նյարդերի զգայունության կրուստն է: Արհեստական անեսթեզիան կիրառվում է վիրահատությունների ժամանակ անզգայացման նպատակով...
«Ուտելուց առաջ լվացե´ք ձեռքերը»,- նման կոչերով պաստառներ կախված էին սովետական շատ ճաշարաններում՝ այցելուներին հիշեցնելով հիգիենայի անհրաժեշտ արարողության մասին...
Աղետների վտանգավորության նվազեցման միջազգային օրն ամեն տարի նշվում է հոկտեմբերի 13-ին: Առաջին անգամ այն նշվել է 1989թ. սեպտեմբերի 22-ին՝ ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեայի որոշման համաձայն, որպես աղետների...
Աշխարհի բազմաթիվ երկրներում հոկտեմբերի երկրորդ ուրբաթ օրը նշվում է Ձվի համաշխարհային օրը (World Egg Day): Տոնը ձվերի, օմլետների, ձվածեղների բոլոր սիրահարեների համար է...
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության կողմից ամեն տարի հոկտեմբերի երկրորդ հինգշաբթին աշխարհում նշվում է Տեսողության համաշխարհային օրը...
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը 2008 թվականի դեկտեմբերի 18-ի արտագնա նիստում հոկտեմբերի 12-ը հայտարարել է Ծխախոտի դեմ պայքարի ազգային օր...
Հոգեկան առողջության համաշխարհային օրն (World Mental Health Day) աշխարհում նշվում է սկսած 1992 թվականից՝ Հոգեկան առողջության համաշխարհային ֆեդերացիայի...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն