Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 4.2012 (52)

Արտաքին բուժման մեջ խոնավացնող միջոցների նշանակությունը (գրականության տեսություն)

Բանալի բառեր. մաշկի պաշտպանական գործառույթ, ֆիլագրին, ջրի տրանսէպիդերմալ կորուստ, խոնավացնող միջոցներ, Լոկոբեյզ

Մաշկի պատնեշային ամբողջականության խախտումն ընկած է թե´ մաշկային և թե´ համակարգային հիվանդությունների հիմքում, ինչպիսիք են` ատոպիկ դերմատիտը, պսորիազը, իխթիոզը, շաքարային դիաբետը և այլն (նրանց միավորում է մաշկի չորության ախտանիշը), որոնց բուժմանն են ծառայում ժամանակակից խոնավացնող միջոցները (էմոլիենտներ): Վերջիններս վերականգնում են վերնամաշկի եղջրային կառույցների ամբողջականությունը, կասեցնում ջրի տրանսէպիդերմալ կորուստը (ՋՏԿ) և այլն: Այս միջոցների արդյունավետությունը գնա-հատվում է ինչպես սուբյեկտիվորեն, այնպես էլ ֆունկցիոնալ ախտորոշման ժամանակա-կից մեթոդներով (կորնեոմետրիա, տևամետ-րիա) ևն [2,5,8,9,11,27]: Էմոլիենտները հան-գեցնում են մաշկի կառուցվածքային որոշակի փոփոխությունների, որոնց հետազոտումը կատարվում է ոչ ներխուժական ախտորոշման մեթոդներով (կոնֆոկալ լազերային օպտիկական սկանավորող մանրադիտում, գերձայնային մաշկասկանավորում, օպտի-կական կոհերենտ տոմոգրաֆիան և այլն) [1,3,5,6,9]:

 

Վերնամաշկային պատնեշի ձևավորման խնդրում նշանակալի է հատկապես եղջրաշերտի հատիկային շերտի կերատոհիալինային հատիկների հիմնական սպիտակուցի՝ ֆիլագրինի դերը: Նրանով է պայմանավորված կորնեոցիտների խոնավացման բնական գործոնի (ԽԲԳ) ձևավորումը: Վերջինս նշանակալի դեր ունի մաշկի հիդրատացիայի, դեսկվամացիայի, դյուրասերության, պաշտպանական հոմեոստազի ապահովման գոր-ծում: ԽԲԳ-ով է պայմանավորված ՋՏԿ-ի կասեցումը: Միայն չջրազրկված մաշկում` ջրի անմիջական մասնակցությամբ կարող է իրագործվել կերատինոցիտների հասունացումը, նրանց` կորնեոցիտների վերածումը, հասկանալի է՝ նաև դեսկվամացիան: Ջրի շարժումը բջիջների և վերնամաշկի տարբեր շերտերի միջև իրականացվում է ջրի և գլիցերինի տեղաշարժային (տրանսպորտա-յին) ակվապորին-3 կոչվող սպիտակուցների միջոցով [7,11,30]:

 

Ջուրը մասնակցում է ԽԲԳ-ի բաղադրիչների առաջացման համար անհրաժեշտ հիդրոլիտիկ ֆերմենտային գործընթացներին, այս իսկ պատճառով, ցանկացած ներծին դեֆեկտ (գենետիկ հիվանդություններ) կամ արտաքին բացասական ազդեցություն (չոր կլիմա, ուլտրամանուշակագույն ճառագայթում, ջերմաստիճանային տատանումներ և այլն), որոնք կարող են խոչընդոտել կերատի-նոցիտների` կորնեոցիտների վերածման գործընթացին` բացասաբար է անդրադառնում միջբջջային լիպիդների և ԽԲԳ-ի կազմի վրա՝ հանգեցնելով մաշկի չորության [7,11,21,32]:

 

ԽԲԳ-ից և ջրից զատ, ՋՏԿ-ի կասեցումը, վերնամաշկի ջրանթափանցելիության, և այդպիսով՝ մաշկային պատնեշի ամբողջականության ապահովումը պայմանավորված է նաև գերմասնագիտացված միջբջջային լիպիդներով, որոնք սինթեզվում են հատիկային շերտի լամելյար մարմնիկներում: Նշյալ պատնեշի կարևորագույն բաղադրիչներն են խոլեստերոլը, ազատ ճարպաթթուներն ու ներկայումս հայտնի մոտ 9 ցերամիդները (կազմում են եղջրաշերտի լիպիդների համապատասխանաբար 25, 10-15 և 45-50%-ը): Վերջիններիս հիմնական գործառույթը ՋՏԿ-ի կասեցումն է և մաշկի նորմալ pH-ի (մակերեսին՝ 4,5-5,3, խորքային շերտերում հիմնայնանալով և հասնելով 6,8-ի) պահպանումը: Նրանք (մասնավորապես ցերամիդ III-ը) լրացնում են վերնամաշկի եղջրային շերտի լիպիդների չբավականացնող քանակը, ապա` թափանցում լամելյար մարմնիկների մեջ՝ տեղակայվելով հատուկ լիպիդային շերտե-րում՝ վերականգնելով, այդպիսով, մաշկի խարխլված ամբողջականությունը [2,4, 5,7,8,10,11,15,16,19,24,28]:

 

Մաշկային պատնեշի ամբողջականությունը խախտվում է ամենատարատեսակ գործոնների ազդեցությամբ: Արդյունքում խթանվում են լիպիդների գերօքսիդացման ռեակցիաները (ԼԳՌ), գոյանում են ազատ ռադիկալներ, որոնք լիպիդների մոլեկուլներում գրոհում են չհագեցած ճարպաթթուների մնացորդները. առաջանում են լիպիդների և սպիտակուցների գերօքսիդային բնազրկման թունավոր արգասիքներ` ճարպաթթվային գերօքսիդային ռադիկալներ, լիպոգերօքսիդներ, ալդեհիդներ, կետոններ, օքսիթթուներ, շղթան ճյուղավորվում է և ԼԳՌ-ները սկում են կրել զանգվածային բնույթ: Զարգանում է ճարպային գերօքսիդացման համախտանիշ, սինթեզվում են պրոբորբոքային ցիտոկիններ, ակտիվանում են բորբոքային ռեակցիաները: Խախտվում է լամելյար մարմնիկների կողմից լիպիդների սինթեզը և լիպիդային պատնեշը պատշաճ չի վերականգնվում, վերնամաշկը կորցնում է հիդրոֆիլությունը և աստիճանաբար ջրազրկվում՝ դառնալով չոր և թեփոտվող: Մեծանում է բջիջների թաղանթների թափանցելիությունը, թաղանթների վրա ստեղծվում են, այսպես կոչված, բևեռային խողովակներ: Այսպիսով` խաթարվում է թաղանթների պաշտպանական գործառույթը [13,15,17]:

 

Մեծ նշանակություն ունեն նաև մաշկի pH-ի փոփոխությունները: Օրինակ, ատոպիկ դերմատիտի ժամանակ պաշտպանական մեխանիզմով եղջրաշերտի pH-ը նվազում է, իսկ թթվայնացման նպատակն այդ պարագայում ոչ միայն հակամանրէային ազդեցությունն է, այլ նաև մաշկի լիպիդների սինթեզի խթանումը: Այսպիսով` թթվայնության մակարդակն ունի ոչ պակաս կարևոր դեր մաշ-կային պատնեշի գործելու մեխանիզմում [18,19,29]:

 

Մի շարք այլ մաշկային հիվանդություն-ների (էկզեմա, պսորիազ և այլն) ժամանակ վերնամաշկի պատնեշային գործառույթի խախտման հիմքում ընկած են գենետիկ փոփոխությունները: Խոսքը վերաբերում է, մասնավորապես, ֆիլագրինի սինթեզի գենե-տիկ դեֆեկտին, այն է՝ 1q21 քրոմոսոմում տե-ղակայված պրոֆիլագրինի գենի մուտացիային, ֆիլագրին-ապաակտիվացնող գենային որոշ, օրինակ` R501Х և 2282del4 մուտացիաներին և այլն: Ֆիլագրինի քանակական կամ գործառութային ակտիվության կորուստը հանգեցնում է մաշկի չորության, ատոպիկ դերմատիտի և այլն: Մեկ այլ հիվանդության՝ ռեցեսիվ X-կապակցված իխթիոզի զարգացումը պայմանավորված է ստերոլսուլֆատազայի անբավարարությամբ, որը հանգեցնում է խոլեստերոլի սուլֆատի ավելացման, խոլեստերոլի նվազման և առաջացած անհամամասնության արդյունքում՝ երկլիպիդային շերտի կառուցվածքի խախտման [14,20,23,31]: 

 

Այսպիսով` մաշկային պատնեշի ամբողջականության խախտման հիմնական պատճառը վերնամաշկում ցերամիդների քանակի քչացումն է, խոլեստերոլի փոխանակության խախտումը, ՋՏԿ-ի ուժգնացումը, մաշկի pH-ի, ինչպես նաև՝ գենետիկ մակարդակի մի շարք փոփոխություններ: Այսինքն վերոհիշյալ հիվանդությունների թե´ սրացման, թե´ ռեմիսիայի շրջանում առաջին հերթին անհրաժեշտ է կիրառել էմոլիենտներ, որոնք ցուցաբերում են խոնավացնող և ճարպապատող ազդեցություն: Նրանց մեծ մասի խոնավացնող ազդեցությունը կարճատև է, ուստի անհրաժեշտ է այն կիրառել օրվա ընթացքում բազմիցս: 

 

Էմոլիենտների կիրառման սկզբում (առա-ջին փուլ) ՋՏԿ-ն վերնամաշկից արագորեն (< 1 ժամ) նվազում է (օկլյուզիա): Ազդեցության հաջորդ փուլում (< 6 ժամ) այն թափանցում է եղջրաշերտ՝ վերականգնելով մաշկային պատնեշի լիպիդային բաղադրիչը, իսկ վերջին փուլում (6-24 ժամվա ընթացքում)՝ վերնամաշկի խորը շերտերը՝ հատիկային շերտի լամելյար մարմնիկներ կոչվող օրգանելներում ինտեգրվելով լիպիդների հետ: Էմոլիենտների մեծ մասն ապահովում է նշյալ մեխանիզմի միայն առաջին երկու փուլը: Ազդեցության բոլոր փուլերն անցնում են Լոկոբեյզ Ռիպեա կրեմը, Լոկոբեյզ Լիպոկրեմը և այլն: Լոկոբեյզ Ռիպեայի վճռորոշ բաղադրիչներն են մաշկի ճարպերի հետ միանգամայն նույնական կառուցվածք ունեցող խոլեստերոլը, ցերամիդները և ազատ ճարպաթթուները: Ահա թե ինչու նրանք արտահայտված արդյունավետություն են ցուցաբերում հատկապես ատոպիկ դերմատիտի, հասարակ և ալերգիկ կոնտակտային դերմատիտի, իսկ տարբեր ստերոիդների հետ զուգահեռաբար կիրառման դեպքում՝ նաև էկզեմայի որոշ տեսակների ժամանակ [4,5,12,16,22,25,26]:

 

Locobase Repair-ը պարունակում է նաև պետրոլատում, վազելին, գլիցերին, հեղուկ պարաֆին, պինդ պարաֆինի նանոմասնիկներ և տրոմեթամին՝ բաղադրիչներ, որոնք կասեցնում են ջրի կորուստը` քսելուց մեկ ժամ անց, պատրաստուկի հեղուկ մասի և պինդ պարաֆինի նանոմասնիկների ազդեցությամբ, օկլյուզիոն էֆեկտ է զարգանում, որը խոչընդոտում է էպիդերմիսի եղջրային շերտից ՋՏԿ-ի գործընթացին: Բացի այդ, պարաֆինը փայլատացնող ազդեցություն է դրսևորում՝ ի վերջո գերազանց գեղարարական արդյունքի հանգեցնելով:

 

Մի շարք այլ բաղադրիչներ (սորբիտի օլեատ, կարնաուբի արմավենու տերևների մոմանյութ, կարբոպոլ 2020 և տրոմետամին) կայունացնողներ են և ապահովում են էմուլսիայի մեջ պարաֆինի մասնիկների հավասարաչափ բաշխումը և օպտիմալ pH-ը: Գլիցերինը, որը նույնպես պատրաստուկի մաս է կազմում, խոնավացնում է մաշկը որպես հիդրատանտ:

 

Կիրառվում է հիվանդությունների սրացման շրջանում` օրական 2, իսկ ռեմիսիայի փուլում՝ 1 անգամ (համապատասխան կորտիկոի-դային քսուքների հետ միասին կամ մոնո-թերապիայի ձևով)` միջին հաշվով 3 ամիս և ավելի տևողությամբ (հասկանալի է` կորտի-կոիդային քսուքների կիրառման տևողությունը տվյալ դեպքում պետք է սահմանափակել) [5]: 

 

Ինչ վերաբերում է Լոկոբեյզ Ռիպեա լիպոկրեմին, ապա այն հատկապես հանձնարարելի է քսերոզով բնորոշվող հիվանդությունների ժամանակ, երբ բուժման երկարատևությունն ունի ռազմավարական նշանակություն: Սա նույնպես ջուրը՝ ճարպում տիպի էմուլսիա է, որտեղ լիպիդների քանակը սակայն մի փոքր ավելի է, քան կրեմում (հասնում է 70%-ի): Այն հիդրատացնում է վերնամաշկի եղջրային շերտը, մեղմացնում` քսերոզի երևույթները և այլն:

 

Գրականություն

 

  1. Варданян К.Л., Василевская Е.А., Кузьмина Т.С. Конфокальная сканирующая лазерная микроскопия - современный неинвазивный метод оценки морфофункционального состояния кожи. Рос. журн. кожи и вен. бол. 2009;1:45-48.
  2. Кузьмина Т.С., Василевская Е.А., Иванова Е.В. и др. Современные неинвазивные методы оценки морфофункционального состояния кожи. Рос. журн. кожи и вен. бол. 2008;4:ц. 29-3.
  3. Курдина М.И., Макаренко Л.А., Маркина Н.Ю. Ультразвуковая диагностика в дерматологии. Рос журн. кожи и вен бол 2009;4:11-15.
  4. Монахов К.Н., Очеленко С.А. Применение современных увлажняющих средств при нарушении кожного барьера. Клин. дерматол венерол., 2009;1:74-77.
  5. Монахов К.Н., Соколовский Н.А., Холоди-лова Н.А. Коррекция нарушений эпидермального барьера у больных хроническими заболеваниями кожи с использованием Locobase Repair. Вестн. дерматол. и венерол 2009;5:79-87.
  6. Резайкин А.В., Кубанова А.А., Резайкин А.В. Неинвазивные методы исследования кожи. Вестн дерматол и венерол 2009;6:28-32.
  7. Скиба М.Н. Сухость кожи: причины и лечение. Клин. дерматол. и венерол., 2008;4:93-95.
  8. Тимофеев Г.А. Сухость кожи. Функциональная диагностика. Косметика и медицина 2007;2:58-62.
  9. Шливко И.Л., Петрова Г.А., Эллинский Д.О. и др. Влияние локальной увлажняющей терапии на морфофункциональные характерисатики кожи. Клин дерматол венерол 2011;1:34-40.
  10.  Arikawa J., Ishibashi M., Kawashima M. et al. Decreased levels of sphingosine, a natioral antimicrobial agent, may be associated with vulnerability of the stratum corneum from patients with atopic dermatitis to colonization by Staphylococcus aureus. J. Invest. Dermatol., 2002; 119: 433-439. 
  11. Bonte F. Skin moisturization mechanisms: new data. Ann. Pharm. Fr. 2011 May;69(3):135-41. Epub 2011 Mar 17. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21570537
  12. Buraczewska I., Berne B., Lindberg M. et al. Changes in skin barrier function following lomg-term treatment with moisturizers, a randomized controlled trial. Brit J. Dermatol., 2007; 156: 3: 492-498. 
  13. Choi M.J., Maibach H.I. Role of ceramides in barrier function of healthy and diseased skin. Am. J. Clin. Dermatol., 2005; 6; 4: 215-223. 
  14. Cork M.G., Robinson D.A., Vasilopoulos Y. et al. New perspectives on epidermal barrier dysfunction in atopic dermatitis: Gene-envi-ronment interactions. J. Allergy. Clin. Immunol., 2006; 118: 3-21. 
  15. Farwanah H., Klaus R., Reinhard H.H.N., Wohlrab J. Ceramide profiles of the uninvolved skin in atopic dermatitis and psoriasis are comparable to those of healthy skin. Arch. Dermatol. Reserv., 2005; 296: 514-521. 
  16. Feingold K.R. et al. Cholesterol synthesis is required for cutaneous barrier function in mice. J. Clin. Inves., 1990; 86: 1783-1795. 
  17. Feingold K.R. The regulation and role of epidermal lipid synthesis. Adv. Lipid. Res., 1991; 24: 57-82. 
  18. Fluhr J.V., Elias P.M. Stratum corneum pH: formation and function of the acid mantle. Exogen Dermatol 2002; 1; 4: 163-175. 
  19. Fluhr J.V., Kao J., Jain M. et al. Generation of free fatty acids from phospholipids regulates stratum corneum acidification and integrity. J. Invest. Dermatol., 2001; 117: 1: 44-51. 
  20. Gan S.Q., McBride O.W., Idler W.W. et al. Organization, structure and polymorphisms of the human profillagrin gene. Biochemistry 1990; 29: 9432-9410. 
  21. Harding S.R., Scott I.R. Stratum corneum moisturizing factors. In: Leyden J., Rawlings A. eds. Skin Moisturization. New York: Marcel Dekke, Inc. 2002; 66-80. 
  22. Jungersted J.M., Hellgren L.I., Gemek G.B., Agner T. Lipids and in skin barrier function – a clinical perspective. Contact dermatitis., 2008; 58: 5: 255-262. 
  23. Kezic S., O'Regan G.M., Yau N. et al. Levels of filaggrin degradation products are influenced by both filaggrin genotype and atopic dermatitis severity. Allergy. 2011 Jul; 66(7):934-940. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed-/21261659
  24. Kraft J.N., Lynde S.W. Moisturizers: what they are and a practical approach to product selection. Skin therapy Lett 2005; 5: 10-12. 
  25. Kucharekova M., Schalkwijk J., Van de Kerkhof P.C. et al. Effect of lipid-rich emollient containing ceramide 3 in experimentally induced skin barrier dysfunction. Contact dermatitis 2002; 46: 6: 331-338. 
  26. Kucharekova M., Van de Kerkhof P.C., Van der Valk P.G. A randomized comparison of an emollient containing skin-related lipids with a petrolatum-base emollient as adjunct in the treatment of chronic hand dermatitis. Contact dermatitis 2003; 48: 6: 293-299. 
  27. Lebwohl M., Herrmann L.G. Impaired of skin barrier function in dermatologic disease and repair with moisturization. Cutis. 2005; 76: 7-12. 
  28. Madison K.C. Barrier function of the skin: la raison d`etre of the epidermis. J. Invest. Dermatol., 2003; 121: 2: 234-241. 
  29. Rippke F., Schreiner V., Doering T., Maibach H.I. Stratum corneum pH in atopic dermatitis: impact on skin barrier function and colonization with Staphylococcus aureus. Am. J. Clin. Dermatol., 2004; 5: 217-223. 
  30. Robinson M, Visscher M, Laruffa A, Wickett R. Natural moisturizing factors (NMF) in the stratum corneum (SC). I. Effects of lipid extraction and soaking. J. Cosmet. Sci., 2010 Jan-Feb;61(1):13-22. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20211113
  31. Smith F.G., Irvine A.D., Terron-Kwiatkowski A. et al. Loss-of-function mutations in the gene encoding fillagrin cause ichthyosis vulgaris. Nat Genet 2006; 38: 337-342. 
  32. Verdier-Sռvrain S, Bontռ F. Skin hydration: a review on its molecular mechanisms. J. Cosmet. Dermatol. 2007 Jun;6(2):75-82. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17524122 

Հեղինակ. Խ.Մ. Խաչիկյան, Շ.Վ. Կարապետյան, Ռ.Ս. Մխոյան Երևանի Մ. Հերացու անվ. պետական բժշկական համալսարանի հետբուհական և շարունակական կրթության ֆակուլտետի մաշկավեներաբանության և կոսմետոլոգիայի ամբիոն УДК 616.500202:616.97
Սկզբնաղբյուր. Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 4.2012 (52)
Աղբյուր. med-practic.com
Պարբերականի էլեկտրոնային տարբերակի հովանավոր.
 

ՏԵՎԱ դեղագործական ընկերության ներկայացուցչությունը Հայաստանում

ՏԵՎԱ  դեղագործական ընկերության ներկայացուցչությունը Հայաստանում
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Մեդ-Պրակտիկ

16.06.2015

Հարգելի ARMINE, բարև Ձեզ: Կապտուկները կարելի է շուտ վերացնել սովորական խնձորի քացախի թրջոցներով: Վերցրեք բամբակյա կտոր, թրջեք այն խնձորի քացախով և դրեք կապտուկի վրա: Կրկնեք օրը երկու անգամ: Կարող եք օգտագործել նաև որևէ տաքացնող քսուք, կամ հեպարին պարունակող քսուք: 

ARMINE

08.06.2015

XNDRUM EM OGNEQ ,kaseq inchpes votqi vrayi kaptukn anckacnel.naxapes shnorakalem

Կարդացեք նաև

Պահպանված ցիրկադային ֆունկցիայով հիվանդների մոտ քիմիաթերապիայի տոքսիկության նվազեցումը քրոնոմոդուլյացիոն քիմիաթերապիայի մեթոդով

Բանալի բառեր. ցիրկադային ռիթմ, քրոնոմոդուլյացիոն քիմիաթերապիա

Ներածություն

Երկրագնդի վրա ամեն կենդանի օրգանիզմ, սկսած միաբջիջ բակտերիաներից մինչև մարդը, ենթակա են ռիթմիկ փոփոխությունների, որոնց մեջ ամենակարևորը օրեկան ցիրկադային 24 ժամյա տատանումներն են [3]...

Ուռուցքաբանություն
Միկրոալբումինուրիան, որպես երիկամների ախտահարման վաղ շրջանը բնութագրող ցուցանիշ` զարկերակային գերճնշումով հիվանդների մոտ

Բանալի բառեր. զարկերակային ճնշում, սրտանոթային հիվանդություններ, երիկամների ախտահարում

Զարգացած երկրներում սրտանոթային հիվանդություններով (ՍԱՀ) պայմանավորված մահացությունը կազմում է ընդհանուր մահերի ավելի քան 50%-ն...

Սրտանոթաբանություն Նեֆրոլոգիա Թերապիա
Երևան քաղաքի դպրոցահասակ երեխաների շրջանում գիրության, ավելցուկային քաշի և թերսնվածության տարածվածությունը

Բանալի բառեր. դեռահասներ, մարմնի զանգվածի ցուցանիշ (ՄԶՑ), գիրություն, ավելցու-կային քաշ, թերսնվածություն, տարածվածություն, Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպություն (ԱՀԿ), ստանդարտ շեղում (ՍՇ)...

Մանկական հիվանդություններ
Մոդիֆիկացված ցիտրուլինացված վիմենտինի հանդեպ հակամարմինների և այլ սպեցիֆիկ աուտոհակամարմինների կլինիկական նշանակությունը և համեմատական բնութագիրը ռևմատոիդ արթրիտի ժամանակ

Բանալի բառեր` ռևմատոիդ արթրիտ, աուտոհակամարմիններ, ցիտրուլինացիա, լատեքս-ագլյուտինացիա, ռևմատոիդ գործոն, հակամարմիններ մոդիֆիկացված ցիտրուլինացված վիմենտինի հանդեպ (anti-MCV)...

Համակարգային հիվանդություններ
Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի աշխատակիցների շրջանում թերապևտիկ պրոֆիլի հիվանդության բնութագիրն ըստ հիվանդությունների առանձին դասերի ու մասնագիտությունների

Բանալի բառեր. ծանր մետաղներ, Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատ, թերապևտիկ պրոֆ‎‎‎‎իլի հիվանդացություն, մասնագիտություն, հիվանդությունների դասեր, նյարդային համակարգ

Բազմաթիվ աշխատանքներով հաստատվել է ծանր մետաղների բացասական ազդեցության փաստը լեռմամետալուրգիական համակարգում աշխատողների առողջական վիճակի վրա [1,5,6]...

Թերապիա
Էրեբունի ԲԿ-ի օրթոպեդիայի և վնասվածքաբանության բաժանմունքում կլեքսան պրեպարատի օգտագործման փորձը հետվիրահատական թրոմբոէմբոլիկ բարդությունների կանխարգելման գործում

Խորանիստ երակների թրոմբոզների (ԽԵԹ) և թոքային զարկերակի թրոմբոէմբոլիկ (ԹԶԹԷ) բարդությունների բուժման և կանխարգելման հարցերը ժամանակակից բժշկության հիմնախնդիրներից են...

Դեղամիջոցներ Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա
Աջ փորոքի մորֆոֆիզիոլոգիական և պաթոֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունները

Բանալի բառեր. աջ փորոք, անատոմիա, ֆիզիոլոգիա, անբավարարություն, միջփորոքային միջնապատ

Վերջին տասնամյակներին մեծացել է հետաքրքրությունը աջ փորոքի (ԱՓ) նկատմամբ, հատկապես կապված ԱՓ-ի անբավարարության հետ: ԱՓ-ի ֆունկցիոնալ գնահատումը կարևոր է թոքային հիպերտենզիայի...

Սրտանոթաբանություն
Հետգաստրոռեզեկցիոն անաստամոզիտների ախտորոշման և բուժման ժամանակակից մոտեցումները (գրականության տեսություն)

 Բանալի բառեր. անաստամոզիտներ, ախտորոշում, կանխարգելում, բուժում

Չնայած գիտական և գործնական բժշկության նվաճումներին, խոցային հիվանդությունը (ԽՀ) մնում է ժամանակակից գաստրոէնտերոլոգիայի առավել արդիական խնդիրներից մեկը...

Գաստրոէնտերոլոգիա, լյարդաբանություն
Գաստրոդուոդենալ խոցերի վիրահատական բուժման ժամանակ անաստոմոզիտների կանխարգելումը և բուժումը

Բանալի բառեր. անաստամոզ, անաստամոզիտներ, կանխարգելում, բուժում

Ստամոքսի մասնահատումից հետո հետվիրահատական շրջանում հանդիպող բարդությունների մեջ առաջին տեղերից մեկն է զբաղեցնում անաստամոզիտը [1,5,10]...

Գաստրոէնտերոլոգիա, լյարդաբանություն Վիրաբուժություն
Օդոնտոգեն հայմորիտով հիվանդների դիմելիության դինամիկան, առաջնային ախտորոշման առանձնահատկությունները և բուժման տակտիկան

Բանալի բառեր. վերծնոտային ծոցի բորբոքում, հայմորիտ

 

Վերծնոտային սինուսի օդոնտոգեն բորբոքումների հաճախականության մասին կարծիքները միանշանակ չեն [1]։ Օդոնտոգեն վերծնոտային սինուսները կազմում են ստոմատոլոգիական բոլոր հիվանդությունների ընդհանուր թվի 3-ից 7%-ը...

Քիթ-կոկորդ-ականջ հիվանդություններ
Վուլվայի քաղցկեղի տեղային կրկնողության և մետասթազավորման առանձնահատկությունները

Բանալի բառեր. վուլվայի քաղցկեղ, կրկնողություն, մետասթազավորում, հասարակ վուլվէկտոմիա, արմատական վուլվէկտոմիա, վիրահատական, համակցված, ճառագայթային բուժում...

Ուռուցքաբանություն Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և գինեկոլոգիա

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ