Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Ամեն ինչ տոն օրերի մասին

Հետաքրքիր փաստեր Սուրբ Ծննդյան տոնի և Ամանորի մասին. Սալուտեմ ամսագիր №4

Հետաքրքիր փաստեր Սուրբ Ծննդյան տոնի և Ամանորի մասին. Սալուտեմ ամսագիր №4

Ամանորի տոնածառ


Տոնածառի պատմությունը շատ հին է, սկիզբ է առնում հոների ժամանակներից և առնչվում է Կենաց ծառի պաշտամունքի հետ։ Կյանքի, հավերժության խորհրդանիշ համարվող ծառը սկզբում զարդարում էին հենց անտառներում կամ տնամերձ այգիներում՝ առանց կտրելու:

 

Առաջին անգամ եղևնին որպես տոնածառ տեղադրվել է Ստրասբուրգում՝ ժամանակակից Ֆրանսիայի տարածքում։ Դա տեղի է ունեցել 17-րդ դարում։ Ավելի ուշ մարդիկ սկսեցին ծառերը դնել իրենց տներում։ Սուրբ Ծնունդին և Ամանորին տոնածառ զարդարելն ընդունված է շատ երկրներում։ Տոնի խորհրդանիշ կարող է ծառայել ոչ միայն եղևնին, այլև ցանկացած փշատերև ծառ։ Այս ավանդույթը մինչև հիմա պահպանվել է, սակայն կենդանի ծառերն ավելի ու ավելի հաճախ փոխարինվում են արհեստականով: Արհեստական տոնածառերը պատրաստվում էին զանգվածային անտառահատումները կանխելու նպատակով։ Այդպիսի առաջին տոնածառերը գերմանացիները պատրաստում էին փայտից և փետուրից՝ դրանք ներկելով կանաչ:


Ի դեպ, Ամանորի տոնածառերն իրականում Սուրբ Ծննդյան ծառերն են և պատմականորեն կապված են ձմեռային կրոնական տոնակատարությունների հետ: Մշտադալար ծառերը զարդարելը տարեմուտի հետ կապեցին կոմունիստները, որպեսզի ժողովրդական հիշողությունից ջնջեն «արգելված» տոները, և տոնածառը դարձնեն միայն գալիք տարվա խորհրդանիշ։ Իսկ Բեթղեհեմի աստղը, որը մոգերին ավետեց Հիսուսի ծնունդը, փոխարինվեց խորհրդային հնգաթև կարմիր աստղով։ Այսօր էլ տոնածառի ամենատարածված զարդերը գնդիկներն են։ Եղևնիները զարդարում են նաև կոներով, այլ խաղալիքներով, բազմազան լույսերով, լապտերներով, զարդաշղթաներով, քաղցրավենիքով։

 

Հետաքրքիր փաստեր Սուրբ Ծննդյան տոնի և Ամանորի մասինՇատերը պահպանում են որոշակի գունային գամմա, որը, ըստ Արևելյան օրացույցի, համապատասխանում է գալիք տարվան։


Տոնածառի խաղալիքների ծագումը


Գիտե՞ք, որ տոնածառի գնդիկները խորհրդանշում են դրախտային խնձորները: Նախկինում մարդիկ եղևնին զարդարում էին իսկական մրգերով: Պատկերացրեք, թե խեղճ ծառի ճյուղերն ինչպե՜ս էին դիմանում այդ ծանրությանը:


Անցան տարիներ, և մարդկությունը մտածեց խնձորների և քաղցրավենիքի փոխարեն տոնածառը զարդարել գունավոր գընդերով: Ամանորի ծառի առաջին գնդիկը պատրաստել են ապակի փչողները Սաքսոնիայում ХVІ դարում: Սակայն, տոնածառի զարդարանքների զանգվածային արտադրությունը սկսվել է միայն 150 տարի անց:


Որոշ ժամանակ անց ծնվեց տոնածառը մոմերով զարդարելու ավանդույթը: Սակայն դա այնքան վտանգավոր էր, որ յուրաքանչյուր կանաչ գեղեցկուհու մոտ անհրաժեշտ էր մեկ դույլ ջուր դնել: Բացի այդ, տոնը կարող էր ցանկացած պահի տխուր ավարտ ունենալ:


Տոնածառ զարդարելու ավանդույթը ձևավորվել է դեռևս հեթանոսության ժամանակներում: Օրինակ՝ կելտերը մշտադալար ծառերը զարդարում էին կենդանիների աղիներով: Դա ինքնատիպ հարգանքի տուրք էր՝ անտառային ոգիներին: Այն վատ այլընտրանք չէր ժամանակակից զարդաշղթաներին, այնպես չէ՞:


Ամանորի զվարճանքներ և հետաքրքրություններ


Ամեն անգամ համոզվում ենք՝ Սուրբ Ծնունդը հրաշքների և անհավանական իրադարձությունների տոն է: Այն հաշտեցնում է նույնիսկ ամենաոխերիմ թշնամիներին: Այդպես եղավ նաև Առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ՝ 1914 թվականին: Արևմտյան ռազմաճակատում պատերազմող կողմերը տոնի նախօրեին դադարեցրին մարտերը և միասին սկսեցին երգել Սուրբ Ծննդյան երգեր: Իսկ առավոտյան բրիտանացի ու գերմանացի զինվորները նույնիսկ ձեռքսեղմումներ ու նվերներ փոխանակեցին։


Իսկ գիտե՞ք, թե երբ է ծագել Սանտա Կլաուսին երկընքում՝ հյուսիսային եղջերուներ լծված սահնակով թռչելիս պատկերելու ավանդույթը:

 

Առաջին անգամ Սանտա Կլաուսի թռչող սահնակը նկարագրվել է 1819 թվականին ամերիկացի գրող Վաշինգտոն Իրվինգի կողմից։


1965 թվականի Սուրբ Ծննդյան նախօրեին, ամերիկացի տիեզերագնացները տագնապահար տոնով զեկուցեցին թռիչքի կառավարման կենտրոնին, որ ՉԹՕ են տեսնում: Մի քանի րոպե տևած լարված լռությունից հետո Կենտրոնում լսվեց զանգերի «տիեզերական» ղողանջն ու շրթհարմոնի ձայնը։ Ահա թե ինչպես են կատակում տիեզերագնացները:


Հետաքրքիր փաստեր Սուրբ Ծննդյան տոնի և Ամանորի մասինՍուրբ ծննդյան սովորույթներ


Երբևէ մտածե՞լ եք, թե Արևմուտքում ինչպես է ծագել Սուրբ Ծնունդին բուխարու մոտ գուլպաներ կախելու ավանդույթը: Այս սովորույթը հին է և կապվում է Սուրբ Նիկողայոսի հետ: Ըստ ավանդության՝ նրան հուզում է աղջիկներին օժիտ տալ չկարողացող հոր պատմությունը և նա ծխնելույզով մի քսակ ոսկի է գցում՝ չունևոր ընտանիքին օգնելու նպատակով։ Ոսկիներն ընկնում են բուխարու մոտ չորացող գուլպաների ու ճտքակոշիկների մեջ: Տան անդամներին թվում է, թե գումարն ընկել երկնքից՝ ի պատասխան իրենց աղոթքների։ Այդուհետ բոլորն իրենց բուխարիների մոտ գուլպաներ են կախում՝ «երկնքից» նվեր ստանալու ակնկալիքով։


Անգլիայում Սուրբ Ծննդյան ամենահայտնի զարդերից մեկը մզամուճն է: Այն մակաբույծ բույս է, որը կծիկներով կախվում է տարբեր ծառերից։ Բրիտանացիները հնուց ի վեր մզամուճին վերագրել են գերբնական հատկություններ, քանի որ այն կանաչ է մնում նույնիսկ ամենադաժան ցրտահարությունների ժամանակ:


https://pustunchikշ.ua
https://mir24.tv

 

«ՍԱԼՈՒՏԵՄ» առողջ ապրելակերպի ամսագիր
Պետական գրանցման համար․ 211․200․00969
magazinesalutem@gmail.com
+(374) 91 64 10 15
+(374) 98 79 15 15

Սկզբնաղբյուր. «Սալուտեմ» առողջ ապրելակերպի ամսագիր, N4
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Հուլիսի 16 (2023 թ.). Վարդավառը Հայաստանում Հիսուս Քրիստոսի Պայծառակերպության տոնն է
Հուլիսի 16 (2023 թ.). Վարդավառը Հայաստանում Հիսուս Քրիստոսի Պայծառակերպության տոնն է

Հայկական ավանդական տոների շարքում Վարդավառը (Վարդանար կամ Վարդավառ), իհարկե, ամառային ամենամեծ տոնն է, այն նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու ամենակարևոր և ժողովրդի ամառային ամենասիրելի...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մայիսի 13-ը Հայաստանում Համբարձման օրն է
Մայիսի 13-ը Հայաստանում Համբարձման օրն է

Համբարձումը Հայաստանում որպես տոն հաստատվել է IV-V դարերում և տոնվում է Սուրբ Զատիկից քառասուն օր անց: Հարություն առնելուց հետո Քրիստոսը դեռ քառասուն օր երևաց աշակերտներին ու Աստծո Արքայության մասին խոսեց...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 8-ը` Կանանց միջազգային տոն
Մարտի 8-ը` Կանանց միջազգային տոն

Շնորհավորում ենք կանանց գարնանային տոնը, ցանկանում երազանքների իրականացում և գեղեցիկ կյանք...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Փետրվարի 14` Սուրբ Վալենտինի օր (Սիրահարների օր)
Փետրվարի 14` Սուրբ Վալենտինի օր (Սիրահարների օր)

Աշխարհի շատ երկրներում փետրվարի 14-ին նշվում է Սուրբ Վալենտինի օրը (կամ Բոլոր սիրահարների օրը): Համարվում է, որ Սուրբ Վալենտինի օրն արդեն 16 դար է, ինչ գոյություն ունի, սակայն սիրո տոները հայտնի էին դեռևս...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Փետրվարի 14` Տրնդեզ
Փետրվարի 14` Տրնդեզ

Իր ժողովրդական տոնակատարութուններով Տրնդեզը ռուսական Բարեկենդանն է հիշեցնում, սակայն կաթոլիկ տոնի` Սուրբ Վալենտինի տարրերով, քանի որ այս օրվա գլխավոր գործող անձիք...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Հին Նոր տարի
Հին Նոր տարի

Հին Նոր տարին բացառիկ պատմական երևույթ է, լրացուցիչ տոն, որը ստացվել է տարեգրման փոփոխման արդյունքում: Օրացույցների նշյալ բաժանման արդյունքում մենք նշում ենք երկու «Նոր տարի»՝ հին և նոր ոճով...

Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Ամանորն ամենահին ու ամենասպասված տոնն է աշխարհում. Սալուտեմ ամսագիր №4
Ամանորն ամենահին ու ամենասպասված տոնն է աշխարհում. Սալուտեմ ամսագիր №4

Ամանորը տարբեր երկրներում նշվում է ազգային ավանդույթների համաձայն, սակայն գլխավոր խորհրդանիշը գրեթե ամեն տեղ համարվում է զարդարված եղևնին։ Տոնից անբաժան են զարդաշղթաները, զանգերը, շամպայնը, նվերները, բարեմաղթանքները...

Պատմության էջերից Սալուտեմ 4.2021
Ամանորի տոնական սեղանի ամենավտանգավոր մթերքը. Սալուտեմ ամսագիր №4
Ամանորի տոնական սեղանի ամենավտանգավոր մթերքը. Սալուտեմ ամսագիր №4

Ամանորի սեղանն օրգանիզմի համար ծանր փորձություն է՝ սեղանին բազմաթիվ խոհարարական գլուխգործոցներ են հայտնվում, որոնց գայթակղությանը դիմանալը պարզապես անհնար է։ Սակայն բժիշկները խորհուրդ չեն տալիս...

Սնունդը և առողջությունը Սալուտեմ 4.2021
Ինչպես երկար պահպանել ամանորյա ճաշատեսակները. ԱՀԿ. Սալուտեմ ամսագիր №4
Ինչպես երկար պահպանել ամանորյա ճաշատեսակները. ԱՀԿ. Սալուտեմ ամսագիր №4

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) սննդամթերքի անվտանգության ստորաբաժանման փորձագետ Պիտեր Բեն Էմբարեկը պատմել է, որ ընդհանրապես, չարժե սննդի մեջ կիրառել կամ մարդկանց...

Սնունդը և առողջությունը Սալուտեմ 4.2021
Ինչպես ճիշտ սնվել տոնական օրերին. Սալուտեմ ամսագիր №4
Ինչպես ճիշտ սնվել տոնական օրերին. Սալուտեմ ամսագիր №4

Գրագետ սնվելու ստորև ներկայացված կանոնները կօգնեն ձեզ տոնական օրերին խուսափել մարսողական խնդիրներից։


Մենք սիրում ենք Ամանորի ավանդական սեղանները ծանրաբեռնել բազմապիսի մսեղենով։ Եվ հաճախ մարդիկ ստիպված են...

Սնունդը և առողջությունը Սալուտեմ 4.2021
Ինչպես ընտրել լավ շամպայն. Սալուտեմ ամսագիր №4
Ինչպես ընտրել լավ շամպայն. Սալուտեմ ամսագիր №4

Որքան էլ հակասական լինի շամպայնի օգտակարության մասին տեղեկատվությունը, այնուամենայնիվ, ամանորյա սեղաններն անհնար է պատկերացնել առանց այս խմիչքի: Ուստի խորհուրդները` ինչպե՞ս ընտրել լավ շամպայն, արժանի են ուշադրության...

Սնունդը և առողջությունը Սալուտեմ 4.2021
Նոր տարին իսկապես նոր դարձնելու հինգ միջոց. Սալուտեմ ամսագիր №4
Նոր տարին իսկապես նոր դարձնելու հինգ միջոց. Սալուտեմ ամսագիր №4

Ուրախ ժամանց հարազատների ու մտերիմների հետ, գեղեցիկ նվերներ, հրաշքներ և Ամանորի հեքիաթ… Ամեն տարի բոլորս մեծ ակնկալիքներով ենք սպասում Ամանորին, սակայն ժամանակի ընթացքում հաճախ հասկանում ենք, որ մեր երազանքներից շատերը այդպես էլ...

Հոգեկան առողջություն Սալուտեմ 4.2021
Ամանորի սեղան երեխաների համար. ինչպես կերակրել փոքրիկին տոնական օրերին. Սալուտեմ ամսագիր №4
Ամանորի սեղան երեխաների համար. ինչպես կերակրել փոքրիկին տոնական օրերին. Սալուտեմ ամսագիր №4

Ամանորի գիշերը տարվա ամենակախարդական գիշերն է՝ հատկապես երեխաների համար. նվերներ Ձմեռ պապից, անզուսպ ուրախություն և անհամար քաղցրավենիք: Իսկ որպեսզի քաղցրավենիքի առատությունը չանդրադառնա երեխաների առողջության վրա...

Երեխայի սնուցումը Սնունդը և առողջությունը Սալուտեմ 4.2021
Ամանորի բացիկների պատմությունից. Սալուտեմ ամսագիր №4
Ամանորի բացիկների պատմությունից. Սալուտեմ ամսագիր №4

Հայտնի է, որ ժամանակակից շնորհավորական բացիկների նման քարտեր չինացիները կիրառել են ավելի քան հազար տարի առաջ։ Դրանց վրա պարզապես նշված է եղել միայն տանտերերին հյուր եկած անձնավորության անունը։ Հետագայում ավելացել են...

Պատմության էջերից Սալուտեմ 4.2021

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ