Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հիշարժան տարեթվեր

Հոկտեմբերի 16-ը Անեսթեզիայի համաշխարհային օրն է (World Anaesthesia Day)

Հոկտեմբերի 16-ը Անեսթեզիայի համաշխարհային օրն է (World Anaesthesia Day)

Անեսթեզիան նյարդերի զգայունության կրուստն է: Արհեստական անեսթեզիան կիրառվում է վիրահատությունների ժամանակ անզգայացման նպատակով:

 

Բժշկության այս նոր բնագավառի պատմությունը իր սկիզբն է առել 19-րդ դարի կեսերին, երբ 1846 թվականի հոկտեմբերի 16-ին ատամնաբույժ Թոմաս Մորտոնը եթերային անզգայացմամբ վիրահատություն կատարեց: Հենց այդ օրն էլ ողջ աշխարհում հայտնի է որպես Անեսթեզիայի համաշխարհային օր (World Anaesthesia Day):  Բնական է, որ անեսթեզիոլոգիան առաջին հերթին տարածվեց այն հիվանդների վրա, ովքեր ենթարկվում էին վիրահատական միջամտության: Պետք է սակայն նշել նաև, որ հոգեբուժությունը (իսկ ավելի ու նաև նարկոլոգիան) արդեն 19-րդ դարում սերտ կապեր ուներ անեսթեզիայի հետ:

 

***

Այնպիսի հայտագործությունները ինչպիսին, օրինակ,  անեսթեզիան է, որոնք բարձր են գնահատվել մարդկության կողմից և նրա գոյության պայմաններում խորը փոփոխություններ են առաջացրել, ընդամենը մի քանիսն են: Պարզապես սարսափելի է պատկերացնել վաղեմի ժամանակներում վիրաբուժությունը, երբ հիվանդը` մնալով գիտակից վիճակում, բժիշկը սղոցում էր ոսկրը: Նմանատիպ ահարկու ցավերից մարդկանց ազատելն այն կարևորագույն պարգևներից է, որ մարդը նվիրել է ինքն իրեն:

 Հնարավոր է Ուիլիամ Թոմաս Գրին Մորտոնի անունն այնքան էլ հայտնի չէ մարդկությանը, սակայն անջնջելի է պատմության տեսակետից ավելի, քան բազմաթիվ հայտնի անձինք, քանզի նրան է պատկանում վիրաբուժության մեջ անեսթեզիայի կիրառման վաստակը:

Սկզբնաղբյուր. calend.ru
Լուսանկարը. boston.com
Թարգմանությունը. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ամանոր
Ամանոր

Տարբեր ժամանակներում հայերն ունեցել են երեք նոր տարի, որոնք կոչվել են Նավասարդ, Ամանոր և Կաղանդ: Այս տոները տարբեր ժամանակներում նշվել են տարբեր օրերի. մարտի 21-ին, օգոստոսի 11-ին, հունվարին...

Ամեն ինչ տոն օրերի մասին
Դեկտեմբերի 3-ը Հաշմանդամների միջազգային օրն է. calend.ru
Դեկտեմբերի 3-ը Հաշմանդամների միջազգային օրն է. calend.ru

1992 թ.՝ Միացյալ ազգերի կազմակերպության Հաշմանդամների տասնամյակի ավարտին (1983-1992), ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան իր №47/3 բանաձևով   դեկտեմբերի 3-ը հռչակեց Հաշմանդամների միջազգային օր...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 21-ը Ողջույնի համաշխարհային օրն է
Նոյեմբերի 21-ը Ողջույնի համաշխարհային  օրն է

Ողջույնի համաշխարհային օրը (World Hello Day) ամեն տարի նշվում է նոյեմբերի 21-ին: 1973 թ. այդ տոնը հորինել են երկու ամերիկացի եղբայրները՝ Մայքլ և Բրայեն Մակկոմակները (Michael and Brian McCormack) հենց սառը պատերազմի թեժ պահերին...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 20-ը Երեխաների միջազգային օրն է
Նոյեմբերի 20-ը  Երեխաների միջազգային օրն է

 1954 թ. ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեան  խորհուրդ տվեց բոլոր երկրներին  պրակտիկայի մեջ ներառել  Երեխաների համաշխարհային օրվա տոնակատարությունը (Universal Children’s Day)՝ որպես երեխաների եղբայրության և փոխըմբռնման...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 19-ը` Տղամարդկանց միջազգային օր. փաստեր ուժեղ սեռի մասին
Նոյեմբերի 19-ը` Տղամարդկանց միջազգային օր. փաստեր ուժեղ սեռի մասին

Նոյեմբերի 19-ը նշվում է որպես Տղամարդկանց միջազգային օր: Այս կապակցությամբ ElitePartner ծանոթությունների կայքը ներկայացնում է որոշ փաստեր ուժեղ սեռի մասին...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 18-ը Հակաբիոտիկների իրազեկման համաշխարհային օրն է
Նոյեմբերի 18-ը Հակաբիոտիկների իրազեկման համաշխարհային օրն է

Ամբողջ աշխարհում հանրային առողջապահության համար լուրջ հիմնախնդիր  է  հակաբիոտիկների նկատմամբ կայունության զարգացումը...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 17-ը՝ Թերահաս երեխաների միջազգային օր
Նոյեմբերի 17-ը՝ Թերահաս երեխաների միջազգային օր

Նոյեմբերի 17-ին աշխարհում նշվում է Թերահաս երեխաների միջազգային օրը (World Prematurity Day): Այն հաստատվել է 2009թվականին՝ Նորածին երեխաների խնամքի եվրոպական հիմնադրամի նախաձեռնությամբ...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 17-ը Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդության դեմ պայքարի միջազգային օրն է
Նոյեմբերի 17-ը Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդության դեմ պայքարի միջազգային օրն է

Ամեն տարի նոյեմբերի 17-ը  Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) նախաձեռնությամբ նշվում է որպես Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ  հիվանդությունների (World Chronic Obstructive Pulmonary Day) դեմ պայքարի միջազգային օր...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 17-ը Հայաստանում Ռազմա-բժշկական աշխատակցի օրն է
Նոյեմբերի 17-ը Հայաստանում  Ռազմա-բժշկական աշխատակցի օրն է

 1922 թ. նոյեմբերի 17-ին տեղի է ունեցել Հայաստանի Զինված Ուժերի ռազմա-բժշկական հիվանդանոցի ձևավորումը: Այն հսկայական դեր է խաղացել հայկական բանակի կայացման և ուժեղացման գործում...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 17-ը Ծխելուց հրարաժարվելու միջազգային օրն է
Նոյեմբերի 17-ը Ծխելուց հրարաժարվելու միջազգային օրն է

Ամեն տարի աշխարհի շատ երկրներում նոյեմբերի երրորդ հինգշաբթի օրը նշվում է ծխելուց հրաժարվելու միջազգային օրը (No Smoking Day):  Այն սահմանվել է 1977թ. Ամերիկյան ուռուցքաբանության հասարակության կողմից...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 16-ը Հանդուրժողականության (կամ տոլերանտության) միջազգային օրն է:
Նոյեմբերի 16-ը Հանդուրժողականության (կամ տոլերանտության) միջազգային օրն է:

1955 թ. նոյեմբերի 16-ին ՅՈՒՆԵՍԿՈ-Ի անդամ-պետությունները Դեկլարացիա ընդունեցին հանդուրժողականության սկզբունքների վերաբերյալ: 1996 թ. ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեան առաջարկեց անդամ-պետություններին ամեն տարի նոյեմբերի 16-ը նշել...

Հոգեկան առողջություն Հրատապ թեմա Հայաստանում Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 14-ը Դիաբետի դեմ պայքարի համաշխարհային օրն է
Նոյեմբերի 14-ը Դիաբետի դեմ պայքարի համաշխարհային օրն է

Դիաբետի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը (World Diabetes Day) մտցվել է  1991 թ. Միջազգային դիաբետային դաշնության (International Diabetes Federation) և  Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 13-ը Կույրերի միջազգային օրն է
Նոյեմբերի 13-ը Կույրերի միջազգային օրն է

1745թ. նոյեմբերի 13-ին, Ֆրանսիայում ծնվել է Վալենտին Հայուին (Valentin Haüy), ով հայտնի մանկավարժ էր և Փարիզում և Պետերբուրգում կույրերի համար մի քանի դպրոցներ և ձեռնարկություններ է հիմնել...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի 12-ը Թոքաբորբի դեմ պայքարի համաշխարհային օր
Նոյեմբերի 12-ը Թոքաբորբի դեմ պայքարի համաշխարհային օր

Թոքաբորբի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը (World Pneumonia Day) օրացույցում հայտնվել է Մանկական թոքաբորբի դեմ Գլոբալ կոալիցիայի շնորհիվ: Այսպես է անվանվում միջազգային, կառավարական, ոչ կառավարական...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Նոյեմբերի առաջին շաբաթ օրը Տղամարդկանց միջազգային օրն է
Նոյեմբերի առաջին շաբաթ օրը Տղամարդկանց միջազգային օրն է

Այսօր տղամարդկանց միջազգային օրն է։ Այն նշվում է ամեն տարի նոյեմբերի առաջին շաբաթ օրը։ 2000թ. այս տոնը հիմնել է ԽՍՀՄ նախկին նախագահ Միխայիլ Գորբաչովի առաջարկով՝ ի հակակշիռ անցյալից մնացած փետրվարի 23-ի և անկախ բանակում ծառայել...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ