Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հիշարժան տարեթվեր

Սեպտեմբերի 28-ը կատաղության դեմ պայքարի համաշխարհային օրն է

Սեպտեմբերի 28-ը կատաղության դեմ պայքարի համաշխարհային օրն է

 Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը սեպտեմբերի 28-ը հռչակել է որպես Կատաղության դեմ պայքարի համաշխարհային օր:

Կատաղություն հիվանդությունը ներկայումս առողջապահության ոլորտի կարևոր հիմնախնդիրներից է: Կատաղության դեմ պայքարի և կանխարգելման ալյանսի տվյալներով` ամեն տարի աշխարհում կատաղություն հիվանդությունից մահանում է գրեթե 55.000 մարդ: Հիվանդության առավել մեծ թվով դեպքեր արձանագրվում են աֆրիկյան և ասիական երկրներում: Արձանագրված դեպքերի 40%-ը բաժին է ընկնում մինչև 14 տարեկան երեխաներին:


Հայաստանի Հանրապետությունում կատաղության առումով բարձր ռիսկի գոտիներ են Տավուշի, Լոռու, Գեղարքունիքի, Շիրակի մարզերը:

Առողջապահության նախարարության մամուլի ծառայության հաղորդմամբ, կատաղության էպիզոոտահամաճարակային իրավիճակը Հայաստանի Հանրապետությունում եղել է համեմատաբար հանգիստ: Ինչպես 2011 թվականի, այնպես էլ 2012 թվականի անցած ամիսների ընթացքում հանրապետության բնակչության շրջանում կատաղություն հիվանդության դեպքեր չեն արձանագրվել: Սակայն 2008 և 2009 թվականներին դիտվել է էպիզոոտահամաճարակային իրավիճակի աշխուժացում: Նշված տարիների ընթացքում բնակչության շրջանում արձանագրվել է 3 դեպք (Շիրակի մարզ):

Բնակչության շրջանում կծվածության դեպքերի նվազեցման արդյունավետ ճանապարհը թափառող կենդանիների նկատմամբ կանխարգելիչ անասնաբուժական միջոցառումների (ստերջացում, պատվաստումներ և այլն), ընտանի կենդանիների խնամքի և պատվաստման կազմակերպումը և իրականացումն է` համաձայն անասնաբուժական ծառայության հրահանգների:


Կարևորելով վերը նշվածը` ՀՀ առողջապահության նախարարությունը հիշեցնում է` կենդանիներից տուժելու դեպքում անհապաղ պետք է դիմել բժշկական օգնության:

Կատաղությունը (Rabies, lyssa, hydrophobia), գրեթե 100%, մահացու ելքով, սուր, բնական–օջախային զոոնոզ հիվանդություն է:
Կատաղության հարուցիչը` Neuroryctes rabiei պատկանում է ֆիլտրվող վիրուսների շարքին, որոնք անջատվում են հիվանդ կենդանու և մարդու թքից: Կենդանի օրգանիզմից դուրս դրանք անմիջապես ոչնչանում են:

Վիրուսի հիմնական պահոցը վայրի կենդանիներն են, այդ թվում` աղվեսներ, գայլեր, կրծողներ: Ընտանի կենդանիներից կատաղություն հիվանդությամբ հիվանդանում են խոշոր և մանր եղջերավոր կենդանիները, կատուները, շները: Սակայն, բնակչության համար որպես կատաղություն հիվանդության բնական աղբյուր, էական դերը պատկանում է շներին` հատկապես թափառող: Ինչքան մեծ է կենդանու շփումը մարդու հետ, այնքան մեծ է վարակման վտանգը:

Մարդու համար վարակի աղբյուր են համարվում գաղտնի շրջանում կամ կատաղության կլինիկական դրսևորումներով կենդանիները: Գաղտնի շրջանը որոշվում է վնասվածքի /կծվածի/ տեղակայմամբ և ծանրությամբ: Այն կարող է ընթանալ մի քանի օրից մինչև 1 տարի և ավելի:


Վարակի փոխանցման մեխանիզմը` մարդու անմիջական շփումն է վարակի աղբյուրի հետ (մաշկի կամ լորձաթաղանթների ամբողջականության խախտում` կծելու, թքոտելու արդյունքում և այլն): Կենդանու նկատմամբ սահմանվում է 10-14 օրյա հսկողություն:
Այն դեպքում, երբ կենդանին (շուն, կատու, աղվես, գայլ, արջ, առնետ) վնասել է մարդուն և առաջացրել է մաշկի ամբողջականության խախտում, անհապաղ պետք է դիմել բժշկական օգնության` համապատասխան կանխարգելիչ պատվաստումներ կազմակերպելու և իրականացնելու համար:


Կենդանուց տուժելուց մի քանի ժամ հետո վերքի մշակումը և կանխարգելիչ պատվաստումները կարող են կանխել կատաղության հիվանդության առաջացումը: Հակակատաղության պատվաստումներն իրականացվում են սահմանված կարգով` թույլատրված իմունակենսաբանական պատրաստուկներով:

Սկզբնաղբյուր. panorama.am
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ապրիլի 2-ը` Աուտիզմի խնդրի շուրջ տեղեկատվության տարածման համաշխարհային օր
Ապրիլի 2-ը` Աուտիզմի խնդրի շուրջ տեղեկատվության տարածման համաշխարհային օր

ՄԱԿ-ը հատուկ ուշադրություն է դարձնում զարգացման դժվարություններ ունեցող երեխաների վիճակի բարելավմանը։ Միայն միևնույն հիվանդությամբ ախտահարված մարդիկ են  լավ հասկանում միմյանց:
Ֆրանց Կաֆկա...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Ապրիլի 2-ը Մանկական գրքի միջազգային օրն է
Ապրիլի 2-ը Մանկական գրքի միջազգային օրն է

1967թվականից սկսած Մանկական գրքի միջազգային խորհրդի (International Board on Books for Young People, IBBY) նախաձեռնությամբ ու որոշմամբ դանիացի մեծն հեքիաթասաց Հանս Քրիստիան Անդերսենի...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Ապրիլի 1-ը` Ծիծաղի օր (Կատակի օր)
Ապրիլի 1-ը` Ծիծաղի օր (Կատակի օր)

Ծիծաղի օրն ընդունված է կատակով միմյանց սիրով ծաղրել։ Թե այս տոնը որտեղի՞ց է ծագումով (April Fool’s Day կամ All Fool’s Day), Ֆրանսիայից, Անգլիայից, Մեքսիկայից կամ Շվեդիայից, գաղտնիք է, որը, ցավոք, ծածկված է մթությամբ...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Քրիստոսի հարության տոնը` Զատիկը, քրիստոնեական ամենամեծ և պայծառ տոնն է
Քրիստոսի հարության տոնը` Զատիկը, քրիստոնեական ամենամեծ և պայծառ տոնն է

Զատիկը Հայաստանում. Զատիկ հայերեն բառը հավանաբար ծագում է «ազատություն, ազատել» բառից և նշանակում է տառապանքներից, չարից, մահից ազատում: Զատիկին միմյանց ողջունելով, հայ քրիստոնյաներն  ասում են...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
ՍՈՒՐԲ ԶԱՏԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ
ՍՈՒՐԲ ԶԱՏԿԻ ԽՈՐՀՈՒՐԴԸ

«...Եւ Յիսուս իր աշակերտներին ասաց. Գիտէք, որ երկու օրից յետոյ  Զատիկն է, եւ մարդու Որդին պիտի մատնուի խաչը ելնելու համար»։

«Զատիկ» նշանակում է զատում, բաժանում, հեռացում մեղքից և իր վերջնական իմաստով...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 26-ը՝ Մանուշակագույն օր (էպիլեպսիայով հիվանդների օր)
Մարտի 26-ը՝ Մանուշակագույն օր (էպիլեպսիայով հիվանդների օր)

Մի անգամ էպիլեպսիայով տառապող Կեսսիդի Մեգան (Cassidy Megan) անունով իննամյա աղջնակը որոշեց ապացուցել մարդկանց, որ ինքը ոչնչով չի տարբերվում մյուսներից...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 25­-ը` Ստրկության և տրանսատլանտյան ստրկավաճառության հիշողության միջազգային օր
Մարտի 25­-ը` Ստրկության և տրանսատլանտյան ստրկավաճառության հիշողության միջազգային օր

­«Այդ օրը նշե­լով՝ մենք պետք է հա­կադր­վենք մարդ­կանց վատ որակ­նե­րին, դրա հետ մեկ­տեղ` գո­վեր­գենք ստր­կու­թյան ան­ցյա­լի և ներ­կայի հա­կա­ռա­կորդ­նե­րին, պահպանենք ստրկության մասին հիշողությունը»...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 24-­ը` Տուժածների արժանապատվության և մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների նկատմամբ ճշմարտության հաստատման իրավունքի միջազգային օր
Մարտի 24-­ը` Տուժածների արժանապատվության և մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների նկատմամբ ճշմարտության հաստատման իրավունքի միջազգային օր

«Ե­կեք ըն­դու­նենք ճշ­մար­տու­թյան ան­փո­խա­րի­նե­լի դե­րը մար­դու իրա­վունք­նե­րի պաշտ­պա­նու­թյան հար­ցում և պար­տա­վոր­վենք պաշտ­պա­նել ճշ­մար­տու­թյան հաս­տատ­ման իրա­վուն­քը մեր գլո­բալ առա­քե­լու­թյան կա­տար­ման գոր­ծըն­թա­ցում»...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 24-­ը` Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի համաշխարհային օր
Մարտի 24-­ը` Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի համաշխարհային օր

­Տու­բեր­կուլո­զի դեմ պայ­քա­րի հա­մաշ­խար­հային օրը` (World Tuberculosis Day) Առող­ջա­պա­հու­թյան Հա­մաշ­խար­հային Կազ­մա­կեր­պու­թյան (Ա­ՀԿ) որոշ­մամբ։ Այդ օրը գեր­մա­նա­ցի ման­րէաբան Ռո­բերտ Կո­խը (Robert Koch) հայ­տա­րա­րեց...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մար­տի 21­-ը` Ռա­սա­յա­կան խտ­րա­կա­նու­թյան վե­րաց­ման դեմ պայ­քա­րի մի­ջազ­գային օր
Մար­տի 21­-ը` Ռա­սա­յա­կան խտ­րա­կա­նու­թյան վե­րաց­ման դեմ պայ­քա­րի մի­ջազ­գային օր

­­Ռա­սա­յա­կան խտ­րա­կա­նու­թյան վե­րաց­ման դեմ պայ­քա­րի մի­ջազ­գային օրն (International Day for the Elimination of Racial Discrimination) ան­ցկաց­վում է ՄԱԿ­-ի Գլ­խա­վոր Ան­սամբ­լեայի 21-րդ նս­տաշր­ջա­նի 1966 թ. հոկ­տեմ­բե­րի 26­-ի որոշ­մամբ և ամեն տա­րի նշ­վում է մար­տի 21­-ի­ն...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մար­տի 21­-ը` Դաու­նի հա­մախ­տա­նիշ ու­նե­ցող մար­դու մի­ջազ­գային օր
Մար­տի 21­-ը` Դաու­նի հա­մախ­տա­նիշ ու­նե­ցող մար­դու մի­ջազ­գային օր

­Մար­տի 21­-ին նշ­վում է Դաու­ն հա­մախ­տա­նիշ ու­նե­ցող մար­դու մի­ջազ­գային օրը (World Down Syndrome Day): Այդ տա­րե­թիվն օրա­ցույ­ցի մեջ մտել է 2006 թ.: Նա­խա­ձեռ­նու­թյունն այդ թե­մային նվիր­ված 6-րդ սիմ­պո­զիու­մի մաս­նա­կից­նե­րինն է: Ռու­սաս­տա­նում Դաու­ն հա­մախ­տա­նի­շով...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 20-ը՝ Երկրի օր
Մարտի 20-ը՝ Երկրի օր

Ամբողջ աշխարհում մարտի 20-ին, ՄԱԿ-ի նախաձեռնությամբ, նշվում է Երկրի օրը: Ընդ որում միջազգային տոների օրացույցում գոյություն ունի Երկրի երկու օր՝ այսօրվանը նշվում է Գարնանային գիշերահավասարի օրը, իսկ երկրորդը՝ ապրիլի 22-ին: Առաջինն ունի...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 20-­ը` Առանց մսի միջազգային օր
Մարտի 20-­ը` Առանց մսի միջազգային օր

­Ա­ռանց մսի մի­ջազ­գային օրը (International Day Without Meat) շատ երկր­ներ նշում են 1985 թ.: Այդ օրը խա­նութ­ներն ու ռես­տո­րան­նե­րը հրա­ժար­վում են մսի վա­ճառ­քից, իսկ ակ­տի­վիստ­նե­րը քա­րո­զում են բու­սա­կե­րու­թյուն, կեն­դա­նի­նե­րի և շր­ջա­կա մի­ջա­վայ­րի հան­դեպ` կա­րեկ­ցանք...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 15-ը` Քնի համաշխարհային օր
Մարտի 15-ը` Քնի համաշխարհային օր

Առաջին անգամ Քնի համաշխարհային օրն (World Sleep Day) անց է կացվել 2008 թ. մարտի 14-ին, և` այդ օրվանից ի վեր, ամեն տարի Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպության (ԱՀԿ) ծրագրի շրջանակներում անց են կացվում քնի և առողջության հարցերին...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Մարտի 9-ը` Ատամնաբույժի միջազգային օր
Մարտի 9-ը` Ատամնաբույժի միջազգային օր

Շատ քչերին կարող է հաջողվել խուսափել հիվանդ ատամների, լնդերի, ոչ ճիշտ ատամնանստվածքի խնդիրներից: Երկրի բնակչության հիմնական մասին կյանքի ընթացքում գոնե մեկ անգամ բախտ է վիճակվել նստել ատամնաբույժի բազկաթոռին...

Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ