Հեստացիայի ախտաբանությամբ մայրերից ծնված երեխաների մոտ նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազայի մակարդակի վերլուծությունը

Հայ | Рус

Մուտք Գրանցվել

Follow @medpracticcom

Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 3.2011

Հեստացիայի ախտաբանությամբ մայրերից ծնված երեխաների մոտ նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազայի մակարդակի վերլուծությունը

ժամանակակից պերինատոլոգիայում գրանցված առաջընթացը հանգեցրեց նոր խնդիրների լուծման անհրաժեշտությանը, որոնք կապված են պտղի անտենատալ պաշտպանության և հեստացիոն պրոցեսի հետ [3,7,13,15]: Առաջնակարգ դերը պատկանում է քրոնիկական ընկերքային անբավարարությանը, որը լինելով հղիության ամենահաճախակի բարդությունը (14-ից - 22%), ուղեկցվում է հիպօքսիայով, պտղի ներարգանդային աճի դանդաղումով:

Այն պերինատալ հիվանդացության (մինչև 60%) և մահացության ամենահաճախակի հանդիպող պատճառներից մեկն է [2,7,8,10,15]: Պտղի ներարգանդային քրոնիկական հիպօքսիայի պատճառները հետևյալներն են` հղիության ախտաբանություն (շաքարային դիաբետ, ինֆեկցիաներ, անեմիա, անոթային հիպերթենզիա և այլն), բազմաջրություն, սակավաջրություն, բազմապտուղ հղիություն և այլն [2,3,13,15]:

Քրոնիկ ընկերքային անբավարարության հետևանքով պտուղը զարգանում է երկարատև քրոնիկ հիպօքսիայի պայմաններում, որն էլ իր հերթին անտենատալ շրջանում ԿՆՀ (կենտրոնական նյարդային համակարգ)-ի ախտահարման հիմնական պատճառ է դառնում (Баканов М.И., Алатырцев В.В.; 2003.) [5]:

Նեոնատալ շրջանում ԿՆՀ-ի վիճակի գնահատման տեխնիկական հնարավորությունների լայնացումը կմեծացնի ուղեղի պերինատալ ախտահարումների բացահայտման հաճախականությունը և կվերացնի նշված թերությունները [1,9,10,17]: Այս առումով վերջին տարիներին սկսել են ակտիվորեն քննարկել օբյեկտիվ լաբորատոր ցուցանիշների օգտագործումը, որոնք վկայում են ԿՆՀ-ի անբարեհաջող վիճակի մասին [1,4,6,11,16]: Նյարդային համակարգի վնասման մարկերների ճշտումը և նրանց պաթոգենետիկ նշանակության հիմնավորումը վաղ ախտորոշման և վիճակի ծանրության գնահատման, բուժման հնարավորին չափ վաղ սկզբի համար ունի հսկայական նշանակություն: Օտարերկրյա գիտնականների կողմից կատարված մի շարք հետազոտություններ վկայում են ՆՍԷ-ի (նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազա) ախտորոշիչ նշանակության օգտին [14,18,19]: Վերջին տարիների ուսումնասիրություններում հայտնվեցին հաղորդագրություններ պերինատալ հիպօքսիա տարած երեխաների կենսաբանական հեղուկներում բիոքիմիական (նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազա, միելին հիմնական սպիտակուց, գլիոֆիբրիլյար թթու սպիտակուց) ցուցանիշների վաղաժամ որոշման տեղեկատվական լինելու վերաբերյալ [1,5,10,12]: Ա. Իսիազի և Մ.Կոլբերի կողմից կատարված փորձարարական ուսումնասիրություններով [5] ցույց տրվեց, որ ՆՍԷ-ի մակարդակի բարձրացումը կախված է գլխուղեղի վնասման ծանրության ասիճանից: Նույն հեղինակների կողմից հետազոտվել են մենինգիտով, մենինգոէնցեֆալիտով երեխաններ: Արդյունքում բացահայտվել է արյան մեջ էնոլազայի մակարդակի և ախտաբանական պրոցեսի ծանրության միջև եղած կորելյացիոն կապը:

Նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազան (ՆՍԷ) - ԿՆՀ-ի ներբջջային ֆերմենտ է, որը հանդիպում է նեյրոէկտոդերմալ ծագման բջիջներում (գլխուղեղի նեյրոններում և պերիֆերիկ նյարդային հյուսվածքում): Ներկայումս ՆՍԷ-ն դիտարկվում է որպես նեյրոնների վնասման առավել բնորոշ մարկեր, ծառայում է որպես ինդիկատոր` ԿՆՀ-ի դիֆերենցվածության աստիճանի որոշման համար (ՆՍԷ-ն հայտնաբերվում է նեյրոնային դիֆերենցման համեմատաբար ուշ փուլերում, սինապտոգենեզին զուգահեռ, այսինքն 22-շաբաթական հղիությունից հետո) [5,12] և հանդիսանում է բոլոր դիֆերենցված նեյրոնների ներկայումս հայտնի, փաստացիորեն ընդհանուր միակ մարկերը: ԿՆՀ-ի ծանր ախտահարմամբ երեխաների մոտ ՆՍԷ-ի բարձր մակարդակը բացատրվում է հեմատո-էնցեֆալիկ բարյերի վնասմամբ և ուղեղ-արյուն ուղղությամբ թափանցելիության բարձրացմամբ (թթվածնային անբավարարութան ազդեցության տակ): ՆՍԷ-ն կենսաբանորեն բավականին կայուն նյութ է, ԿՆՀ-ի պերինատալ ախտահարման ախտորոշման նպատակով ՆՍԷ-ի որոշումը կարելի է համարել օպտիմալ [1,11]: Հետազոտության մեջ որպես ԿՆՀ-ի վնասման մարկեր է վերցվել ՆՍԷ-ն:

Հետազոտության նպատակը

Սույն հետազոտության նպատակն է որոշել և վերլուծել նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազայի մակարդակը հեստացիայի տարբեր ախտաբանությամբ մայրերից ծնված երեխաների մոտ:

Հետազոտության նյութը և մեթոդները

Հետազոտությունը իրականացվել է 136 երեխաների մոտ, որոնցից 20-ը ծնվել են առողջ մայրերից, նորմալ ընթացքով հղիությունից և վաղ նեոնատալ շրջանում գնահատվելով որպես առողջ նորածիններ` կազմել են հսկիչ խումբը: Մյուս 116 երեխաները ծնվել են հեստացիայի տարբեր ախտաբանությամբ զուգակցված հղիությունից` կազմելով հետազոտվող խումբը: Այս խումբը ըստ հեստացիայի ախտաբանության բաժանվել է 5 ենթախմբերի: ՆՍԷ-ն որոշվել է ինչպես հետազոտվող, այնպես էլ հսկիչ խմբի բոլոր նորածինների պորտալարային արյան շիճուկում, ծնվելուց անմիջապես հետո, իմունոհեմիլյումինեսցենտային մեթոդով, տեստ-հավաքածուների միջոցով:

Հետազոտության արդյունքները և քննարկումը

Հետազոտության ընթացքում իրականացվել է պորտալարային արյան մեջ ՆՍԷ-ի մակարդակի համեմատական վերլուծություն ըստ մանկաբարձական ախտաբանության բաժանված ենթախմբերում (Աղյուսակ 1):

ՆՍԷ-ի մակարդակը ըստ հղիության ախտաբանության բախշված ենթախմբերում

Աղյուսակ 1

Ենթախմբեր ըստ անամնեզի

A ենթախումբ

n = 67

B ենթախումբ

n = 27

C ենթախումբ

n = 7

D ենթախումբ

n = 17

E ենթախումբ

n = 57

NSE, մկգ/լ

58,70±3,88

40,7±5,05

p_1-2<0,001

44,47±8,12

p_1-3>0,2

p_2-3>0,1

44,48±4,75

p_1-4>0,1

p_2-4=N.S.

p_3-4=N.S.

77,61±3,72

p_1-5<0,001

p_2-5<0,001

p_3-5<0,001

p_3-4<0,001

իզոլ.

n=41 (5³)

զուգակ.

n=16 (5µ)

72,94±4,57

89,57±5,31

p<0,05

A ենթախմբի (երեխաներ, որոնց մայրերի ներկա հղիությունը զուգակցվել է հեստոզով) նորածինների մոտ ՆՍԷ-ի մակարդակ կազմել է 58,70±3,88 մկգ/լ: C (երեխաներ, որոնց մայրերի ներկա հղիությունը զուգակցվել է շաքարային դիաբետով) և D (երեխաներ, որոնց մայրերի ներկա հղիությունը զուգակցվել է անոթային հիպերտենզիայով) ենթախմբերի նորածինների մոտ ՆՍԷ-ի մակարդակի զգալի տարբերություններ չի գրանցվել, համապատասխանաբար կազմելով 44,47±8,12 մկգ/լ (p1-3>0,2 և p2-3>0,1 ) և 44,48±4,75 մկգ/լ (p1-4>0,1): Ամենացածր ցուցանիշը գրանցվել է B ենթախմբի(երեխաներ, որոնց մայրերի ներկա հղիությունը զուգակցվել է անեմիայով) նորածինների մոտ (40,7±5,05 մկգ/լ, p1-2

Ընդ որում ներարգանդային մոնոինֆեկցիա ախտորոշվել է 41 երեխաների մայրերի մոտ, զուգակցված ինֆեկցիոն ախտաբանություն` 16-ի մոտ: Համապատասխան սկզբունքով բաժանված ենթախմբերում գրանցվել է ՆՍԷ-ի մակարդակի զգալի տարբերություններ` 72,94±4,57 մկգ/լ և 89,57±5,31 մկգ/լ:

Եզրահանգումներ

Հետազոտման արդյունքում ստացված տվյալները թույլ են տալիս եզրակացնել, որ անեմիայով, անոթային հիպերտենզիայով և շաքարային դիաբետով զուգակցված հղիություններից ծնված երեխաների մոտ ՆՍԷ-ի մակարդակը զգալիորեն ավելի ցածր է, քան հեստոզով և ներարգանդային ինֆեկցիաներով զուգակցված հղիություններից ծնված երեխաների մոտ:
Նաև պարզվեց, որ ներարգանդային պոլիինֆեկցիայով զուգակցված հղիությունից ծնված երեխաների մոտ ՆՍԵ-ի մակարդակը ավելի բարձր է, քան մոնոինֆեկցիայով զուգակցված հղիությունից ծնված երեխաների մոտ: Այսպիսով ներարգանդային զարգացման ընթացքում զուգակցված ինֆեկցիոն ախտաբանությունը նպաստում է ԿՆՀ-ի առավել ծավալուն և խորը ախտահարմանը:

Գրականություն

Ангалева И. С., Лунева Е.Н., Лебедев А.С. Прогностические возможности специфических белков беременности// Материалы VI Российского форума «Мать и дитя». М., 2004. -С.13-14.
Артымук Н.В., Тришкин А.Г., Николаева Л.Б. Возможности диагностики хронической фетоплацентарной недостаточности//Медицина в Кузбассе. 2006- № 2 (Спец. вып.)- С. 5-8.
Афанасьева Н.В., Стрижаков А.Н. Исходы беременности и родов при фетоплацентарной недостаточности различной степени тяжести // Вопр. гинекологии, акушерства и перинатологии. 2004. - № 2. - С. 7-13.
Бадалян Л.О., Курзанцева О.М. Детская неврология/М.:МЕДпресс-информ, 2001.-607 с.
Баканов М.И., Алатырцев В.В., Подкопаев В.Н., Яцык Г.В. Диагностическое и прогностическое значение нейроспецифических изоферментов креатининкиназы и енолазы при гипоксически – ишемических поражениях мозга у новорожденных детей. // Медицинский научный и учебно - методический журнал. – 2003. – N15. – С. 129-131.
Виноградов В.М., Криворучко Б.И. Фармакологическая защита мозга от гипоксии. // Психофармаколог. и биолог. наркология. – 2001. – Т.1, №1. – C.27-37.
ВОЗ. Международная статистическая классификация болезней и проблем, связанных со здоровьем /акушерство, гинекология и перинатология/. 10 пересмотр. – М., 2004.
Камилова Н.М. Совершенствование прогнозирования риска перинатальной патологии // Журн. рос. общ-ва акушеров и гинекологов. 2006. - №3. - С. 13-14.
Кулаков В.И., Барашнев Ю.И. Новорожденные высокого риска /М.: ГЭОТАР-Медиа, 2006. - 528 с.
Павлова Н.Г. Антенатальная диагностика, профилактика и лечение функциональных нарушений развития ЦНС плода: Автореф. дисс… докт. мед. наук. – СПб., 2000. – 36 с.
Павлова Н.Г., Фоменко Б.А., Русина Е.И. Значение функциональных и биохимиических маркеров развития центральной нервной системы в антенатальном периоде для прогноза тяжести неврологических нарушений у новорожденного. //Российский вестник перинатологии и педиатрии. – 1999. – N6. – С.4-9.
Рогаткин С.О., Турина О.Н., Володин Н.Н. Перспективы иммунологического определения нейроспецифических белков для диагностики перинатальных поражений ЦНС у новорожденных. // Педиатрия. – 2001. – № 4. – С.35-43.
Савельева Г.М. Осложненное течение беременности и родов // Акуш. и гинек. – 2000. – №3. – С.3-5.
Чехонин В.П., Лебедев С.В., Блинов Д.В. и др. Патогенетическая роль нарушения проницаемости гематоэнцефалического барьера для нейроспецифических белков при перинатальных гипоксически-ишемических поражениях центральной нервной системы у новорожденных. //Вопр. гинекологии, акуш. и перинатологии. – 2004. – №3. – С.50-61.
Berger R. Perinatal brain damage: underlying mechanisms and neuroprotective strategies // Reprod. Sci. 2002. - Vol. 9, № 6. - P. 319328.
Chao C.P., Zaleski C.G., Patton A. C. Neonatal Hypoxic-ischemic encephalopathy: multimodality imaging findings // Radio Graphics. 2006. -Vol. 26.-P. 159-172.
Gluckman P.D., Beilharz E.J., Johnson B.M. Growth factors and perinatal asphyxia / P.D. Gluckman, // Dev. Endocrinol. 1994. - № 6. -P. 185-188.
Oberhansli J., Extermann P., Jaggi E., Pfizenmaier M. Neuron specific enolase in asphyxiated newborns: association with encephalopathy and cerebral function monitor trace // Arch. Dis. Childh. Fetal Neonatal Ed. 1995. - Vol. 72. - P. 39-42.
Palmer G.C., Suhey E. F., Yidiz A., Kivilcim G. et al. Neuron specific enolase levels and neuroimaging in asphyxiated term newborns // J. Child Neurol. 2002. - Vol. 17, № 11.-P. 824-829.

06.07.2011

Հեղինակ. Կ.Հ. Թոխունց, Ս.Ֆ. Ադամյան (ՀՀ ԱՆ ԱԱԻ)

Սկզբնաղբյուր. Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 2.2011

Աղբյուր. med-practic.com

Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին

НАУЧНАЯ МЕДИЦИНА
միացե′ք ֆեյսբուքի խմբին

Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Կենտրոնական նյարդային համակարգի պերինատալ ախտահարմամբ նորածիների մոտ նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազայի մակարդակի կլինիկական նշանակությունը

ԿՆՀ (կենտրոնական նյարդային համակարգ)-ի պերինատալ ախտահարման իրական հաճախականությունը հնարավոր չէ ճշտել, քանի որ չկա նևրոլոգիական նորման ախտաբանությունից տարանջատող հստակ չափորոշիչներ [1,3,8]...

07.10.2011

Նյարդաբանություն Մանկական հիվանդություններ

Բոլորը

Բժիշկ-գենետիկի խորհրդատվությունը անհրաժեշտ է հետևյալ դեպքերում․․․

Սրտի բնածին արատ ունենալու մասին 32-ամյա կինը իմացել է միայն 2-րդ հղիության ժամանակ...

Սեմինարների շարք «Արտասեռային հիվանդություններ և հղիություն» թեմայով

Լսողության վատացում

Արդյո՞ք թույլատրվում է հիվանդին` ՀԱՊԱԿ-ում ստացիոնար բուժման ընթացքում, օգտագործել բջջային հեռախոս

«Էրեբունի» ԲԿ-ն մշտապես վերազինվում է գերժամանակակից սարքերով, ներդրվում են նոր ծրագրեր

Ապրիլի 23-ը Հոգեբանի համաուկրաինական օր	ԵՂԵՌՆԻ ԶՈՀԵՐԻ ՀՈՒՇԱՀԱՄԱԼԻՐ	«Մասնագիտությունը՝ բժիշկ» շարքից․ Արմենիա ՀԲԿ վերակենդանացման բաժանմունքի կլինիկայի ղեկավար Սիրանուշ Ավագյան. armeniamedicalcenter.am	ԵՊԲՀ. Թերսնուցման և ճարպակալման կրկնակի բեռը. Անդրադարձ՝ անառողջ սննդի օգտագործման հետևանքներին



Ապրիլի 23-ը Գրքերի և հեղինակային իրավունքի համաշխարհային օր	Ապրիլի 24-ը Լաբորատոր կենդանիների պաշտպանության համաշխարհային օր	«Պետք է պայքարել մարդու կյանքի համար՝ առանց ակնկալիքի»․ հարցազրույց մաշկաբան Հովհաննես Հովհաննիսյանի հետ	ՀՀ ԱՆ. Հաճախ հնչող հարցեր` էլեկտրոնային դեղատոմսի վերաբերյալ

	ՀԱՐԳԵԼԻ ԱՅՑԵԼՈՒ, Ժամանակավորապես դադարեցվում է հարցերի մուտքագրումը` կապված նոր նախագծում իրականացվող աշխատանքների հետ, որը շուտով հասանելի կլինի յուրաքանչյուրին: Հայցում ենք Ձեր նորողամտությունը: Մեր թիմը փորձել է հնարավորինս օգտակար լինել և որոշ ժամանակ անց կվերականգնենք կապը: Ներկայում Դուք կարող եք Ձեր հարցերը հղել բժիշկներին (https://www.med-practic.com/arm/doctors.html)` հարցն ուղղելով նրանց էլ. հասցեներով: Արդեն առկա բոլոր հարցերին մեր մասնագետները կպատասխանեն, խնդրում ենք հետևել:
Անուն*
Տեքստ*
	Թարմացնել

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Խորագրեր

ՎԵՐՋԻՆ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ

Վերջին լուրերը

Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 3.2011

Հեստացիայի ախտաբանությամբ մայրերից ծնված երեխաների մոտ նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազայի մակարդակի վերլուծությունը

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ